Etyka

Filozofia, specjalności: ETYKA, FILOZOFIA OGÓLNA, ŻYCIE PUBLICZNE

C1: Nabycie przez studenta wiedzy z zakresu etyki (pojęcia, nurty i ich klasyfikacje, czołowi myśliciele i ich poglądy)

C2: Poznanie podstawowych metod badawczych oraz strategii argumentacyjnych w obrębie głównych działów etyki

C3: Wykształcenie umiejętności analizy i interpretacji tekstów filozoficznych z zakresu etyki

C4: Wykształcenie umiejętności posługiwania się pojęciami z zakresu etyki w celu rekonstruowania bądź samodzielnego konstruowania strategii argumentacyjnych służących konceptualizacji bądź rozwiązaniu dylematów moralnych

C5: Wzmocnienie kompetencji związanych ze zrozumieniem zakresu posiadanej wiedzy i umiejętności oraz potrzeby ustawicznego dokształcanie się

C6: Zwiększenie i umocnienie otwartości na nowe idee a także gotowości do redefiniowania własnych sądów w oparciu o dostępne argumenty oraz informacje

C7: Pogłębienie świadomości znaczenia filozofii praktycznej dla rozwoju humanistyki oraz nauk społecznych w kontekście kultury europejskiej i zachodniej w ogóle

Przedmiot ETYKA wprowadza studentów w podstawowe zagadnienia etyczne. Realizowany jest on na wykładach i skorelowanych z nimi ćwiczeniach.

WYKŁAD:

1.Wprowadzenie:

1.1. Specyfika struktury i materii refleksji stricte moralnej

1.2. Wstępne rozróżnienie pomiędzy obyczajnością, etycznością a moralnością

1.3. Zagadnienie rozsądku praktycznego

1.4. Kwestia nauczalności moralności

1.5. Edukacja afektywno-kognitywna w myśli Arystotelesa

1.5. Edukacja afektywno-kognitywna w myśli Arystotelesa

2. Podstawowe pojęcia i problemy z zakresu moralności:

2.1. Pojęcie orzecznika typowo moralnego

2.2. Zagadnienie podstaw oceny moralnej (cz.I)

2.3. Problem kwalifikacji prawdziwościowej ocen i norm moralnych (cz. I)

2.4. Różnice pomiędzy pojęciami: reguły, normy, normy moralnej; różnice pomiędzy normami a wartościami

2. 5. Błąd naturalistyczny (poziom logiczny, ontologiczny)

3. Wprowadzenie do metaetyki:

3.1. Metaetyka jako specyficzna refleksja moralna na tle współczesnych nurtów etycznych

3.2. Nurty metaetyczne; podstawowe ich klasyfikacje

3.3. Zagadnienie podstaw oceny moralnej (cz. II)

3.4. Problem kwalifikacji prawdziwościowej ocen i norm moralnych (cz. II)

4. Podstawowe nurty etyki normatywnej:

4.1. Deontologia; 4.2. Utylitaryzm;

4.3. Kontraktualizm

NA ĆWICZENIACH ANALIZOWANE SĄ WYBRANE TEKSTY:

1. Platon, Państwo, Ks. II, III, IV;

2. Arystoteles, Etyka Nikomachejska (całość);

3. Instytucje Justyniana, Ks. I, II, IV R18;

4. Niccolo Machiavelli, Książę;

5. Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności;

6. John Stuart Mill, Utylitaryzm;

7. G.W.F. Hegel, Zasady filozofii prawa, Cz. III Etyczność;

8. Boziewicz, Ogólne zasady postępowania honorowego (kodeks honorowy)

Zalecana literatura do wykładów

1. David Lyons, "Etyka i rządy prawa", tłum. Paweł Maciejko, Wydawnictwo ABC, 2000.

2. Ewa Nowak, Karolina M. Cern, "Ethos w życiu publicznym", PWN 2008, s. 11-35.

3. G.W.F. Hegel, "Wykłady z historii filozofii", tłum. Św. F. Nowicki, PWN 1994, s. 542-543.

4. Jürgen Habermas, "Faktyczność i obowiązywanie...", tłum. A. Romaniuk, R. Marszałek, SCHOLAR 2005, s. 272-273.

Literatura dodatkowa:

Svend Anderson, "Wprowadzenie do etyki", Dialog 2003.

