Zajęcia specjalizacyjne – językoznawcze

Specyfika pojęciowa języka francuskiego w ujęciu kontrastywnym

Konwersatorium wprowadza w uwarunkowania psycholingwistyczne i kulturowe odrębności pojęciowej języków na przykładzie języka francuskiego. Ukazuje znaczenie respektowania różnic pojęciowych dla właściwego rozumienia przekazów i konstruowania wypowiedzi własnych, a jednocześnie uniknięcia potencjalnych nieporozumień czy błędów o charakterze pojęciowym.

Następujące zagadnienia objęte są programem zajęć:

• różnice pojęciowe jako źródło trudności w opanowywaniu języka obcego (francuskiego)

• specyfika kategoryzacji pojęciowej w języku pierwszym i drugim, w tym w ujęciu genetycznym

• typy różnic pojęciowych i granice ich eksplicytnego nauczania

• rozwój poglądów w kwestii relacji język a myślenie: wyznaczniki rozumienia przekazu

• przykłady konceptualizacji gramatycznej przydatne w dydaktyce obcojęzycznej – na przykładzie systemu rodzajnika i czasów gramatycznych.

1. Bartmiński, J. i Tokarski, R. (red.) 1998. Profilowanie w języku i tekście. Lublin : Wyd. UMCS.

2. Eustache F., Desgranges, B., Guillery, B. i K. Lebreton 2000. «Les conceptions "multisystèmes" de la mémoire : principales bases empiriques et évolutions actuelles ». Revue de Neuropsychologie 10/1. http://rnp.resodys.org/rubrique.php3?id_rubrique=50

3. Wilczyńska, W. 1986. La spécificité conceptuelle en FLE: pour une approche "conceptualisatrice" de l'article. Poznań: Wyd. Naukowe U.A.M.

4. Wilczyńska, W. 1987. "Pour apprendre les concepts grammaticaux." Le Français dans le Monde 207. 38-42.

5. Wilczyńska, W. 1989. "Un dictionnaire de faux amis: Pour quoi faire?" Le Français dans le monde. No spécial "Lexiques" Août-Septembre 1989. 179-186.

6. Wilczyńska, W. 1989. Apprivoiser les articles et les temps. Poznań: Wyd. Naukowe U.A.M. (wydanie wznowione: 1996).

7. Wilczyńska, W. 1990. "Une approche des temps passés." Studia Romanica Posnaniensia XV. 123-130.

8. Wilczyńska, W. 1995. "Communication et représentations de type culturel". Le Français dans le Monde 276. 37-40.

9. Wilczyńska, W. i Rabiller, B. 1995. Dictionnaire polonais-français des mots pièges. Warszawa: Wiedza Powszechna. (współautorstwo); wydanie II – 1997, wyd. III – 2010.

Warunki usprawiedliwiania i odrabiania nieobecności na zajęciach

Dopuszcza się 1 obecność nieusprawiedliwioną oraz 1 nieobecność usprawiedliwioną (zaświadczenie lekarskie). Usprawiedliwienia należy przedstawić łącznie na ostatnich zajęciach w danym semestrze.

W przypadku więcej niż 2 nieobecności (usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych) student zdaje kolokwium ustne z tematyki opuszczonych zajęć. Należy się na nie umówić – najlepiej drogą mailową, co najmniej na tydzień wcześniej.

Warunki uzyskiwania zaliczenia

Zaliczenie z oceną wymaga wykazania się aktywnością poprzez udział w dyskusji i wykazanie się w następujących zakresach:

- znajomość podstawowych aspektów dot. specyfiki pojęciowej w leksyce i gramatyce

- umiejętność interpretacji wybranych przykładów odrębności pojęciowej,

- umiejętność łączenia refleksji językowej, komunikacyjnej i interkulturowej,

Dla zaliczenia przedmiotu wymagany jest, prócz zwykłej, aktywnej obecności na zajęciach, wykonanie zadania w postaci opracowania przykładów ilustrujących omawiane kwestie.

Zaliczenie semestru w postaci oceny jest wpisywane do systemu USOS najpóźniej w ostatnim dniu zajęć w semestrze.

obowiązkowe

09-ZSJ-ZU-ROM-12

Kurs realizuje następujące cele:

→ wyjaśnić charakterystykę głównych nurtów językoznawczych,

→ uświadomić znaczenie interakcyjnego przewrotu w językoznawstwie spowodowanego między innymi pracami Kerbrat-Orecchioni (1999, 2002, 2009) w poszukiwaniu krytycznej odpowiedzi na pytanie: dlaczego strukturalistyczna koncepcja języka stała się redukcyjna?

→ zastosować dane teoretyczne w badaniach dyskursywnych nad tekstami komunikacyjnymi,

→ wyjaśnić cechy wybranych gatunków dyskursywnych, takich jak dyskurs reklamowy i dyskurs polityczny.

