Dynamika procesów grupowych

Cele modułu kształcenia

a) wprowadzenie w pojęcia służące do opisu i analizy zjawisk związanych z funkcjonowaniem w grupie

b) zapoznanie z różnymi zjawiskami związanymi z strukturą i funkcjonowaniem grup i jednostek w grupach

c) przedstawienie grup różnego typu

d) analiza struktury i funkcjonowania grup

Opis treści kształcenia

Wykłady:

Wprowadzenie do nauki o grupach. Dynamika procesów grupowych w relacjach interpersonalnych

Pojęcia związane z grupą i je funkcjonowaniem

Fazy rozwoju grupy

Typy małych grup. Różne rodzaje grup rówieśniczych

Myślenie grupowe, facylitacja społeczna, konformizm

Ćwiczenia:

Normy grupowe, ustalanie norm grupowych

Etapy rozwoju grupy

Struktury grupowe – władza, komunikacja, awans

Struktury grupowe – socjometria

Style przywództwa grupowego

Role w grupie

Konflikty w grupie i ich rozwiązywanie; mediacja

Tłum i zgromadzenia agoralne

Praktyczne wykorzystanie wiedzy o funkcjonowaniu grup

od 2021/2022

Zalecana literatura:

Literatura podstawowa:

Oyster C. K., Grupy, Poznań 2002.

Mika S., Psychologia społeczna - rozdział V, Warszawa 1982 (lub nowsze).

Literatura poszerzająca:

Aronson E., Człowiek istota społeczna, Warszawa (różne wydania).

Aronson E., Wilson T. D., Akert R. M., Psychologia społeczna - serce i umysł, Poznań 1998.

Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 1998 (lub nowsze)

Corey M.S., Corey G., Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa 1995.

Domachowski W., Przewodnik po psychologii społecznej, Warszawa 1999, rozdz.9. Funkcjonowanie w małych grupach społecznych, s. 133-144

Hartley P., Komunikacja w grupie, Poznań 1997.

Le Bon G., Psychologia tłumu, Warszawa 1986.

Makselon J., Jednostka w grupie, w: Makselon J. (red.), Psychologia dla teologów, Kraków 1990 s. 233-254.

Nęcki Z., Grupy. Małe grupy, w: Szewczyk W. (red.), Encyklopedia psychologii, Warszawa 1998 s. 116-120.

rężyna W., Zgromadzenia agoralne jako zjawisko społeczne. Analiza doświadczeń lat osiemdziesiątych w Polsce, Roczniki Filozoficzne, Tom XLI, zeszyt 4 –1993, s.41-51.

Soiński B. J., Pastoralne aspekty dynamiki grupowej, w: Teologia praktyczna tom 4, Poznań 2003, s. 93-114.

Soiński B. J., Psychologiczno-pastoralne aspekty dużych zbiorowości. Zgromadzenia agoralne, w: Teologia praktyczna, tom 4, Poznań 2004, s. 7-23.

Strojnowski J., Psychoterapia, Warszawa 1985.

Szmatka J., Elementy mikrosocjologii (wybór tekstów), Kraków 1978.

Szmatka J., Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Warszawa 1989.

Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1993.

Woyach, R.B., Jak zostać przywódcą?, Warszawa 1993.

do 2020/21

Zalecana literatura

• Aronson E., Człowiek istota społeczna, Warszawa (różne wydania).

• Aronson E., Wilson T. D., Akert R. M., Psychologia społeczna - serce i umysł, Poznań 1998.

• Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 1998 (lub nowsze)

• Corey M.S., Corey G., Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa 1995.

• Derk-Siatkiewicz K., Psychodrama i pantomima, w: Wardaszko-Łyskowska H., Terapia grupowa w psychiatrii, Warszawa 1980 s. 330-344.

• Domachowski W., Przewodnik po psychologii społecznej, Warszawa 1999, rozdz.9. Funkcjonowanie w małych grupach społecznych, s. 133-144

• Hartley P., Komunikacja w grupie, Poznań 1997.

• Kownacki Z., Rummel - Syska Z., Metody socjopsychologiczne. Warszawa 1982.

