Adam Mickiewicz University, Poznań - Central Authentication System
Strona główna

(in Polish) Filozofia i kolonializm

General data

Course ID: 22-FUFA-FIK
Erasmus code / ISCED: (unknown) / (unknown)
Course title: (unknown)
Name in Polish: Filozofia i kolonializm
Organizational unit: Faculty of Philosophy
Course groups: (in Polish) Fakultety na filozofii II stopnia
(in Polish) Moodle - przedmioty Szkoły Nauk Humanistycznych
(in Polish) Przedmioty na Wydziale Filozoficznym
Wykład fakultatywny
Zajęcia fakultatywne
ECTS credit allocation (and other scores): 3.00 Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.

view allocation of credits
Language: (unknown)

Classes in period "Academic year 2023/2024, summer semester" (in progress)

Time span: 2024-02-26 - 2024-09-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
lecture, 30 hours more information
Coordinators: Ewa Nowak
Group instructors: Ewa Nowak, Yuliia Tereshchenko
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Course - Graded credit
lecture - Graded credit
Module type:

elective

Pre-requisites in terms of knowledge, skills and social competences (where relevant):

(in Polish) Wykład z elementami wspólnej pracy z tekstem i elementami konwersatorium (teksty organizuje prowadzący zajęcia)

Number of hours:

30

Module learning aims:

(in Polish) Zaznajomienie uczestników przekrojowo z głównymi i oryginalnymi stanowiskami filozofów nowożytnych i nowoczesnych na temat kolonizacji i kolonializmu:

1. Wędrówki ludów, migracie 'za chlebem', osadnictwo, podbój, imperializm, zabory, okupacja, protektorat – czym w ogóle jest kolonizacja i kolonializm?

2. Filozofowie o formach kolonizacji versus historyczne formy kolonizacji starożytnej i nowożytnej (umownie od 1500 r.)

3. Około 1500/1730: natura ludzka; homme sauvage/homme civilise (Arystoteles, Tomasz, de Vitoria, Hobbes, ....Rousseau)

4. Filozofowie o uzasadnieniach kolonizacji (od Arystotelesa po C. Schmitta; occupatio; terra nullius)

5. Praktyki powiązane z kolonialnymi: niewolnictwo kolonialne

6. Antropologie ras i supremacja rasowa; natywizm; rdzenność; etniczność

7. Co to jest zawłaszczenie kulturowe (cultural appropriation) i niesprawiedliwość epistemologiczna. Prawo o zwrocie i zadośćuczynieniu rdzennych artefaktów, skarbów archeologicznych, repatriacji zwłok zawłaszczonych w stosunku kolonialnym do ludności innego państwa

8. Kolonialne podłoże tzw. pluralizmu prawnego (legal pluralism). "Rule of law" jako fikcja założycielska

9. Czy filozofia też jest skolonizowana?

10. Kolonializm w pokrewnych dyskursach i narracjach kultury (np. oskarżenia pod adresem Josepha Conrada i jego "Jądra ciemności")

11. Czym jest dekolonizacja. Czy cancel culture jest dobra na wszystko?

12. (Post)colonial studies (także na przykładzie kolonialnej hydronimii i nazewnictwa)

13. Critical reading (krytyczne studiowanie myśli filozofów 'z rysą na pomniku')

14. Stereotypy kolonialne tropmy na wyciągnięcie ręki: wspólna wyprawa do Muzeum A. Fiedlera

Short description: (in Polish)

Kolonializm nie był i nie jest zjawiskiem wyłącznie zachodnim czy europejskim –jednak Europejczycy skolonizowali największe obszary na świecie (zwykle tzw. zamorskie). Europejscy osadnicy albo się z nich wycofali (np. z Indii), albo pozostali na miejscu i tworzyli/współtworzyli nowe państwa (np. USA, Kanadę, Brazylię, Australię...). Nie tylko ruchy typu 'woke' (np. Black Lives Matter) interesują się stosunkiem wielkich filozofów do kolonializmu – zwłaszcza takich, których zawdzięczamy Oświecenie, upodmiotowienie, ideę człowieka i praw człowieka, ideę wzajemnego uznania, ideę emancypacji i autonomii, ideę kosmopolitycznej gościnności (hospitality), ideę równości wobec prawa, demokracji, itd. Rysy pojawiają się na pomnikach tak znanych i wpływowych filozofów, jak przykładowo Hobbes, Hume, Locke, Mill, Voltaire, Montesquieu, Kant, Hegel, Bergson. Ci wielcy – wciąż żywo obecni i studiowani filozofowie – wpadają też 'w oko' wielokulturowym studentom na kampusach studenckich. Nasze badania i rozważania mają nam przybliżyć tę sytuację: kto jeśli nie sami filozofowie mogą i powinni się zmierzyć z kolonialną przeszłością filozofii?

Full description: (in Polish)

j.w.

Bibliography: (in Polish)

Wybór: de Vitoria, Hobbes, Hume, Locke, Smith, Mill; Voltaire, Montesquieu, Descartes, Diderot, Bergson; Kant, Hegel, Marks; Schmitt; dekolonizacja/transformacja: np. Montaigne i Rousseau; Conrad; Kafka; Fanon, Sartre, Camus, Derrida, Taylor, Spivak, Mbembe, Kapuściński ("filozoficzny stosunek do Afryki"), Coetzee; opracowania podręcznikowe i określone artykuły, np. L. Gordon (oraz E. Nowak, "Hegel i kolonializm", 2024, w druku; oraz na temat badań w kontekstach kolonialnych z wystrzeganiem się cultural appropriation (Mazur, Nowak, 2024, w druku; oraz o nadawaniu osobowości prawnej rzekom i Indigenous legal guardianship; ekologiczne i ekonomiczne oblicze neokolonializmu (Oliveira, Nowak, Tibaldeo 2024, w druku).

Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by Adam Mickiewicz University, Poznań.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
contact accessibility statement USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)