Wstęp do językoznawstwa dyskursywnego

Kurs prezentuje kilka wybranych zagadnień, które stanowią wstęp do językoznawstwa dyskursywnego. W szczególności prezentowane są teorie, które miały wpływ na rozwój badań związanych z pragmatycznym wymiarem języka w komunikacji.

Proponowane są następujące zakresy szczegółowe:

1. Cechy nurtu strukturalistycznego w językoznawstwie

2. Krytyka językoznawstwa strukturalistycznego. Znaczenie przełomu interakcjonistycznego dla badań w zakresie pragmatyki języka

3. Teoria aktów mowy i jej zastosowanie w analizie dyskursu (AD)

4. tropu illokucyjne (implicytne akty mowy) i teoria grzeczności w komunikacji

5. Analiza dyskursu na przykładzie sloganu reklamowego

6. Analiza dyskursu politycznego na przykładzie wybranych przemówień prezydenta Francji Emmanuela Macrona

Bibliografia:

De Saussure, F. (2002). Cours de linguistique générale, Payot, pp. 520.

Grzmil-Tylutki, H. (2010). Francuska lingwistyczna teoria dyskursu. Historia, tendencje, perspektywy, Kraków : Universitas, pp. 366.

Jakobson, R. (2013). Essai de linguistique générale en 2 volumes: tome 1: Les fondations du langage, tome 2: Rapports internes et externes du langage, Les Editions de minuit.

Kerbrat-Orecchioni, K. ( 1980). L'énonciation de la subjectivité dans le langage, Paris: Armand Colin.

Longhi,. J. (2012). Les voix de l’énonciation en discours : sujet énonciateur et sujet d’énonciation, Arts et Savoirs, 2 [En ligne] URL : http://journals.openedition.org/aes/1679, DOI : https://doi.org/10.4000/aes.1679

Maingueneau, D. (2002) et/ou (2016 nouvelle édition revue et mise à jour). Analyser les textes de communication, Paris: Nathan.

http://www.sfu.ca/fren270/Introduction/Introduction.htm

https://www.youtube.com/watch?v=Y3EoAizjvtc

Warunki (elementy) otrzymania zaliczenia:

1. Frekwencja: Udział w zajęciach jest obowiązkowy. Dopuszcza się 1 nieobecność nieusprawiedliwioną w semestrze, pozostałe powinny zostać usprawiedliwione poprzez okazanie zaświadczenia lekarskiego.

2. Przygotowanie i aktywność na zajęciach.

3. Projekt badawczy

4. Zaliczenie pisemne w trakcie zajęć.

Sposób ewaluacji

Wymagane jest zaliczenie przedmiotu na ocenę. Wykładowca wprowadza punktowy system oceniania osiągnięć Studenta. Na koniec semestru zgromadzona liczba punktów przeliczana jest na ocenę (patrz poniżej).

System punktacji jest następujący :

dostateczny (60%-70%)

dostateczny plus (70%-80%)

dobry (80% - 90%)

dobry plus (90% - 95%)

bardzo dobry (95% - 100%)

Oceny końcowe z przedmiotu i z egzaminu zostaną wpisane do systemu USOS w ciągu 7 dni roboczych od daty ostatnich zajęć w semestrze.

Zajęcia prowadzone są w trybie zdalnym via MS Teams. Wszystkie materiały z zajęć udostępniane są na platformie.

Specyfika pojęciowa języka francuskiego w ujęciu kontrastywnym

Konwersatorium wprowadza w uwarunkowania psycholingwistyczne i kulturowe odrębności pojęciowej języków na przykładzie języka francuskiego. Ukazuje znaczenie respektowania różnic pojęciowych dla właściwego rozumienia przekazów i konstruowania wypowiedzi własnych, a jednocześnie uniknięcia potencjalnych nieporozumień czy błędów o charakterze pojęciowym.

Następujące zagadnienia objęte są programem zajęć:

• różnice pojęciowe jako źródło trudności w opanowywaniu języka obcego (francuskiego)

• specyfika kategoryzacji pojęciowej w języku pierwszym i drugim, w tym w ujęciu genetycznym

• typy różnic pojęciowych i granice ich eksplicytnego nauczania

• rozwój poglądów w kwestii relacji język a myślenie: wyznaczniki rozumienia przekazu

• przykłady konceptualizacji gramatycznej przydatne w dydaktyce obcojęzycznej – na przykładzie systemu rodzajnika i czasów gramatycznych.

1. Bartmiński, J. i Tokarski, R. (red.) 1998. Profilowanie w języku i tekście. Lublin : Wyd. UMCS.

2. Eustache F., Desgranges, B., Guillery, B. i K. Lebreton 2000. «Les conceptions "multisystèmes" de la mémoire : principales bases empiriques et évolutions actuelles ». Revue de Neuropsychologie 10/1. http://rnp.resodys.org/rubrique.php3?id_rubrique=50

3. Wilczyńska, W. 1986. La spécificité conceptuelle en FLE: pour une approche "conceptualisatrice" de l'article. Poznań: Wyd. Naukowe U.A.M.

