Filozofia przyrody

Cele zajęć/przedmiotu

a) przedstawienie zagadnień związanych z naukowym rozumieniem przyrody-wszechświata;

b) zapoznanie z zagadnieniami dotyczącymi przyrody nieożywionej i ożywionej;

c) ukazanie przyrody jako dynamicznego systemu;

d) uwrażliwienie na filozoficzny aspekt nauk szczegółowych;

e) ukazanie teoretycznych i praktycznych aspektów ewolucjonizmu

Treści programowe dla zajęć/przedmiotu:

Wykłady:

Współczesne koncepcje czasu i przestrzeni.

Teoria przyczynowości.

Ewolucja życia i kosmosu .

Dominujące obecnie teorie kosmogoniczne.

Współczesna wiedza o materii.

Życie organiczne – jego geneza i istota w ujęciu przyrodniczym i filozoficznym.

Zalecana literatura

Obowiązkowo do przeczytania na egzamin

- Platon, Timaios, w: tenże, Dialogi, tłum. W. Witwicki, t. II, Kęty 1999, s. 657-743.

- Stanowisko Rady Naukowej Episkopatu wobec ewolucji z 24 XI 2006 – zob. http://ekai.pl

Literatura podstawowa

- Adamski A. , Galileusza filozofia i teologia nauki, Poznań 2002.

- Filozofia przyrody, red. S. Janeczek, A. Starościc, D. Dąbek, J. Herda, KUL 2013.

- Heller M., Filozofia świata, Kraków 1992.

- Heller M., Filozofia przyrody, Kraków 2004.

- Heller M., Lubański M., Ślaga S., Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki, Warszawa 1992.

- Mutschler H-D., Wprowadzenie do filozofii przyrody, Kraków 2005.

- Wciórka L., Filozofia przyrody, Poznań 1993.

Literatura uzupełniająca

- Clarke R., Nowe tajemnice Wszechświata, Kraków 2005.

- Coyne G., V., Omizzolo A., Podróż przez Wszechświat, Kraków 2003.

- Heller M., Ewolucja kosmosu i kosmologii, Warszawa 1983.

- Heller M., Granice kosmosu i kosmologii, Warszawa 2005.

- Heller M., Początek jest wszędzie. Nowa hipoteza pochodzenia wszechświata, Warszawa 2002.

- Heller M., Życiński J., Dylematy ewolucji, Tarnów 1996.

- Koyré A., Od zamkniętego świata do nieskończonego wszechświata, Gdańsk 1998.

- Kuhn T. S., Przewrót kopernikański, Warszawa 2006.

- Pedersen O., Konflikt czy symbioza, Tarnów 1997.

- Rąpała J., Teorie mineralnych początków życia. Studium filozoficzno-przyrodnicze, Lublin KUL 2016.

- Turek J., Kosmiczne koincydencje. Proponowane wyjaśnienia, Lublin KUL 2014.

Teksty klasyczne (miejsce i rok wydania odnosi się do dostępnych polskich przekładów)

- Arystoteles, O niebie, Warszawa 1980.

- Arystoteles, Fizyka, Warszawa 1968.

- Hawking S., W. Krótka historia czasu, Warszawa 1990.

- Kopernik M., O obrotach ciał niebieskich i inne pisma, Wrocław 2004.

- Whitehead A. N., Nauka i świat nowożytny, Kraków 1987

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student/ka:

wskazuje kierunki filozoficznej refleksji nad przyrodą

definiuje przyrodę nieożywioną i ożywioną

rozpoznaje związek dociekań filozoficznych z refleksją na temat ostatecznej struktury przyrody-wszechświata

opisuje fenomen życia organicznego

ocenia krytycznie historyczne koncepcje powstania życia na ziemi

rozwiązuje z punktu widzenia filozofii dylematy teorii ewolucji

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

‒ bardzo dobry (bdb; 5,0) – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dobry plus (+db; 4,5) – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dobry (db; 4,0) – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dostateczny plus (+dst; 3,5) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach uczenia się

‒ dostateczny (dst; 3,0) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach uczenia się

‒ niedostateczny (ndst; 2,0) – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się