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

ETDL_ETY_01

Studen/-ka zdobywa podstawową wiedzę i terminologię związaną z refleksją moralną. Potrafi wstępnie rozróżnić moralność od obyczajności (za Heglem), a także od etyczności (za Habermasem).

K_W01; K_U04; K_K01

ETDL_ETY_02

Student/-ka zdobywa podstawową wiedzę z zakresu semantyki języka etyki. Potrafi scharakteryzować specyfikę moralnych norm i wartości a także wskazać kryteria, którym na gruncie wybranych koncepcji powinny one czynić zadość.

K_W07; K_K01

ETDL_ETY_03

Student/-ka zdobywa dalszą uporządkowaną wiedzę z zakresu semantyki moralności. Poznaje specyfikę refleksji metaetycznej. Uświadamia sobie związki pomiędzy podnoszeniem określonych tez czy formułowaniem argumentów na gruncie metaetyki a, np., filozofią prawa czy epistemologią.

K_W07, K_W11, K_W15, K_U12

ETDL_ETY_04

Student/-ka zdobywa pogłębioną wiedzę z zakresu etyki normatywnej. Potrafi odróżnić argumenty formułowane na gruncie jej podstawowych nurtów i jest zorientowany w społecznym znaczeniu tej różnicy argumentów.

K_W08, K_W15, K_U12

ETDL_ETY_05

Analiza wybranych tekstów filozoficznych. Celem analizy jest wykształcenie u studentów umiejętności rozróżniania problemów moralnych od innego typu problemów, formułowania różnego rodzaju argumentów na rzecz rozwiązań wybranych problemów moralnych oraz budowania strategii argumentacyjnych na rzecz ujmowania określonych problemów jako moralnych właśnie i wskazywania sposobów ich rozwiązywania.

K_W01, K_W03, K_W04, K_W07, K_W08, K_W10, K_W15, K_U03, K_U05, K_U07, K_U12, K_U17, K_U21, K_K01, K_K03

Duże litery odnoszą się do: W wiedza, K kompetencja, U umiejętność

TK_1-4 Dyskusja nad problemami związanymi z dostarczaną wiedzą (w kontekście filozofii praktycznej, refleksji filozoficznej w ogóle oraz innych typów refleksji naukowej) D, F

TK_1-4 Dyskusja nad problemami związanymi z aplikacją wiedzy, jej odniesieniem do dylematów moralnych D, F

TK_1-4 Egzamin pisemny z wykładów oraz materiałów wskazanych na pierwszym spotkaniu P

TK_5 Interpretacja i analiza tekstów; dyskusje nad problemami wynikającymi z interpretacji i analizy tekstów D, F

TK_5 Kolokwium z interpretowanych i analizowanych lektur P

(D – ocenianie diagnostyczne, F – ocenianie formujące, P – ocenianie podsumowujące)

Ocenianie formujące:

Zdaniem oceniania formującego jest bieżące monitorowanie stanu wiedzy studentów, a zatem informowanie ich o jego postępach (lub niszach czy zapętleniach).

1. Dyskusje nad problemami a) filozoficzno-teoretycznymi, b) aplikacyjnymi;

2. Krótkie sprawdzenie wiedzy (ustne bądź pisemne);

3. Powtórne dostarczenie wiedzy, ale inaczej sformułowanej/z innej perspektywy; wskazanie nisz i zapętleń w posiadanej przez studentów wiedzy i dostarczenie drogowskazów (lektur, wykładów etc.), odniesienie wiedzy do innych obszarów wiedzy filozoficznej czy z zakresu nauk społecznych;

4. Trening (kształtowanie, wzmacnianie, uzupełnianie) umiejętności oraz wiedzy z zakresu filozofii praktycznej, dla której kluczowa jest KONIUNKCJA refleksji i działania.

Ocenianie podsumowujące:

Z wykładu – egzamin pisemny;

Z ćwiczeń – kolokwium pisemne ewentualnie ustne (rzadko)

NIE DOTYCZY