4. Wilczyńska, W. 1987. "Pour apprendre les concepts grammaticaux." Le Français dans le Monde 207. 38-42.

5. Wilczyńska, W. 1989. "Un dictionnaire de faux amis: Pour quoi faire?" Le Français dans le monde. No spécial "Lexiques" Août-Septembre 1989. 179-186.

6. Wilczyńska, W. 1989. Apprivoiser les articles et les temps. Poznań: Wyd. Naukowe U.A.M. (wydanie wznowione: 1996).

7. Wilczyńska, W. 1990. "Une approche des temps passés." Studia Romanica Posnaniensia XV. 123-130.

8. Wilczyńska, W. 1995. "Communication et représentations de type culturel". Le Français dans le Monde 276. 37-40.

9. Wilczyńska, W. i Rabiller, B. 1995. Dictionnaire polonais-français des mots pièges. Warszawa: Wiedza Powszechna. (współautorstwo); wydanie II – 1997, wyd. III – 2010.

Warunki usprawiedliwiania i odrabiania nieobecności na zajęciach

Dopuszcza się 1 obecność nieusprawiedliwioną oraz 1 nieobecność usprawiedliwioną (zaświadczenie lekarskie). Usprawiedliwienia należy przedstawić łącznie na ostatnich zajęciach w danym semestrze.

W przypadku więcej niż 2 nieobecności (usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych) student zdaje kolokwium ustne z tematyki opuszczonych zajęć. Należy się na nie umówić – najlepiej drogą mailową, co najmniej na tydzień wcześniej.

Warunki uzyskiwania zaliczenia

Zaliczenie z oceną wymaga wykazania się aktywnością poprzez udział w dyskusji i wykazanie się w następujących zakresach:

- znajomość podstawowych aspektów dot. specyfiki pojęciowej w leksyce i gramatyce

- umiejętność interpretacji wybranych przykładów odrębności pojęciowej,

- umiejętność łączenia refleksji językowej, komunikacyjnej i interkulturowej,

Dla zaliczenia przedmiotu wymagany jest, prócz zwykłej, aktywnej obecności na zajęciach, wykonanie zadania w postaci opracowania przykładów ilustrujących omawiane kwestie.

Zaliczenie semestru w postaci oceny jest wpisywane do systemu USOS najpóźniej w ostatnim dniu zajęć w semestrze.

obowiązkowe

09-ZSJ-ZU-ROM-12

Kurs realizuje następujące cele:

→ wyjaśnić charakterystykę głównych nurtów językoznawczych,

→ uświadomić znaczenie interakcyjnego przewrotu w językoznawstwie spowodowanego między innymi pracami Kerbrat-Orecchioni (1999, 2002, 2009) w poszukiwaniu krytycznej odpowiedzi na pytanie: dlaczego strukturalistyczna koncepcja języka stała się redukcyjna?

→ zastosować dane teoretyczne w badaniach dyskursywnych nad tekstami komunikacyjnymi,

→ wyjaśnić cechy wybranych gatunków dyskursywnych, takich jak dyskurs reklamowy i dyskurs polityczny.

Wstęp do językoznawstwa dyskursywnego

Kurs prezentuje kilka wybranych zagadnień, które stanowią wstęp do językoznawstwa dyskursywnego. W szczególności prezentowane są teorie, które miały wpływ na rozwój badań związanych z pragmatycznym wymiarem języka w komunikacji.

Proponowane są następujące zakresy szczegółowe:

1. Cechy nurtu strukturalistycznego w językoznawstwie

2. Krytyka językoznawstwa strukturalistycznego. Znaczenie przełomu interakcjonistycznego dla badań w zakresie pragmatyki języka

3. Teoria aktów mowy i jej zastosowanie w analizie dyskursu (AD)

4. tropu illokucyjne (implicytne akty mowy) i teoria grzeczności w komunikacji

5. Analiza dyskursu na przykładzie sloganu reklamowego

6. Analiza dyskursu politycznego na przykładzie wybranych przemówień prezydenta Francji Emmanuela Macrona

Bibliografia:

De Saussure, F. (2002). Cours de linguistique générale, Payot, pp. 520.

Grzmil-Tylutki, H. (2010). Francuska lingwistyczna teoria dyskursu. Historia, tendencje, perspektywy, Kraków : Universitas, pp. 366.

Jakobson, R. (2013). Essai de linguistique générale en 2 volumes: tome 1: Les fondations du langage, tome 2: Rapports internes et externes du langage, Les Editions de minuit.

