Laboratorium psychologiczne: przygotowanie do praktyk w przedszkolu i szkole podstawowej cz.1

Cele modułu zajęć/przedmiotu

a) Pobudzenie refleksji na temat wybranych zjawisk i problemów związanych ze społecznym funkcjonowaniem człowieka, ucznia i nauczyciela, w środowisku szkolnym, rodzinnym i lokalnym.

b) Zwiększenie wiedzy na temat procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, a także ich prawidłowości i zakłóceń w sytuacji szkolnej.

c) Rozwijanie etycznej, refleksyjnej i zaangażowanej postawy na rzecz budowania porozumienia i współpracy między różnymi podmiotami w sytuacji szkolnej.

d) Zwiększenie zasobów osobistych w obszarze kompetencji społeczno-emocjonalnych (samoświadomość, świadomość społeczna, umiejętności interpersonalne, kompetencje komunikacyjne, samodzielność),

e) Rozwinięcie gotowości do aktywnego kreowaniu ścieżki własnego rozwoju zawodowego oraz identyfikacji z rolą nauczyciela

Treści programowe dla zajęć/przedmiotu:

Zachowania społeczne i ich uwarunkowania w sytuacji szkolnej (postawy, stereotypy, uprzedzenia, zachowania asertywne, zachowania agresywne i uległe, konflikty, )

Proces komunikowania się – podstawowe narzędzia obserwacji i analizy sytuacji komunikacyjnej (komunikacja werbalna i niewerbalna). Bariery i trudności w komunikowaniu się. Bariery komunikacyjne w szkole i w klasie. Znaczenie emocji w procesach budowania relacji. Porozumiewanie się w sytuacjach trudnych, problemowych i konfliktowych.

Techniki i metody usprawniania komunikacji, komunikacja intrapersonalna i interpersonalne w pracy nauczyciela, techniki aktywnego słuchania, zasady udzielania informacji zwrotnych, empatia dla siebie i dla innych. Style komunikowania się uczniów i nauczycieli.

Zasoby własne w pracy nauczyciela – identyfikacja zasobów i ograniczeń własnych w roli nauczyciela jako członka zespołu nauczycielskiego, w różnych rolach, współpraca z osobami tworzącymi społeczność szkolną i lokalną, porozumiewanie się ludzi w instytucjach. Media i ich wpływ na procesy komunikowania się uczniów i nauczycieli.

Zalecana literatura:

Gordon, T. (1995). Wychowanie bez porażek w szkole. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX. (r. 2 pt.: Ku efektywnym stosunkom uczeń-nauczyciel, r. 3 pt.: Co może zrobić nauczyciel, gdy uczeń ma problem, r. 5 pt.: Jak nauczyciel może ustosunkować się do problemów jakie stwarza uczeń)

Sztejnberg, A. (2010). Podstawy komunikacji społecznej w edukacji. Wrocław: Wydawnictwo Astrum, s. 41-61; 89-99 (r. 2 i 4).

Zimbardo, P., Gerrig, R. (2012). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo PWN, s. 737-769 (r.16).

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student /ka:

Zna i rozumie rolę komunikacji intrapersonalnej i interpersonalnej w efektywnym realizowaniu zadań nauczyciela

Zna i rozumie prawidłowości i zagrożenia w zachowaniach społecznych

Zna i rozumie prawidłowości i zagrożenia w procesie komunikowania się w sytuacji szkolnej

Potrafi świadomie projektować sytuacje komunikacyjne i modyfikować zachowania komunikacyjne zwiększając ich efektywność

Jest gotów do autorefleksji nad własnymi zasobami i ograniczeniami w procesie budowania relacji i komunikowania się

Jest gotów do budowania relacji wzajemnego zaufania między wszystkimi podmiotami procesu kształcenia (uczniów i dorosłych), włączające ich w działania sprzyjające efektywności nauczania

Warunki zaliczenia:

- bardzo dobry (5,0): 80% obecności i aktywność na zajęciach, bardzo dobre wykonanie zadanych zadań w sposób kreatywny i twórczy,

- dobry plus (4,5): 80% obecności na zajęciach i dobre wykonanie zadanych zadań w sposób twórczy,

- dobry (4,0): 80% obecności na zajęciach i wykonanie zadanych zadań,

- dostateczny plus (3,5): 80% obecności na zajęciach i niekompletne wykonanie zadanych zadań,

- dostateczny (3,0): 80% obecności na zajęciach i połowiczne wykonania zadanych zadań, brak któregoś z zadań,

- niedostateczny (2,0): nie usprawiedliwiona nieobecność na więcej niż 80% zajęciach, brak wykonania zadań