Warsztat tłumacza - specjalizacja przekładu funkcjonalnego

obowiązkowe

studia slawistyczne

I stopień

Cele modułu kształcenia:

W założeniu przedmiot składa się z trzech sekwencji: modułu obejmującej teoretyczne podstawy przekładu oraz dwu modułów z zakresu praktyki przekładowej z języka specjalizacji na język polski.

II rok

Znajomość języka specjalistycznego w stopniu umożliwiającym przekład wybranych tekstów.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, rozwiązywanie zadań, metoda ćwiczeniowa, metoda warsztatowa, demonstracje dźwiękowe i/lub video, metody aktywizujące, praca w grupach, wykonanie tłumaczeń pisemnych i ustnych, aktywność na zajęciach.

2

Treści programowe dla przedmiotu:

- elementy teorii przekładu (typologia przekładu; tłumaczenie pisemne a tłumaczenie ustne: symultaniczne, konsekutywne, prawne i osobowościowe uwarunkowania pracy tłumacza,

- techniki tłumaczenia tekstów pisanych i ustnych,

- tłumaczenie tekstów literackich: dramat,

- tłumaczenie tekstów literackich: poezja,

- tłumaczenie tekstów literackich: proza,

- tłumaczenie tekstów literackich: literatura dialektalna, literatura adresowana do specjalnego odbiorcy(literatura dziecięca),

- tłumaczenie literackie: tłumaczenie tekstów podporządkowanych warstwie muzycznej dzieła (teksty librett operowych, utworów operetkowych i musicalowych),

- tłumaczenie tekstów użytkowych i informacyjnych: biogram, instrukcja obsługi, teksty reklamowe,

- tłumaczenie naukowo-techniczne: medycyna, weterynaria, prawo, przemysł, sztuka, turystyka,

- tłumaczenie ustne: przemówienia osób występujących publicznie,

- karta tłumacza.

Zalecana literatura:

A. Legeżyńska, Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1999.

A. Pisarska, T. Tomaszkiewicz, Współczesne tendencje przekładoznawcze, Poznań 1998.

E. Balcerzan, Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice 1998.

K. Hejwowski, Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2004.

J. Pieńkos, Przekład i tłumacz we współczesnym świecie: aspekty lingwistyczne i pozalingwistyczne, Warszawa 1993.

K. Lipiński, Vademecum tłumacza, Kraków 2006.

Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne, pod red. P. Fasta, Katowice 1998.

A. Legeżyńska, Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1999.

A. Pisarska, T. Tomaszkiewicz, Współczesne tendencje przekładoznawcze, Poznań 1998.

E. Balcerzan, Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice 1998.

K. Hejwowski, Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2004.

J. Pieńkos, Przekład i tłumacz we współczesnym świecie: aspekty lingwistyczne i pozalingwistyczne, Warszawa 1993.

K. Lipiński, Vademecum tłumacza, Kraków 2006.

Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne, pod red. P. Fasta, Katowice 1998.

O. Wojtasiewicz, Wstęp do teorii tłumaczenia, Warszawa 1996.

Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne, pod red. P. Fasta, Katowice 1998.

T. Tomaszkiewicz, Terminologia tłumaczenia, przekład i adaptacja, Poznań 2006.

Współczesne teorie przekładu, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009.

V. Ivir, Teorija i tehnika prevođenja, Sremski Karlovci, Novi Sad: Centar „Karlovačka gimnazija”, Sremski Karlovci; Zavod za izdavanje udžbenika u Novom Sadu 1984.

A. Jovanović, Osnovi teorije prevođenja, Beograd: Factum izdavaštvo, Zagreb: Plejada 2015

A. Stojić, M. Brala-Vukanović, M. Matešić, Priručnik za prevoditelje. Prilog teoriji i praksi. Zagreb 2015.

O. Wojtasiewicz, Wstęp do teorii tłumaczenia, Warszawa 1996.

Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne, pod red. P. Fasta, Katowice 1998.

T. Tomaszkiewicz, Terminologia tłumaczenia, przekład i adaptacja, Poznań 2006.

Współczesne teorie przekładu, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009.

И. Ликоманова, Преводът между теорията и практиката, София 2002.

И. Ликоманова, Славяно-славянският превод, София 2006.

М. Врина-Николов, Отвъд пределите на превода, София 2004.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- posiada podstawową wiedzę w zakresie teorii i praktyki przekładu, zna terminologię dotyczącą przekładu, praktyczną znajomość języka specjalistycznego na poziomie przewidzianym w programie studiów,

- potrafi objaśnić i porównać koncepcje przekładu; zna różnorodne techniki przekładu tekstów,

- potrafi samodzielnie tłumaczyć teksty literackie, użytkowe, naukowe, techniczne i informacyjne z języka specjalistycznego na język polski; potrafi dotrzeć do potrzebnych źródeł i weryfikować stopień ich przydatności i wiarygodności (słowniki, Internet, leksykony, kompendia, atlasy),

- potrafi dokonywać ustnych tłumaczeń z języka specjalistycznego na język polski; posiada umiejętność nawiązywania kontaktów interpersonalnych z przedstawicielami różnych kultur i tradycji; jest otwarty na wymianę informacji i doświadczeń,

- potrafi zdefiniować obowiązki tłumacza, edytora, redaktora tekstu i odnieść je do praktycznej działalności tłumacza; wykazuje się znajomością prawnych regulacji pracy tłumacza,

- potrafi czytać ze zrozumieniem teksty w języku specjalistycznym; docenia znaczenie wiedzy slawistycznej dla prawidłowego funkcjonowania procesu komunikacji, począwszy od poziomu interpersonalnego po międzykulturowy,

- potrafi dokonywać wyborów wobec odpowiedzialności za tworzenie przekazu zgodnego z intencją autorską a uwarunkowaniami kulturowymi docelowego odbiorcy.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość głównych kierunków w badaniach literackich i powiązanych z nimi teorii przekładu, bardzo dobra umiejętność krytycznego porównania poszczególnych koncepcji translatologicznych, wysoka świadomość kulturotwórczej funkcji przekładu, bardzo dobra umiejętność tłumaczenia tekstu z zakresu humanistyki z języka specjalistycznego na język polski.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie praktycznych umiejętności translatorskich.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: słabsze umiejętności translatorskie, niższa zdolność krytycznego porównania poszczególnych koncepcji translatologicznych.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość głównych kierunków w badaniach literackich i powiązanych z nimi teorii przekładu, zadowalająca umiejętność krytycznego porównania poszczególnych koncepcji translatologicznych (wymagająca np. zadawania pytań pomocniczych przez osobę egzaminującą), wysoka świadomość kulturotwórczej funkcji przekładu, zadowalająca umiejętność tłumaczenia tekstu z zakresu humanistyki z języka specjalistycznego na język polski.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość głównych kierunków w badaniach literackich i powiązanych z nimi teorii przekładu, zadowalająca umiejętność krytycznego porównania poszczególnych koncepcji translatologicznych (wymagająca np. zadawania pytań pomocniczych przez osobę egzaminującą), wysoka świadomość kulturotwórczej funkcji przekładu, słaba umiejętność tłumaczenia tekstu z zakresu humanistyki z języka specjalistycznego na język polski.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość głównych kierunków w badaniach literackich i powiązanych z nimi teorii przekładu oraz wynikające z niej dalsze braki w zakresie efektów kształcenia zdefiniowanych dla przedmiotu.