Kerbrat-Orecchioni, K. ( 1980). L'énonciation de la subjectivité dans le langage, Paris: Armand Colin.

Longhi,. J. (2012). Les voix de l’énonciation en discours : sujet énonciateur et sujet d’énonciation, Arts et Savoirs, 2 [En ligne] URL : http://journals.openedition.org/aes/1679, DOI : https://doi.org/10.4000/aes.1679

Maingueneau, D. (2002) et/ou (2016 nouvelle édition revue et mise à jour). Analyser les textes de communication, Paris: Nathan.

http://www.sfu.ca/fren270/Introduction/Introduction.htm

https://www.youtube.com/watch?v=Y3EoAizjvtc

Warunki (elementy) otrzymania zaliczenia:

1. Frekwencja: Udział w zajęciach jest obowiązkowy. Dopuszcza się 1 nieobecność nieusprawiedliwioną w semestrze, pozostałe powinny zostać usprawiedliwione poprzez okazanie zaświadczenia lekarskiego.

2. Przygotowanie i aktywność na zajęciach.

3. Projekt badawczy

4. Zaliczenie pisemne w trakcie zajęć.

Sposób ewaluacji

Wymagane jest zaliczenie przedmiotu na ocenę. Wykładowca wprowadza punktowy system oceniania osiągnięć Studenta. Na koniec semestru zgromadzona liczba punktów przeliczana jest na ocenę (patrz poniżej).

System punktacji jest następujący :

dostateczny (60%-70%)

dostateczny plus (70%-80%)

dobry (80% - 90%)

dobry plus (90% - 95%)

bardzo dobry (95% - 100%)

Oceny końcowe z przedmiotu i z egzaminu zostaną wpisane do systemu USOS w ciągu 7 dni roboczych od daty ostatnich zajęć w semestrze.

Zajęcia prowadzone są w trybie zdalnym via MS Teams. Wszystkie materiały z zajęć udostępniane są na platformie.

Znajomość podstawowej terminologii językoznawczej i tradycyjnych metod opisu semantycznego (z poziomu licencjackiego).

Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami metodologii językoznawczej opartej na analizie jednostek leksykalnych w połączeniu ze składnią (fr. lexique-grammaire, ang. lexicon-grammar).

Wzbogacenie wiedzy językoznawczej magistrantów o aparat pojęciowy wykorzystywany w metodologii lexique-grammaire.

Wykazanie, iż metodologia lexique-grammaire ma zastosowanie w gramatyce opisowej języka przez fakt, że przyczynia się do opisu polisemii: analiza semantyczna oparta jest na obserwacji użycia gramatycznego jednostki.

Zapoznanie magistrantów ze specyficznym typem słowników (tzw. leksykonów gramatycznych, opracowanych dla języka francuskiego w sposób całościowy), które powstały na bazie koncepcji lexique-grammaire oraz zwrócenie uwagi na ich wykorzystanie.

Zapoznanie magistrantów z koncepcją słowników elektronicznych

wykazanie, iż metodologia lexique-grammaire może być stosowana w opisie różnych systemów językowych (zwrócenie uwagi na perspektywę porównawczą: języki francuski i polski).

1) Gross, G., 1996. Prédicats nominaux et comptabilité aspectuelle. Langages 121. Paris: Larousse.

2) Gross, G. 2012, Manuel d'analyse linguistique, Villeneuve-d'Ascq, Presses universitaires du Septentrion.

3) Gross, M., 1981, « Les bases empiriques de la notion de prédicat sémantique », Langages, 63, Paris

4) Grzegorczykowa, R., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, PWN, Warszawa.

5) Ibrahim, A.H. (éd), 2009, Prédicat, prédication et structure prédicatives, CRL, Paris.

6) Ibrahim, A.H. (éd.), 2010, Supports et prédicats non verbaux dans les langues du monde, CRL, Paris.

7) Lamiroy, B., (éd.), 1998, Le lexique-grammaire, Travaux de Linguistique, No 37, DUCULOT.

8) Vetulani, G., 2000, Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku słownika syntaktycznego rzeczowników predykatywnych, Wydawnictwo Naukowe UAM.

9) Vetulani, G., 2012, Kolokacje werbo-nominalne jako samodzielne jednostki języka. Syntaktyczny słownik kolokacji werbo-nominalnych języka polskiego na potrzeby zastosowań informatycznych, Wydawnictwo Naukowe UAM.

Przewiduje się możliwość b-learningu.

Kryteria oceniania

- obecność na zajęciach

- aktywny udział studenta w zajęciach; uczestnictwo w dyskusjach

- ćwiczenia, projekty (wykonywane samodzielne i w grupach w trakcie zajęć)

- umiejętność krytycznego spojrzenia na prezentowane metody analizy

- umiejętność komunikacji i pracy w grupie.

Skala ocen

5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami

3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami

2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne