Postać w literaturze, filmie i grach

obowiązkowe

groznawstwo

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- rozwijanie świadomości terminologicznej stosowanej w literaturoznawstwie, filmoznawstwie i groznawstwie dotyczącej postaci, ze szczególnym uwzględnieniem różnic pojęciowych: bohater/bohaterka, protagonista/protagonistka, postać, persona, awatar/agent użytkownika,

- zapoznanie studentów z podstawowymi modusami bohaterskimi, głównie w literaturze współczesnej,

- zarysowanie relacji między bohaterem filmowym a literackim (rozróżnienia i identyfikacje),

- wskazanie roli i funkcji ludzkich oraz nieludzkich postaci w fabułach literackich, filmowych oraz growych,

- budzenie świadomości kulturowej w refleksji nad postacią w literaturze, filmie, grach.

I rok

Wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, demonstracje dźwiękowe i/lub video, praca w grupach.

2

Treści programowe dla przedmiotu:

- wprowadzenie i charakterystyka terminologii używanej w badaniach tekstów kultury, głównie growych, literackich i filmowych dotyczących postaci w literaturze, filmie, grach (np. bohater/bohaterka, protagonista/protagonistka, postać, persona, awatar/agent użytkownika),

- analiza wybranych powiązań groznawstwa z literaturoznawstwem oraz z innymi dziedzinami i dyscyplinami naukowymi odnoszącymi się do tematu postaci (np. postać stalkera pojawiająca się w powieści Piknik na skraju drogi autorstwa A. i B. Strugackich, potem w filmie Stalker w reż. A. Tarkowskiego, a następnie w serii gier S.T.A.L.K.E.R; analogicznie – transmedialna postacie popkulturowy, takie jak wiedźmin Geralt czy Harry Potter funkcjonują w przestrzeniach: literatura, seriale, gry wideo),

- omówienie różnych rodzajów wytworów kultury, ze szczególnym uwzględnieniem mediów interaktywnych, oraz przeprowadzenie ich krytycznej analizy i interpretacji z zastosowaniem właściwych metod i narzędzi, określenia ich znaczenia, oddziaływania oraz miejsca w procesie kształcenia (np. debata poświęcona wpływowi interaktywności na kreację protagonisty w grach RPG opartych na literackim materiale źródłowym [przykładowo produkcje z serii Wiedźmin]),

- przygotowanie do odpowiedzialnego wskazywania priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania z zakresu groznawstwa i dyscyplin pokrewnych, szczególnie literaturoznawstwa. (np. wybór tematu i zakresu pracy podsumowującej oraz napisanie eseju o wpływie interaktywności na kreowanie postaci w grach RPG opartych na literackim materiale źródłowym w serii gier Wiedźmin).

Zalecana literatura:

Gajewska G,, Arcy-nie-ludzkie. Przez science fiction do antropologii cyborgów, Poznań 2010. Rozdział: (Nie)ludzkie roboty, s. 148-172.

Osoba w literaturze i komunikacji literackiej, red. E. Balcerzan i W. Bolecki, IBL: Warszawa.

2020. Rozdziały: R. Nycz, Osoba w nowoczesnej literaturze: ślady obecności, s. 7-29. I. Iwasiów, Osoba w dyskursie feministycznym, s. 84-97.

Vogler Ch., Podróż autora: struktury mityczne dla scenarzystów i pisarzy, tłum. K. Kosińska, Warszawa 2010.

Żygulski K., Bohater filmowy. Studium socjologiczne, Warszawa 1973.

Tymińska M., Avatars Going Mainstream: Typology of Tropes in Avatar-Based Storytelling Practices, “Replay” 1 (3), 2016.

Tomczak I., Stachura P., Kształtowanie tożsamości avatara w grach komputerowych. Studium komputerowych adaptacji Waldena Henry'ego D. Thoreau, „ER(R)GO: Teoria - Literatura – Kultura”, nr 37, 2018.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- zna w zaawansowanym stopniu wybrane terminy wykorzystywane w badaniach tekstów kultury, głównie growych, literackich i filmowych odnoszące się do postaci w literaturze, filmie, grach, np.: bohater/bohaterka, protagonista/protagonistka, postać, persona, awatar/agent użytkownika,

- zna w zaawansowanym stopniu wybrane powiązania groznawstwa z literaturoznawstwem oraz z innymi dziedzinami i dyscyplinami naukowymi w odniesieniu do postaci (rozróżnienia i identyfikacje),

- potrafi rozpoznawać różne rodzaje wytworów kultury, ze szczególnym uwzględnieniem mediów interaktywnych, oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem właściwych metod i narzędzi, określać ich znaczenia, oddziaływanie oraz miejsce w procesie kształcenia – głównie w analizowaniu relacji między bohaterem literackim a filmowym oraz występującym w grach,

- jest przygotowany/przygotowana do odpowiedzialnego wskazywania priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania z zakresu groznawstwa i dyscyplin pokrewnych, szczególnie literaturoznawstwa, np. wskazanie roli i funkcji ludzkich oraz nieludzkich postaci w fabułach literackich, filmowych oraz growych.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student/ka posiada rozbudowaną wiedzę o zagadnieniu postaci w literaturze, filmie i grach, potrafi scharakteryzować je, posługując się zarówno specjalistyczną terminologią jak i znajomością kontekstów kulturowych. Rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań, wykazuje się kreatywnością i wysoką aktywnością w dyskusjach.

dobry plus (+db; 4,5): student/ka zna, rozumie i potrafi scharakteryzować zagadnienie postaci w literaturze, filmie i grach. Potrafi omówić ją z użyciem specjalistycznej terminologii. Rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań, wykazuje się wysoką aktywnością w dyskusjach.

dobry (db; 4,0): student/ka zna i rozumie zagadnienie postaci w literaturze, filmie i grach. Potrafi omówić ją z użyciem specjalistycznej terminologii. Rzetelnie i terminowo wywiązuje się z powierzonych mu zadań.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student/ka w stopniu dostatecznym realizuje założenia przedmiotu, zarysowane w programie studiów. Zna pojęcia i konteksty związane z zagadnieniem postaci w literaturze, filmie i grach.

dostateczny (dst; 3,0): student/ka w stopniu dostatecznym realizuje założenia przedmiotu, zarysowane w programie studiów. W stopniu podstawowym opanował pojęcia i konteksty związane z zagadnieniem postaci w literaturze, filmie i grach.