Podstawy diagnostyki edukacyjnej - spec. nauczycielska

obowiązkowe

filologia polska

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- uzyskanie podstawowej wiedzy na temat diagnozowania i ewaluacji w pracy polonisty i w szkole na II etapie edukacyjnym,

- kształtowanie umiejętności projektowania i prowadzenia badań diagnostycznych w praktyce w szkole podstawowej uwzględniającego zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów,

- kształtowanie umiejętności przygotowywania narzędzi diagnozowania, sprawdzania i oceniania wytworów uczniowskich,

- kształtowanie umiejętności oceniania jako działania wspierającego rozwój,

- przygotowanie do pracy w zespołach nauczycieli,

- przygotowanie do ewaluacji własnej pracy.

II rok

Student uczestniczy równolegle w zajęciach z metodyki nauczania literatury i języka polskiego na I stopniu studiów.

Dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przpadków, metoda ćwiczeniowa, metoda warsztatowa, praca w grupach, rozmowa problemowa.

1

Treści programowe dla przedmiotu:

- pojęcie diagnozy i diagnostyki edukacyjnej, diagnostyka formalna i nieformalna, rozpoznawanie zaburzeń i rozwoju, planowanie diagnozy edukacyjnej, narzędzia diagnostyczne,

- pomiar dydaktyczny jako podstawa diagnozy, rodzaje i niezbędne właściwości pomiaru, narzędzia pomiaru i podstawowe wskaźniki, np. EWD,

- diagnoza wstępna grupy uczniowskiej i każdego ucznia: przygotowanie, przeprowadzenie, sparwdzenie i analiza wyników,

- ocenianie w pracy wychowawcy i polonisty, ocenianie kształtujące a ocenianie sumujące, ocenianie wewnętrzne a ocenianie zewnętrzne, ocenianie holistyczne a ocenianie analityczne, kryteria oceniania, ocenianie wg wymagań; etyczne i prawne aspekty oceniania,

- egzamin ósmoklasisty - typy zadań, kryteria oceniania, analiza wyników i ich wykorzystanie do podnoszenia jakości kształcenia,

- ewaluacja pracy szkoły, wymagania wobec szkół, wymierne i niewymierne efekty pracy szkół, narzędzia i przebieg ewaluacji, raport z ewaluacji, SEO,

- autoewaluacja pracy nauczyciela, ocena jego pracy, projektowanie ścieżki rozwoju,

- doradzanie w zakresie planowania dalszej drogi edukacyjnej ucznia.

Zalecana literatura:

Ewaluacja w edukacji, pod red. G. Mazurkiewicza, Kraków 2012.

R. Fisher, Uczymy, jak się uczyć, tłum. K Kruszewski, Warszawa 1999.

A. Janus – Sitarz, Komu potrzebne jest ocenianie? Wokół ewaluacji osiągnięć ucznia, [w:] Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, Kraków 2004.

B. Niemierko, Diagnostyka edukacyjna. Podręcznik akademicki, Warszawa 2009.

B. Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, Warszawa 1991.

Materiały ze stron internetowych instytucji oświatowych zajmujących się ewaluacją oraz ocenianiem (np.: arkusze egzaminacyjne, raporty ze sprawdzianów i egzaminów, prezentacje dotyczące oceniania zewnętrznego i wewnętrznego, oceniania kształtującego, zadań na egzaminach): www.men.gov.pl, www.cke.amu.edu.pl, www.ceo.org.pl, www.ptde.org.pl , www.npseo.pl Szczegółowe zestawienie zalecanej literatury umieszczono w sylabusie przedmiotu „metodyka nauczania”.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- potrafi zaprojektować stosownie do II etapu edukacyjnego narzędzie diagnozowania i sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów w kontekście wymagań podstawy programowej,

- zna funkcje i rodzaje oceniania w szkole oraz wykorzystuje proces oceniania uczniów i udzielania im informacji zwrotnej do stymulowania ich pracy nad własnym rozwojem, jest świadomy psychologicznych, etycznych i prawnych aspektów oceniania,

- analizuje wyniki przeprowadzonych diagnoz i egzaminów, rozumiejąc znaczenie podstawowych wskaźników pomiarowych, np.: edukacyjna wartość dodana, tendencja rozwojowa szkoły, łatwość zadania,

- posiada kompetencje komunikacyjne (interpersonalne i społeczne) wykorzystywane między innymi do udzielania informacji zwrotnej uczniom i rodzicom,

- potrafi ocenić jakość pracy szkoły i nauczyciela, rozumie rolę ewaluacji w edukacji i wykorzystuje różne metody ewaluacyjne,

- potrafi pracować w zespole diagnozującym lub ewaluacyjnym, występując w różnych rolach; ma umiejętność współpracy z innymi nauczycielami, pedagogami i rodzicami uczniów, oraz innymi osobami tworzącymi społeczność szkolną i lokalną,

- dokonuje autoewaluacji własnej pracy, projektuje ścieżkę rozwoju,

- wspomaga ucznia w planowaniu jego ścieżki edukacyjnej.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zagadnień związanych diagnozą edukacyjną i ewaluacją ujawniona podczas testu oraz poprzez wykonanie dwóch zadań zaliczeniowych; rzetelne, zgodne z zasadami pomiaru dydaktycznego przygotowanie narzędzia diagnozującego z różnymi typami zadań i odniesieniem do wymagań; bezbłędne sprawdzenie prac uczniowskich z zastosowaniem kryteriów i sformułowaniem informacji zwrotnej.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: słabsza orientacja zagadnieniach diagnozy i ewaluacji, usterki w konstrukcji zadań testowych lub kryteriów oceniania, drobne błędy w ocenie i sformułowaniu informacji zwrotnej.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość zagadnień związanych z diagnozą i ewaluacją, usterki w konstrukcji zadań testowych lub kryteriów oceniania, drobne błędy w ocenie i sformułowaniu informacji zwrotnej, drobne błędy w konstrukcji testu i niedociągnięcia w ocenie prac uczniowskich.

dostateczny (dst; 3,0): zadawalająca znajomość zagadnień związanych z diagnozą i ewaluacją, błędy w konstrukcji zadań testowych i kryteriów oceniania, błędy w ocenie i sformułowaniu informacji zwrotnej, błędy w konstrukcji testu i niedociągnięcia w ocenie prac uczniowskich.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość zagadnień związanych z diagnozą i ewaluacją, zasadnicze błędy w konstrukcji narzędzia diagnozującego i błędy w ocenie prac uczniowskich.

Kryteria oceniania:

- test po zakończeniu cyklu ćwiczeń, według skali punktowej: poniżej 50% możliwych do uzyskania punktów ocena 2.0; 51-60% ocena 3.0; 61-70% ocena 3.5; 71-80% ocena 4.0; 81-90% ocena 4.5; 91-100% ocena 5.0,

- praca indywidualna polegająca na sprawdzeniu, zrecenzowaniu i ocenie pracy ucznia,

- praca zaliczeniowa polegająca na przygotowaniu narzędzia sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów, np. testu, sprawdzianu z oprzyrządowaniem.