Historia filozofii antycznej II

obowiązkowe

Filozofia

I stopień

Celem przedmiotu jest zapoznanie z następującymi nurtami filozofii greckiej: jońską filozofią przyrody, ruchem sofistycznym, refleksją Sokratesa oraz filozofią Platona.

Omówienie znaczenia i genezy terminu „filozofia”, przedstawienie głównych problemów i cech filozofii antycznej (specyfika tzw. „paradygmatu ontologicznego”); analiza najważniejszych stanowisk w sporze o źródła „greckie cudu”, a także w sporze o „przejście od mitu do logosu”.

Omówienie stanowisk Milezyjczyków (Tales, Anaksymander, Anaksymenes), Ksenofanesa (teologia, fizyka i epistemologia) i pitagorejczyków (matematycy vs akusmatycy, wpływy orfickie).

Omówienie sporu Heraklita z Parmenidesem oraz jego konsekwencji filozoficznych: przedstawienie poglądów pluralistów (Empedokles, Anaksagoras i Demokryt) oraz sofistów (Protagoras, Gorgiasz, Prodikos, Hippiasz, Antyfont, Kalikles, Trazymach, Kritiasz, Anonim Jamblicha); przejście od filozofii przyrody do filozofii człowieka.

Omówienie poglądów Sokratesa oraz „wczesnego” Platona (kwestia sokratyczna, ironia, dialektyka, etyka i teologia), problem odróżnienia poglądów Sokratesa i Platona.

Omówione Platońskiej epistemologii, ontologii, etyki i polityki (ze szczególnym uwzględnieniem problemu tzw. „nauk niepisanych”); kwestia systemu filozoficznego.

Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, tłum. I. Krońska et al., Warszawa 1982.

Domaradzki, M., Filozofia antyczna wobec problemu interpretacji. Rozwój alegorezy od przedsokratyków do Arystotelesa, Poznań 2013.

Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.

Gajda, J., Pitagorejczycy, Warszawa 1996.

Hadot P., Czym jest filozofia starożytna?, Warszawa 2000.

Krokiewicz, A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 1995.

Krońska, I., Sokrates, Warszawa 1983.

Kirk, G.S., Raven, J.E. Schofield, M. Filozofia przedsokratejska. Studium krytyczne z wybranymi tekstami, tłum. J. Lang, Warszawa 1999.

Platon, Dialogi, tłum. W. Witwicki (wiele wydań)

Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki (wiele wydań)

Reale, G., Historia filozofii starożytnej, t. 1: Od początków do Sokratesa, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 1994.

Reale, G., Historia filozofii starożytnej, t. 2: Platon i Arystoteles, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 1996.

Szlezák, T. A., Czytanie Platona, tłum. P. Domański, Warszawa 1997.

Egzamin