Semantyka języka francuskiego z elementami leksykologii

obowiązkowe

filologia romańska

I stopień

1/ zapoznanie studentów z przedmiotem i celem badań semantyki

2/ wzbogacenie wiedzy językoznawczej o aparat pojęciowy wykorzystywany w semantyce

3/ wykazanie, iż badania semantyczne mają zastosowanie praktyczne (gramatyka opisowa, dydaktyka, leksykografia, traduktologia)

4/ zapoznanie studentów z różnymi podejściami stosowanymi w semantyce, jak: semantyka w ujęciu tradycyjnym, pragmatyka, kognitywizm, połączenie semantyki ze składnią itd.

5/ zwrócenie uwagi na wieloaspektowy charakter analizy semantycznej

6/ na przykładzie języków francuskiego i polskiego - wdrożenie do badań porównawczych przy definiowaniu znaczeń

III rok

-znajomość podstawowej terminologii językoznawczej i tradycyjnych metod opisu semantycznego (z poziomu licencjackiego),

-znajomość języka francuskiego na poziomie B2.

-Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień

-Wykład konwersatoryjny

-Wykład problemowy

-Dyskusja

-Praca z tekstem

-Metoda analizy przypadków

-Metoda ćwiczeniowa

Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: 30h

Przygotowanie do zajęć: 15h

Czytanie wskazanej literatury: 5h

Przygotowanie do egzaminu / zaliczenia: 10h

SUMA GODZIN: 60

LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA ZAJĘĆ: 2

Wstęp do semantyki. Przedmiot badań, podstawowe pojęcia oraz wybrane metodologie badań.

Przedmiot obejmuje następujące treści kształcenia:

1/ semantyka jako jeden z podstawowych działów językoznawstwa, semantyka a semiotyka, przedmiot badań semantycznych, pojęcie znaku językowego, rozwój dziedziny.

2/ znak językowy prosty, znak złożony, jak rozpoznać podstawową jednostkę semantyczną, cechy semantyczne, polisemia językowa, pole semantyczne a pole leksykalne, denotacja, konotacja, referencja, synonimia – definicje, odniesienia do literatury, czynniki determinujące zmiany semantyczne

3/ różne sposoby prezentacji znaczenia, budowa hasła słownikowego dla jednostek wieloznacznych (przykładowe rozwiązania stosowane w słownikach języka francuskiego oraz w niektórych podejściach), typy sensów (etymologiczny, aktualny, właściwy, przenośny itd.),

4/ opis znaczenia za pomocą tradycyjnych „cech semantycznych”, podstawowe założenia pragmatyki, kognitywizmu, leksykonu gramatycznego, interpretacja znaczenia zgodnie z w/w podejściami

5/ znaczenie a elementy społeczno-kulturowe, znaczenie a warunki prawdy, interpretacja zgodna z odniesieniem do danego świata, referencja, czynniki logiczne, czynniki psychologiczne, minimalny kontekst gramatyczny potrzebny do zdefiniowania sensu jednostki wieloznacznej (zdanie elementarne jako ilustracja pojedynczego znaczenia jednostki wyrazowej)

6/ zbieżność i rozbieżność znaczeń w języku francuskim i polskim na przykładzie wybranego materiału językowego (jednostki proste, kolokacje, związki frazeologiczne itd.).

1) Charaudeau, P, Maingueneau, D., 2002, Dictionnaire d’analyse du discours,Edition du Seuil, Paris.

2) Dubois et al. 1994, Dictionnaire de linguistique et des sciences du lanage, Larousse, Paris.

3) Gross, G. 2012, Manuel d'analyse linguistique, Villeneuve-d'Ascq, Presses universitaires du Septentrion.

4) Gross, M., 1975, Méthodes en syntaxe, Paris.

5) Grzegorczykowa, R., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, PWN, Warszawa.

6) Grzegorczykowa, R., 2008 Wstęp do językoznawstwa, PWN, Warszawa.

7) Guiraud, P. 1975, La sémantique, PUF, Paris, Que sais-je ?

8) Vetulani, G., 2000, Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku słownika syntaktycznego rzeczowników predykatywnych, Wydawnictwo Naukowe UAM.

A także: artykuły i opracowania rozproszone wskazywane przez prowadzącego odpowiednio do treści kształcenia

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

1/ orientuje się w zakresie i przedmiocie badań semantycznych; rozumie, że opis znaczenia należy do podstawowych zadań językoznawstwa

2/ potrafi używać ze zrozumieniem podstawowe pojęcia semantyki, tradycyjne i nowsze

3/ wiąże analizę semantyczną z zastosowaniami; rozumie, że dokładny opis znaczenia jest wykorzystywany w gramatyce opisowej, w dydaktyce, w leksykografii, w procesie tłumaczenia na język obcy itd.

4/ wie, że aparat pojęciowy wykorzystywany przy definiowaniu znaczenia wiąże się z konkretnym podejściem stosowanym w semantyce

5/ rozumie, że przy definiowaniu znaczenia jednostki językowej należy wziąć pod uwagę różne czynniki (elementy sytuacyjno-kontekstowe, społeczno-kulturowe, gramatyczne, logiczne, psychologiczne, referencyjne itd.)

6/ potrafi wykazać podstawowe podobieństwa i różnice semantyczne (oraz ich przyczyn) występujące pomiędzy odpowiadającymi sobie jednostkami języka francuskiego i polskiego.

TRYB STACJONARNY:

-kolokwium pisemne

-test

TRYB ZDALNY:

- zaliczenia zdalne (Microsoft Teams)

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

-bardzo dobry (bdb; 5,0):

znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

-dobry plus (+db; 4,5):

bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

-dobry (db; 4,0):

dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

-dostateczny plus (+dst; 3,5):

zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami

-dostateczny (dst; 3,0):

zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami

-niedostateczny (ndst; 2,0):

niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne