Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Filozofia języka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 09-FILJEZ-JK-12
Kod Erasmus / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Filozofia języka
Jednostka: Instytut Językoznawstwa
Grupy: Moodle - przedmioty Szkoły Nauk o Języku i Literaturze
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: język polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Kierunek studiów:

Językoznawstwo Komputerowe

Poziom przedmiotu:

I stopień

Cele kształcenia:

Przedmiotem zajęć jest nabycie przez słuchaczy kompetencji humanistycznej, tj. wiedzy oraz umiejętności interpretacyjnych – w ramach kształtowania ogólnej kultury intelektualnej – w zakresie głównych trendów filozoficznych i przemian obrazu świata w europejskim kręgu kulturowym. Student poznaje spektrum literatury przedmiotu, główne trendy filozoficzne, zaznajamia się z tradycją i współczesnością filozofii, w tym filozofii języka. Kształtuje zdolność krytycznego myślenia.Pojmuje znaczenie filozofii dla kształtowania się tożsamości i kultury europejskiej.

Rok studiów (jeśli obowiązuje):

I rok

Skrócony opis:

W ramach przedmiotu przedstawione zostają najważniejsze trendy filozoficzne, ze szczególnym uwzględnieniem filozofii języka.

Pełny opis:

Treści kształcenia:

Początki filozofii europejskiej. Program racjonalnego poznawania świata. Wprowadzenie do filozofii języka.

Początki pragmalingwistyki. Sofiści.

Język jako narzędzie sugestii, perswazji, przekonywania.

Zagadnienie prawdy i źródeł poznawania.

Język przedmiotem dociekań starożytnych szkół filozoficznych:

(Metafizyka Platona i Arystotelesa: Kategorie, zagadnienie bytu. Argumenty dialektyczne Eubulidesa. Kanonika Epikura (trzy kryteria prawdziwości: wrażenia zmysłowe, pojęcia, czucia; język dźwiękową ekspresją postrzeżeń i doznań).

Semantyka moralności. Analiza ocen i norm.

Język wartości. Rola ocen w kształtowaniu pojęć.

Filozofia europejska XVI/XVII wieku. R. Descartes i kartezjanizm. Filozofia mowy, myślenia, języka.

Filozofia języka XVIII/XIX wieku. Empiryzm brytyjski.

Kant(yzm) a filozofia języka. Humboldt – aprioryczna filozofia języka.

Główne nurty filozofii XIX i XX wieku.

Językowy symbolizm. Językowy relatywizm. Językowy determinizm. Językowy uniwersalizm. Kompetencja językowa. Kompetencja komunikacyjna.

Filozofia lingwistyczna XX wieku. Brytyjska szkoła analityczna. Szkoła lwowsko-warszawska. Koncepcja gry językowej L.Wittgensteina.

Teoria czynności językowych.

Analiza pojęcia odpowiedzialności.

Literatura:

Podstawowa:

Platon, Obrona Sokratesa; Eutyfron, (fragment: XI C – XIII B 7); Państwo (ks. 7, fragmenty: I-VI)

Arystoteles, Metafizyka (ks. IV § 1-2)

R. Descartes, Medytacje o pierwszej filozofii

L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, cz. 1, § 1-43

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii

J. Legowicz, Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu

J. Legowicz, Historia filozofii średniowiecznej

M. Hempoliński, Brytyjska filozofia analityczna

M. Ossowska, Podstawy nauki o moralności;

J. Austin, Mówienie i poznawanie s. 311-334, 550-665

Dodatkowa:

Epikur, List do Herodota (Diogenes Laertios)

R. Descartes, Rozprawa o metodzie,

J. Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata cz. I-II

J. Puzynina, Język wartości, r. VI

J. Filek, Filozofia odpowiedzialności XX w

T. Gadacz, Historia filozofii XX wieku.

P. Prechtl, Wprowadzenie do filozofii języka

Filozofia XX wieku (seria Myśli i Ludzie, wyd. 1990 lub 2002), red. Z. Kuderowicz

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

Potrafi wskazać wpływ filozofii greckiej na kształt kultury europejskiej

Umie przedstawić główne stanowiska filozoficzne

Posiada znajomość podstawowych zagadnień z zakresu filozofii języka

Umie czytać ze zrozumieniem teksty z zakresu filozofii języka oraz poddawać je interpretacji w ramach przewidzianym przedmiotem

Potrafi przywołać najsławniejsze dzieła filozoficzne

Potrafi samodzielnie analizować wybrane problemy filozoficzne

Ma wykształconą zdolność analitycznego i krytycznego myślenia

Potrafi wytłumaczyć na czym polega: koncepcja gry językowej, ujęcie języka jako nośnika prawdy, czy jako środka sugestii, perswazji, przekonywania

Potrafi pracować w grupie

Metody i kryteria oceniania:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium zaliczeniowego (minimum 61%), końcowa ocena : <61% - ndst, 61-70% dst, 71-75% dst+, 76-85% db, 86-90% db+, 91%< bdb)

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-5 (2025-06-04)