Filmowe środki wyrazu

obowiązkowe

groznawstwo

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- zbudowanie refleksji na temat pojęcia formy filmowej,

- zapoznanie z podstawową bazą terminologiczną dotyczącą poetyki filmu – ze szczególnym uwzględnieniem terminologii związanej z kompozycją kadru, ruchem kamery, montażem filmowym, blockingiem, oświetleniem i scenografią,

- kształtowanie praktycznych umiejętności analitycznych,

- przygotowanie do korzystania z różnych narzędzi analitycznych i źródeł naukowych,

- kształtowanie umiejętności pracy samodzielnej oraz pracy w grupie.

I rok

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, dyskusja, metoda analizy przypadków, metoda ćwiczeniowa, demonstracje dźwiękowe i/lub video, metody aktywizujące, praca w grupach.

3

Treści programowe dla przedmiotu:

- przedstawienie i omówienie w oparciu o przykłady szerokiej bazy pojęciowej niezbędnej do analizy utworu filmowego (ze szczególnym uwzględnieniem terminologii związanej z kompozycją kadru, ruchem kamery, montażem filmowym, blockingiem, oświetleniem i scenografią),

- wskazanie elementów budowy utworu filmowego, ich funkcji oraz transmedialnych powiązań w ujęciu groznawczym,

- wieloaspektowe analizowanie konkretnych utworów filmowych (np. Scott Pilgrim kontra świat, Matrix, Tron, Ready Player One, eXistenZ) w odniesieniu do poetyki przerywników filmowych (cutscenes) w grach wideo,

- koordynowanie pracy analitycznej studentów - analiza przerywnika filmowego z gry wideo.

Zalecana literatura:

Pozycje obowiązkowe.

Bordwell D., Thompson K., Film art. Sztuka filmowa, tłum. B. Rosińska, Warszawa 2010 (wskazane rozdziały).

Pozycje dodatkowe:

Aumont J., Marie M., Analiza filmu, tłum. M. Zawadzka, Warszawa 2011.

Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, tłum. J. Mach, Łódź 2019.

Buckland W., Elsaesser T., Studying Contemporary American film. A Guide to Movie Analysis, Londyn 2002.

Rojek P., „Przemalujemy wszystko”. Opowiadanie kolorem we Fragmentach Agnieszki Woszczyńskiej, „Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication” 2016, vol. 18, nr 27.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- zna i potrafi prawidłowo stosować polsko- i anglojęzyczne terminy dotyczące budowy utworu filmowego (np. plany filmowe, montaż ciągły, oświetlenie trójpunktowe),

- wie o metodach analizy filmu i gier (np. protokół sceny/sekwencji, analiza koloru przez TinEye Labs) i potrafi je zaaplikować do własnych badań,

- potrafi zanalizować utwór filmowy bądź jego fragment i formułuje na tej podstawie wnioski interpretacyjne,

- potrafi sformułować w języku polskim pisemną analizę utworu filmowego bądź jego fragmentu.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student posiada wybitne umiejętności z zakresu analizy utworu filmowego, rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań, potrafi współdziałać w grupie, wykazuje się kreatywnością i wysoką aktywnością w dyskusjach.

dobry plus (+db; 4,5): student posiada wysokie umiejętności z zakresu analizy utworu filmowego, rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań, potrafi współdziałać w grupie i wykazuje się wysoką aktywnością w dyskusjach.

dobry (db; 4,0): student posiada zadowalające umiejętności z zakresu analizy utworu filmowego, rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań, potrafi współdziałać w grupie.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student w stopniu dostatecznym wykazuje się umiejętnościami z zakresu analizy utworu filmowego, terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań.

dostateczny (dst; 3,0): student w stopniu dostatecznym realizuje założenia przedmiotu, terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań.

niedostateczny (ndst; 2,0): student nie realizuje założeń przedmiotu, nie wykonuje powierzonych mu zadań w ustalonych terminach, nie współpracuje z grupą, nie uczestniczy aktywnie w jej działaniach.

obowiązkowe

30

- zbudowanie refleksji na temat pojęcia formy filmowej;

- zapoznanie z podstawową bazą terminologiczną dotyczącą poetyki filmu – ze szczególnym uwzględnieniem terminologii związanej z kompozycją kadru, ruchem kamery, montażem filmowym, blockingiem, oświetleniem i scenografią;

- kształtowanie umiejętności analitycznych;

- przygotowanie do korzystania z różnych narzędzi analitycznych i źródeł naukowych;

- kształtowanie umiejętności pracy samodzielnej.

1. Wstęp do analizy filmowej: forma filmowa; użyteczność narzędzi filmoznawczych w procesie analizy groznawczej

2. Kluczowe pojęcia: fabuła (plot) i historia (story); klatka, kadr, ujęcie, scena, sekwencja, akt

3-4. Elementy filmowej i growej inscenizacji (mise-en-scène): scenografia i rekwizyty; charakteryzacja; kostiumy; oświetlenie i tonacja barwna; inscenizacja ruchu postaci i obiektów; graficzne interfejsy użytkownika – inscenizacja fokusowa w grach

5. Inscenizacja sceny dialogowej: zasada 180 stopni, blocking, ujęcie przez ramię

6-7. Kadrowanie: wymiary i kształt kadru; przestrzeń pozakadrowa; plany filmowe; ruchy kamery; kąty widzenia kamery

8-9. Rodzaje montażu

10. Dźwięk: dialogi, szmery, muzyka; dźwięk diegetyczny i niediegetyczny; leitmotiv muzyczny; dobór gotowych utworów muzycznych

11. Tempo sceny: długość ujęcia; tempo dialogów; slow motion; synchronizacja muzyki i obrazu

12. Budowanie znaczenia poprzez dobór koloru (analiza koloru przez TinEye Labs)

13. Protokół sceny/sekwencji – zajęcia warsztatowe

Pozycje obowiązkowe:

- Bordwell D., Thompson K., Film art. Sztuka filmowa, tłum. B. Rosińska, Warszawa 2010 (wskazane rozdziały).

- Pigulak J., Gra w film. Z zagadnień relacji między filmem i grami wideo, Poznań 2022 (wskazane rozdziały).

Pozycje dodatkowe:

- Aumont J., Marie M., Analiza filmu, tłum. M. Zawadzka, Warszawa 2011.

- Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, tłum. J. Mach, Łódź 2019.

- Buckland W., Elsaesser T., Studying Contemporary American film. A Guide to Movie Analysis, Londyn 2002.