Theatre and Drama History (19 th Century)

Cykl wykladów ma na celu zaznajomienie studentów z dramatem i teatrem wieku XIX – z dokonaniami ważnych dramatopisarzy i z europejskimi nurtami teatralnymi. Przeprowadzona zostanie wnikliwa analiza wybranych dzieł w szerokim kontekście (m.in. liczne odwołania do historii teatru i przemian kultur.).

Wśród omówionych zagadnień m.in. manifesty teatralne; teatr dla mas; teatr w. XIX a kultura masowa; sztuki „dobrze skrojone”; melodramt; komedia, jednoaktówka; biedermeier; związek teatru z operą; aktoromania; ośrodki teatr.

Podczas zajęć prezentowane są materiały filmowe, stanowiące uzupełnienie tematów.

Cykl wykladów ma na celu zaznajomienie studentów z teatrem i dramatem i wieku XIX. Przeprowadzona zostanie wnikliwa analiza wybranych dzieł w szerokim kontekście (m.in. liczne odwołania do historii teatru, przemian kultur., wydarzeń politycznych i społecznych).

Wśród omówionych zagadnień m.in. teorie i manifesty teatralne (Francja/Niemcy; Hugo, Schlegel); teatr dla mas; teatr w. XIX a kultura masowa; związek teatru z operą; różnorodność form i konwencji m.in. dramat romantyczny; drama; lesedrama; Pie’ce bien faite; melodramt; komedia, jednoaktówka); ironia romantyczna; dramat a biedermeier; ; aktoromania; ośrodki teatr. (zwłaszcza Paryż, Wiedeń; teatry bulwarowe/przedmieść); dramatopisarze (m.in.: A. Dumasa-ojca, V. Hugo, A. de Musseta, E. Scribe’a, E. Augier, A. Dumasa-syna, V. Sardou, H. Becque’a); inscenizacje romantyczne.

do każdego tematu – obowiązkowo – 2 artyk.

do egzaminu – obowiązuje znajomość:

1) wykładów;

2) ćwiczeń

2) kanonu lektur

KANON:

V semestr, XIX wiek

11. Büchner G., Woyzeck, przeł. S. Napierski, w: tegoż: Utwory zebrane, Warszawa 1956,

https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/woyzeck.pdf

2. G. Byron, Kain, tłum. Świderska A., BN II 54.

3. Goethe J.W., Faust, cz. 1 i 2, przeł. F. Konopka, Warszawa 1968.

4. Gogol M., Rewizor. Przeł. J. Tuwim, oprac. A. Wolicki, Wrocław 1966 (BN II 78);

5. Hugo W., Hernani. Przeł. K. Wągrowska. Oprac. L. Łopatyńska. Wrocław 1953 (BN II 84);

6. Kleist H. von, Książę Homburg, w: tegoż: Dramaty wybrane. Przeł. J. St. Buras. Posłowiem opatrzyła M. Janion. Kraków 2000 (lub wyd. BN II 158);

7. Lermontow M., Maskarada. Przełożył J. Zagórski, wstępem i objaśnieniami opatrzył W. Jakubowski, Wrocław 1963 (BN II 141);

8. Musset A. de, Nie igra się z miłością. przeł. i wstępem opatrzył T. Żeleński-Boy (BN II 74);

lub wyd. BN II 158);

9. Tieck L., Kot w butach, z niemieckiego przełożył, objaśnieniami i posłowiem opatrzył L. Libera, Zielona Góra 2007;

lektury uzupełniające:

1. Byron G., Manfred, przeł.. Z. Reutt-Witkowska (BN II 54);

2. Grillparzer F., Matka rodu Dobratyńskich, przeł. St. Starzyński, Lwów 1850;

http://reader.digitale-sammlungen.de/en/fs1/object/display/bsb10130064_00008.html

3. Labiche E., Kapelusz słomkowy, – ksero.

4. jedna do wyboru:

* Musset A. de, Lorenzaccio, Warszawa, 1972;

* lub: Musset A. de, Kaprysy Marianny, w: tegoż, Komedie, przeł. i wstępem opatrzył Tadeusz Żeleński - Boy, Warszawa 1949;

