Konwersatorium z komparatystyki przekładu pl-ros

obowiązkowe

kierunek studiów: filologia wschodniosłowiańska

specjalność studiów: filologia rosyjska

II stopień

Zapoznanie studentów ze specyfiką i procesem tłumaczenia tekstów pisanych i warsztatem pracy tłumacza.

Przygotowanie studentów do praktycznego zastosowania narzędzi tłumaczeniowych i koncepcji przekładoznawczych w pracy translatorskiej.

Wpojenie indywidualnego podejścia do tekstu z zachowaniem stylistyki i wymogów formalnych.

Omówienie zasad korekty (m.in. językowej, gramatycznej i stylistycznej) przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich. Uwzględnienie błędów pojawiających się w trakcie sporządzania i analizowania przekładu polsko-rosyjskiego.

Zapoznanie z pojęciem ekwiwalencji i adekwatności tłumaczeniowej.

Omówienie podstawowych technik i strategii tłumaczeniowych (poziomy ekwiwalencji).

Wypracowanie umiejętności oceny jakości przekładu polsko-rosyjskiego i rosyjsko-polskiego w kontekście interferencji językowej.

Praktyczna analiza przekładu w odniesieniu do tekstu oryginalnego (na podstawie tekstów autentycznych, a także fragmentów prac magisterskich).

Pogłębienie kompetencji językowych w zakresie języka polskiego i rosyjskiego.

II rok

nie

Zaawansowana wiedza i umiejętności z zakresu gramatyki, leksyki (w szczególności synonimii i antonimii) języka polskiego i języka rosyjskiego. Uzyskanie zaliczenia z przedmiotu „Teoria i praktyka przekładu” (I rok II stopnia, semestr zimowy). Znajomość literatury przedmiotu oraz najważniejszych technik i strategii tłumaczeniowych. Znajomość języka rosyjskiego na poziomie różnych rejestrów komunikacyjnych.

Materiały są udostępniane na platformie Microsoft Teams i drogą mailową.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień

Wykład konwersatoryjny

Wykład problemowy

Dyskusja

Praca z tekstem

Metoda analizy przypadków

Metoda ćwiczeniowa

Metoda laboratoryjna

Metoda badawcza (dociekania naukowego)

Metoda warsztatowa

Metoda projektu

Praca w grupach

Przegląd współczesnych teorii przekładoznawczych.

Narzędzia translatoryczne. Specyfika tekstu pisanego ze względu na typ tekstu.

Analiza fragmentów tekstów autentycznych i prac magisterskich – określanie kontekstu społecznego i kulturowego, rejestru, stylu.

Analiza porównawcza tekstu oryginału i przekładu.

Adekwatność przekazu środków obrazowych.

Kryteria oceny jakości przekładu.

Typy ekwiwalencji i adekwatności tłumaczeniowej. Koncepcje ekwiwalencji.

Aspekt formalny przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich.

Korekta (m.in. językowa, stylistyczna i gramatyczna) przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich. Rozróżnianie błędów tłumaczeniowych.

Przekład fragmentów różnych typów tekstów w j. polskim/j. rosyjskim.

Balcerzan E., Literatura z literatury. Strategie tłumaczy, Katowice 1998.

Balcerzan E., Tłumaczenie jako “wojna światów”: w kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2009.

Barańczak S., Ocalone w tłumaczeniu, Poznań 1999.

Brzozowski J., Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Kraków 2011.

Dąbrowska-Partyka M., “Poleżeć na liściach laurowych” albo - czego nie wolno tłumaczowi, (w:) Eadem, Świadectwa i mistyfikacje. Przed i po Jugosławii, Kraków 2003.

Dedecius K., Notatnik tłumacza, Kraków 1974.

Drawicz A.: Achmatowa i Pasternak jako tłumacze polskiej literatury [w:] Po obu stronach granicy, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk, 1972.

Hejwowski K., Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2007.

Kielar B., Zarys translatoryki, Warszawa 2013.

Kozak J., Przekład literacki, Warszawa 2008.

Legeżyńska A., Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1999.

Lewicki R., Obcość w odbiorze przekładu, Lublin 2000.

Lewicki R., Zagadnienia lingwistyki przekładu, Lublin 2017.

Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:

posiada ugruntowaną wiedzę z zakresu współczesnych koncepcji przekładoznawczych.

rozróżnia i w zależności od typu tekstu potrafi zastosować odpowiednie narzędzia translatoryczne.

jest świadomy szczególnych uwarunkowań przekładu i potrafi indywidualnie podejść do przekładu z przestrzeganiem zasad stylistyki oraz zachowaniem wymogów formalnych względem tekstu wyjściowego.

komentuje przekład tekstu polskiego na język rosyjski i odwrotnie, a także analizy porównawcze przeprowadzone przez innych badaczy.

analizuje i interpretuje tekst oryginalny w celu ustalenia inwariantu, który musi zostać zachowany w przekładzie

prawidłowo interpretuje stylistykę przekładu danego tekstu oraz zastosowanych środków obrazowych.

umiejętnie przeprowadza korektę (m.in. językową, stylistyczną i gramatyczną) tekstów autentycznych i prac magisterskich. Jest wyczulony na błędy, które pojawiają się w procesie sporządzania i analizowania przekładu.

rozróżnia i potrafi zastosować koncepcje przekładoznawcze i typy ekwiwalencji tłumaczeniowej podczas analizy tekstu oryginalnego i przekładu.

ocenia jakość przekładu w kontekście zjawiska interferencji językowej.

potrafi przeprowadzić i skomentować analizę porównawczą tekstu oryginalnego i przekładu.

umiejętnie i swobodnie korzysta ze słowników i innych narzędzi pomocnych tłumaczowi.

Podstawowe kryteria:

− obecność na zajęciach,

−aktywny udział w zajęciach,

− znajomość zalecanej literatury przedmiotu,

− pozytywna ocena z kolokwium zaliczeniowego.

Skala ocen / kryteria oceniania:

bardzo dobry (bdb; 5,0):

− przygotowanie i zaprezentowanie samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienie w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

− bardzo dokładne i wnikliwe omówienie zagadnienia;

− pełna znajomości tematu i zagadnień przedstawionych podczas zajęć, a także przeczytanie zadanej literatury naukowej;

− dopuszczalne są pojedyncze nieścisłości, które nie mają istotnego znaczenia dla całości wypowiedzi;

− brak błędów w kompozycji całej wypowiedzi.

dobry plus (+db; 4,5):

− skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

− pełne omówienie zagadnienia oraz zapoznanie się z literaturą naukową;

− nieliczne błędy o małym znaczeniu merytorycznym;

− brak błędów w kompozycji;

− odpowiedź spójna.

dobry (db; 4,0):

− skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

− pełne omówienie zagadnienia;

− drobne błędy w kompozycji.

dostateczny plus (+dst; 3,5):

− podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

− całościowe, choć powierzchowne omówienie zagadnienia;

− nieliczne, ale istotne błędy językowe;

− drobne błędy w kompozycji.

dostateczny (dst; 3,0):

− podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

− częściowe omówienie zagadnienia;

− błędy w kompozycji wypowiedzi.

niedostateczny (ndst; 2,0):

− niespełnienie kryteriów właściwych dla oceny: dostateczny (3,0);

− trudność stworzenia samodzielnej wypowiedzi na zadany temat;

− wypowiedź przepełniona błędami;

− chaotyczna kompozycja.