Wstęp do Pisma Świętego z elementami wiedzy o środowisku biblijnym

1.Cele zajęć/przedmiotu

a) Uświadomienie wagi Biblii jako jednego z dwóch źródeł objawienia oraz jej niezwykłości na tle starożytnej literatury pozabiblijnej;

b) Prezentacja biblistyki jako dyscypliny teologicznej i ukazanie warsztatu oraz podstawowych narzędzi biblisty;

c) Ukazanie wagi znajomości tła historycznego, geograficznego, archeologicznego i filologicznego Biblii dla lepszego zrozumienia jej przesłania;

d) Poznanie zrębów filologii języków biblijnych; poznanie historii i topografii Palestyny; pomoc w zrozumieniu wielowiekowego konfliktu arabsko-izraelskiego;

e) Prezentacja problematyki natchnienia i kanonu Pisma Świętego z uwzględnieniem różnic konfesyjnych;

f) Spojrzenie na Biblię jako dzieło ludzkie (redakcja, rewizje tekstu, przekłady, krytyka tekstu);

g) Zapoznanie z podstawowymi zasadami objaśniania tekstu biblijnego;

h) Zwięzłe wprowadzenie w lekturę poszczególnych ksiąg Pisma Świętego;

Treści programowe dla zajęć/przedmiotu:

Wykłady

Tradycja i Biblia źródłem Objawienia. Niezwykłość Biblii na tle literatury starożytnego Bliskiego Wschodu

Biblistyka i jej narzędzia. Zręby filologii biblijnych

Natchnienie biblijne – pojęcie, nauczanie Kościoła i skutki

Kanon biblijny

Apokryfistyka

Dzieje przekazu tekstu biblijnego

Przekłady biblijne od starożytności po współczesność

Hermeneutyka biblijna – pojęcie i praktyczne zasady stosowania

Metody diachroniczne i synchroniczne interpretacji tekstu biblijnego

Celebracja indywidualna i zespołowa Słowa Bożego

Krótki przegląd historii Izraela

Geografia historyczna Ziemi Świętej

Geografia fizyczna Palestyny

Jerozolima – jej historia i teraźniejszość

Świątynia jerozolimska

Faryzeusze, saduceusze, Samarytanie, esseńczycy oraz diaspora

Ćwiczenia:

Ślady kolejnych cywilizacji Ziemi Świętej

Historia ziem biblijnych i jej topografia

Znajomość topograficzna Starej Jerozolimy

Zrozumienie specyfiki Pisma Świętego jako Księgi natchnionej

Etapy kształtowania kanonu biblijnego

Specyfika pism apokryficznych

Zalecana literatura

‒ DEER Donald S.: Proces formowania się Biblii. W: Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek. Red. nauk. William R. Farmer. Warszawa: Verbinum 2000 s. 147-156.

‒ KUDASIEWICZ Józef: Teologiczno-praktyczny wstęp do Pisma świętego. Skrypt. Oprac. Barbara Szier-Kramarek, Krzysztof Mielcarek. Lublin: B&G 1997.

‒ WOJCIECHOWSKI Michał: Czym jest Biblia? Wprowadzenie do Pisma Świętego. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2010.

‒ GAĆ Jan: Ziemia Święta. Kulturowy przewodnik śladami Jezusa. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 2008.

‒ MURPHY-O'CONNOR Jerome: Przewodnik po Ziemi Świętej. Warszawa: Vocatio 2001

Po zakończeniu i potwierdzeniu osiągnięcia EU student /ka:

rozumie Biblię jako źródło objawienia i jeden z fundamentów dla innych dyscyplin teologicznych

umie posługiwać się podstawowymi narzędziami biblisty (synopsy, konkordancje, słowniki, komentarze, teologie biblijne)

potrafi wyjaśnić ślady kolejnych cywilizacji Ziemi Świętej

zna historię ziem biblijnych i jej topografię

potrafi oprowadzić po Starej Jerozolimie, może służyć pielgrzymom w Ziemi Świętej

zna religię Izraela, zwłaszcza kult związany ze świątynią jerozolimską

zna liturgię Świąt Pielgrzymich i ich nowotestamentowe echa

rozumie specyfikę Pisma Świętego jako Księgi natchnionej

rozumie rolę Kościoła dla kanoniczności Biblii, jej stróża i interpretatora

zna zasadnicze dzieje tekstu biblijnego od redakcji po współczesność

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

‒ bardzo dobry (bdb; 5,0) – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dobry plus (+db; 4,5) – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dobry (db; 4,0) – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się

‒ dostateczny plus (+dst; 3,5) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach uczenia się

‒ dostateczny (dst; 3,0) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach uczenia się

‒ niedostateczny (ndst; 2,0) – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się