* lub: Musset A. de, Trzeba aby drzwi były otwarte lub zamknięte, w: tegoż, Dwie komedie i jedno przysłowie, Warszawa;

5. Raimund F., Chłop milionowy czyli Dziewczyna z swiata czarownego,

http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=137399&from=publication

6. Sardou V., Madame Sans-Gene, ksero;

OPRACOWANIA I WYKAZ ŹRÓDEŁ:

O dramacie. Od Hugo do Witkiewicza, red. E. Udalska, Warszawa 1993:

- Schlegel A.W., O dramatyczności i teatralności

- Schopenhauer A., O tragedii

- Coleridge S.T., Rozwój dramatu; O cechach dramatów Szekspira

- Hugo V., Przedmowa do dramatu „Cromwell”; Przedmowa do „Ruy Blasa”

- Lessing G.E., Dramaturgia hamburska, opr. O. Dobijanka, Kraków 1994;

- Wagner R., Opera i dramat,

* Leyko M., Ludwika Tiecka projekt reformy teatru, w: Dramat i teatr postanisławowski, red. D. Ratajczak, Wrocław 1992.

Lektury obowiązkowe:

- Berthold M., Historia teatru, Wraszawa 1980.

- Historia teatru, pod red. J. R. Browna, Warszawa 1999.

.Kowalczykowa A., Dramat i teatr romantyczny, Wraszawa 1998.

- Dramat i teatr romantyczny, red. naukowy D. Ratajczak. Dramat w teatrze. Teatr w dramacie. Studia - Rozprawy – Artykuły, rod red. J. Błońskiego, J. Deglera, J. Popiela, D. Ratajczak. Wrocław 1992.

- Dramat i teatr pozytywistyczny, red. naukowy D. Ratajczak. Dramat w teatrze. Teatr w dramacie. Studia - Rozprawy - Artykuły. Pod red. J. Błońskiego, J. Deglera, J. Popiela, D. Ratajczak. Wrocław 1992.

- Allevy-Viala Marie-Antoinette, Inscenizacje romantyczne we Francji, wstęp Z. Raszewski, Warszawa 1959.

- Kowalczykowa A., Dramat i teatr romantyczny, Wraszawa 1998.

- Nicole A., Dzieje dramatu, t. 1-2, Warszawa 1959.

- Nicoll A., Dzieje teatru, Warszawa 1980.

- Nowicka E., Omamienie - cudowność - afekt. Dramat w kręgu dziewietnastowiecznych wyobrazeń i pojęć, Poznań 2003.

- Szturc W., Teoria dramatu romantycznego w Europie XIX w., Warszawa 1999.

- Hasła z: Słownika literatury polskiej XIX wieku pod. red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1991 (m.in. biedermeier, dramat niesceniczny, fizjonomika, groteska, Hamlet, mit, prometeizm, tragikomedia, ironia);

+ Hasła z Elektronicznej Encyklopedii Teatru Polskiego

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) student potrafi:

- rozpoznawać najistotniejsze procesy teatru XIX w. (przemiany estetyczne, ideowe i wykonawczymi).

- potrafi określać typy/modele teatrów charakterystycznych dla w.XIX.

– potrafi scharakteryzować ewolucję form gatunkowych (np. jednoaktówka; komedia; sztuki ludowe).

- wskazać i omówić twórczość najważniejsze dramaty europejskie w. XIX.

-- omówić najważniejsze tendencje repertuarowe teatrów europejskich.

- Potrafi umiejętnie posługiwać się terminami m.in. ironia, groteska, pièce bien faite, biedermeier.

- wskazać szeroki kontekst analityczny (historyczny, literacki, socjologiczny, antropologicznego),

- Rozpoznać kontynuacje, inspiracje i tradycje XIX wieku w działaniach teatru XX i XXI w.

Egzamin z listy lektur (zob. kanon) oraz z tematów wykładów.

Metody podające - prezentacja multimedialna

Metody problemowe - wykład problemowy

Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów: obecność na zajęciach, aktywność, znajomość omawianej literatury i wykładów.

nie dotyczy