• Le Bon G., Psychologia tłumu, Warszawa 1986.

• Leder S., Kosewska, A., Bigo, B., Dynamika grup a psychoterapia grupowa. w: H. Wardaszko-Łyskowska (red.): Terapia grupowa w psychiatrii, Warszawa 1980, str.17-60.

• Makselon J., Jednostka w grupie, w: Makselon J. (red.), Psychologia dla teologów, Kraków 1990 s. 233-254.

• Makselon J., Społeczny kontekst funkcjonowania człowieka, w: Makselon J. (red.), Psychologia dla teologów, Kraków 1990 s. 207-232.

• Mika S., Psychologia społeczna - rozdział V, Warszawa 1982 (lub nowsze).

• Nęcki Z., Grupy. Małe grupy, w: Szewczyk W. (red.), Encyklopedia psychologii, Warszawa 1998 s. 116-120.

• Oyster C. K., Grupy, Poznań 2002.

• Pater B., Wybrane metody i techniki psychoterapii grupowej, w: Waligura B. (red.), Elementy psychologii klinicznej, Poznań 1985, s.85-92.

• Praszkier R., Różycki A., Bliskie spotkania. Rzecz o treningu grupowym, Warszawa 1983.

• Prężyna W., Zgromadzenia agoralne jako zjawisko społeczne. Analiza doświadczeń lat osiemdziesiątych w Polsce, Roczniki Filozoficzne, Tom XLI, zeszyt 4 –1993, s.41-51.

• Rogers, C. R., Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe, Wrocław (1991).

• Soiński B. J., Pastoralne aspekty dynamiki grupowej, w: Teologia praktyczna tom 4, Poznań 2003, s. 93-114.

• Soiński B. J., Psychologiczno-pastoralne aspekty dużych zbiorowości. Zgromadzenia agoralne, w: Teologia praktyczna, tom 4, Poznań 2004, s. 7-23.

• Strojnowska B., Strojnowski J., Dynamika grupowa i jej zastosowanie w duszpasterstwie, w: Chlewiński Z. (red.) Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, Lublin 1989, s.103-121.

• Strojnowski J., Dynamika grupowa jako krytyka cywilizacji przemysłowo-miejskiej, „Summarium” 7(27): 1978 s. 274-276.

• Strojnowski J., Psychoterapia, Warszawa 1985.

• Szmatka J., Elementy mikrosocjologii (wybór tekstów), Kraków 1978.

• Szmatka J., Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Warszawa 1989.

• Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1993.

• Woyach, R.B., Jak zostać przywódcą?, Warszawa 1993.

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

Potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia związane z grupami i ich funkcjonowaniem

Zna elementy strukturalne grupy i potrafi je scharakteryzować

Potrafi wymienić i określić różne rodzaje grup

Zna style przywództwa grupowego i potrafi je opisać

Potrafi przedstawić etapy rozwoju grupy

Posiada wiedzę o zjawiskach konformizmu, facylitacji społecznej, syndromu myślenia grupowego, konfliktu; potrafi dokonać oceny tych zjawisk

Potrafi dokonać obserwacji i analizy struktury i funkcjonowania wybranej grupy

od 2021/2022

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

bardzo dobry (bdb; 5,0):

dobry plus (+db; 4,5):

dobry (db; 4,0):

dostateczny plus (+dst; 3,5):

dostateczny (dst; 3,0):

niedostateczny (ndst; 2,0):

5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu

3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu

2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

do 2020/2021

Przykładowe zadania/pytania służące ocenie osiągnięcia opisanych efektów kształcenia.

1. Proszę scharakteryzować demokratyczny styl przywództwa grupowego.

2. Czy konformizm z punktu widzenia funkcjonowania grupy jest zjawiskiem pozytywnym czy negatywnym? Dlaczego?.

Kryteria oceniania

wykłady: kolokwium zaliczeniowe

ćwiczenia: kolokwium zaliczeniowe, aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie monografii wybranej grupy społecznej

5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu

3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu

3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu

2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu