Lektorat słowiańskiego nowożytnego języka regionu

obowiązkowe

bałkanistyka

II stopień

Cele modułu kształcenia:

Celem zajęć jest praktyczna nauka słowiańskiego języka regionu z elementami wiedzy o kulturze regionu. W ciągu dwóch lat uczenia się student opanowuje zintegrowaną umiejętność rozumienia ze słuchu, pisania, czytania i mówienia w słowiańskim nowożytnym języku regionu na poziomie znajomości B2+. W sposób pogłębiony poznaje system gramatyczny wskazanego języka i opanowuje słownictwo właściwe dla tego poziomu, zapoznając się równocześnie z kontekstem kulturowym, literackim i pragmatycznym. Kształtuje umiejętności pogłębionej konwersacji i tworzenia wypowiedzi pisemnych w słowiańskim nowożytnym języku regionu.

II rok

Osiągnięcie efektów uczenia się dla przedmiotu – 03-LS-12BADM-E.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem, gra dydaktyczna/symulacyjna, rozwiązywanie zadań, demonstracje dźwiękowe i/lub video, praca w grupach.

10 (6+4)

Treści programowe dla przedmiotu:

- pogłębione informacje o deklinacji rzeczowników, przymiotników, zaimków i liczebników, o koniugacji czasowników oraz o częściach nieodmiennych w nowożytnym słowiańskim języku regionu (bułgarskim, serbskim lub macedońskim); ćwiczenia gramatyczne i praktyczne zastosowanie wiedzy,

- uprzedzenia i stereotypy, rola historii w kształtowaniu i obalaniu stereotypów i uprzedzeń; uprzedzenia dotyczące Innych – osoby starsze, mniejszości etniczne, seksualne, religijne; stereotypy jako narzędzie dyskryminacji, wykluczenia; tolerancja,

- uczucia, wzorce społeczne i kulturowe a wyrażanie uczuć; rola uczuć w życiu współczesnego człowieka; analiza tekstu dotyczącego uczuciowości współczesnej,

- medycyna i wiedza dotycząca zdrowia, medycyna naukowa i alternatywna; problemy etyczne związane z rozwojem nauk medycznych; ludzie chorzy i niepełnosprawni jako Inni; rozbudowanie zasobu słów w związku z terminologią medyczną,

- przestępczość i terroryzm – problemy współczesnych zagrożeń; lektura tekstu dotyczącego wybranej kwestii związanej z przestępczością i terroryzmem, dyskusja nad wybranym problemem,

- interpretacja i analiza obejrzanego przez studentów wybranego filmu fabularnego lub dokumentalnego albo nagrania spektaklu teatralnego,

- ćwiczenie pisania abstraktu lub streszczenia wybranego tekstu kultury,

- interpretacja i analiza przeczytanych przez studentów wybranych utworów literackich; ćwiczenie pisania abstraktu lub streszczenia wybranego tekstu kultury.

Zalecana literatura:

Р. Трајкоска, Македонски без мака, УКИМ, Скопје 2006;

В. Ајдиновска-Папазовкка, Добродојдовте на македонски јазик , РИ, Скопје 2000.

Ch. E. Kramer, Macedonian for beginning and intermediate students, Press, England 1999.

Б. Конески, Граматика на македонскиот литературен јазик, Просветно дело, Скопје 1976.

Б. Видоески, З. Тополињска, В. Пјанка, Македонско – полски и полски – македонки речник, Варшава – Скопје 1990.

М. Жерева, Т. Тодорова. Български език за българи и чужденци. София, 1998.

П. Пашов. Българска граматика. Пловдив, 2005.

В. Бонджолова, М. Илиева, Св. Влайков. Български език за чужденци, трета част С. Търново, 2006.

Ел. Хаджиева, А. Ефтимова, М. Каменова. Български език като чужд за студенти хуманитаристи. София, 2008.

К. Цанков. Учебно помагало за практически занятия по български език. Велико Търново, 2007

O. Duškov, A. Korytowska, I. Sawicka. Srpski jezik za napredne 2 / Język serbski dla zaawansowanych 2. Toruń, 2010.

P. Ćosić. Srpski za strance: testovi, vežbanja, igre. Poznań, 2004.

P. Mrazović, Z. Vukadinović. Gramatika srpskog jezika za strance. Novi Sad, 2009.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- zyskuje pogłębioną merytoryczną wiedzę w zakresie praktycznej nauki słowiańskiego języka regionu (bułgarskiego, serbskiego lub macedońskiego); przyswaja zasady poprawnego posługiwania się tym językiem w praktyce komunikacyjnej,

- na poziomie poszerzonym zna zasady systemu fonetycznego słowiańskiego języka regionu (bułgarskiego, serbskiego lub macedońskiego) oraz potrafi je praktycznie zastosować w mowie i piśmie; opanowuje zasady, według których zachodzą zaawansowane procesy fonetyczne i potrafi je rozpoznawać w tekście,

- rozumie w sposób pogłębiony funkcjonowanie poszczególnych zjawisk i procesów gramatyczno-leksykalnych , rozpoznaje je w tekście i samodzielnie je stosuje; zna zasady deklinacji rzeczowników i przymiotników, koniugacji czasowników oraz użycia liczebników,

- zna zasady funkcjonowania składni słowiańskiego języka regionu (bułgarskiego, serbskiego lub macedońskiego) oraz nietypowe konstrukcje czasownikowe; w sposób pogłębiony rozpoznaje komunikacyjną funkcję zdań, potrafi tworzyć rozbudowane zdania złożone, rozumiejąc zasady funkcjonowania zdań wtrąconych oraz mowy zależnej i niezależnej,

- rozumie nawet bardziej złożone teksty prasowe, faktograficzne i literackie, potrafiąc rozróżnić ich styl; potrafi czytać artykuły specjalistyczne i naukowe; wyszukuje przydatne mu informacje w tekstach źródłowych, dotyczących jego dziedziny studiów, odszukuje główną myśl całego tekstu i poszczególnych akapitów; czyta ze zrozumieniem i krytycznie analizuje oraz interpretuje przedstawione fakty i opinie,

- potrafi streścić pisemnie informacje, wyrażając opinie i argumenty autora oraz parafrazując jego myśli; umie wypowiedzieć się na skomplikowany temat w formie listu, eseju lub sprawozdania, swoje myśli wyraża w sposób ustrukturyzowany, podkreślając najważniejsze dla niego zagadnienia,

- potrafi streścić ustnie informacje, opinie i argumenty autora wyrażone w tekście; potrafi parafrazować tekst oryginalny; bez większego trudu formułuje wnioski i opinie, włączając podtematy, samodzielnie rozwijąc poszczególne wątki i kończąc odpowiednią konkluzją,

- identyfikuje główne i poboczne tematy wykładów, debat, dyskusji; odnosi się do przedstawionych treści, dokonuje analizy usłyszanego tekstu; rozumie dłuższe, rozwinięte i rozbudowane wypowiedzi na różne tematy (nawet nieznajdujące się w centrum jego zainteresowań), bez większego wysiłku dokonuje percepcji tekstów kultury regionu - bułgarskich, serbskich lub macedońskich (programy TV i filmy; teksty internetowe),

- zabiera głos w dyskusji lub debacie, przedstawiając własne argumenty i opinie i zadając pytania; polemizuje z argumentami innych rozmówców; potrafi wyrażać się płynnie; umie używać języka dla celów towarzyskich, zawodowych i badawczych; potrafi formułować myśli i opinie; prawidłowo korzysta z zasobów frazeologicznych słowiańskiego języka regionu (bułgarskiego, serbskiego lub macedońskiego),

- uczy się samodzielnie zdobywać informacje o realiach społecznych i kulturowych obszaru słowiańskiego języka regionu (bułgarskiego, serbskiego lub macedońskiego), zna jego historię, mentalność i zwyczaje mieszkańców oraz zdobywa podstawową wiedzę na temat bieżącej polityki; zna wszelkie dostępne źródłami informacji potrafi się nimi posługiwać.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomite leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe.

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobre leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe.

dobry (db; 4,0): dobre leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalające leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe, ale ze znacznymi niedociągnięciami.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalające leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe, ale z licznymi błędami.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalające leksykalne, gramatyczne i stylistyczne umiejętności językowe.