Nibylandie. Literatura dla dzieci w tłumaczeniu

fakultatywne

Cele modułu kształcenia:

- wprowadzenie w tajniki warsztatu tłumacza literatury dziecięcej z języka angielskiego,

- umiejętność oceny, jakie problemy stawia przed tłumaczem tekst literacki należący do klasyki światowej literatury dziecięcej, znalezienia dla nich optymalnego rozwiązania i uniknięcia podstawowych błędów tłumaczeniowych,

- umiejętność dokonania poprawnego przekładu dłuższego fragmentu anglojęzycznego tekstu z dziedziny klasyki literatury dla najmłodszych na język polski.

Podstawowa znajomość dzieł i twórców angielskiej literatury dziecięcej, wstępna orientacja w zagadnieniach z zakresu poetyki, umiejętność analizy i interpretacji tekstu literackiego oraz znajomość języka angielskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B2).

Elementy wykładu, dyskusja na temat analizy i interpretacji tekstu literackiego, dyskusja na temat danego przekładu, prezentacja, dokonanie konkurencyjnego tłumaczenia.

2

Treści programowe dla przedmiotu:

- podstawowe zagadnienia związane z warsztatem tłumacza literatury dziecięcej – słowniki, źródła, pierwsze translatorskie wprawki,

- pomiędzy przekładem a adaptacją – specyfika przekładu literatury dziecięcej,

- tłumaczenie prozy o podwójnym adresacie – dla dziecięcego i dorosłego czytelnika; dwuadresowość narracji, liryzm, metafory,

- humor, nonsens i kalambur w przekładzie; gry językowe w literaturze dziecięcej oraz ich tłumaczenie,

- tłumaczenie dramatu; przekład sztuki teatralnej adresowanej do dzieci,

- tłumaczenie poezji; wiersze dla najmłodszych w przekładzie,

- problematyka serii przekładowej; „kanoniczne” przekłady literatury dziecięcej oraz ich alternatywy,

- realia kulturowe a przekład,

- gatunek jako wyzwanie translatorskie – tłumaczenie picturebooka: tekst w korelacji z ilustracjami.

Zalecana literatura:

Adamczyk-Garbowska Monika, Polskie tłumaczenia angielskiej literatury dziecięcej. Problem krytyki przekładu, Wrocław 1988.

Carpenter Humphrey, Secret Gardens. A Study of the Golden Age of Children’s Literature, Boston 1985.

Dymel-Trzebiatowska Hanna, Translatoryka literatury dziecięcej, Gdańsk 2013.

Lathey Gilian, Translating Children’s Literature, London–New York 2016.

Oittinen Riitta, Translating for Children, Nowy Jork 2000.

„Przekładaniec” 2006, nr 1. Przekład literatury dziecięcej (numer monograficzny poświęcony tłumaczeniu literatury dla dzieci).

Wullschläger Jackie, Inventing Wonderland: The Lives and Fantasies of Lewis Carroll, Edward Lear, J. M. Barrie, Kenneth Grahame and A. A. Milne, London 1995.

Szczegółową listę lektur oraz wykaz tekstów do tłumaczenia prowadzący zajęcia przedstawia przed rozpoczęciem każdego kursu.

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- poprawnie przełożyć dłuższy fragment anglojęzycznego tekstu literackiego z dziedziny klasyki literatury dziecięcej, charakteryzującego się umiarkowanym stopniem trudności,

- uzasadnić swoje wybory translatorskie w dyskusji lub pracy pisemnej,

- wskazać i omówić najważniejsze problemy stawiane przed tłumaczem przez tekst oryginalny,

- rozpoznać cel cudzej inicjatywy translatorskiej, zrekonstruować i ocenić strategię tłumacza oraz jego indywidualny styl – i zaproponować własne rozwiązania,

- czynnie uczestniczyć w dyskusji na temat omawianego przekładu i w zespołowej pracy translatorskiej.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student posiada obszerną wiedzę z zakresu warsztatu tłumacza literatury dziecięcej i swobodnie stosuje ją w praktyce interpretacyjnej i tłumaczeniowej; potrafi przekonująco i trafnie zrekonstruować i ocenić cudzą strategię translatorską oraz uzasadnić własną; wykazuje bardzo dobrą umiejętność tłumaczenia tekstów literackich należących do klasyki anglojęzycznej literatury dla dzieci na język polski.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie praktycznych umiejętności translatorskich.

dobry (db; 4): student posiada znaczną wiedzę z zakresu warsztatu tłumacza literatury dziecięcej i dość sprawnie stosuje ją w praktyce interpretacyjnej i tłumaczeniowej; potrafi trafnie zrekonstruować cudzą strategię translatorską i dość przekonująco uzasadnić własną; wykazuje dobrą umiejętność tłumaczenia tekstów literackich należących do klasyki anglojęzycznej literatury dla dzieci na język polski, chociaż popełnia drobne błędy wynikające z niepełnego zrozumienia tekstu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu warsztatu tłumacza literatury dziecięcej i podejmuje zazwyczaj udane próby zastosowania jej w praktyce interpretacyjnej i tłumaczeniowej; stara się rekonstruować cudzą strategię translatorską i uzasadniać własne wybory, jego tłumaczenia zawierają jednak błędy wynikające z niepełnego zrozumienia tekstu, a także uchybienia stylistyczne, gramatyczne, ortograficzne i interpunkcyjne.

dostateczny (dst; 3,0): student posiada podstawową wiedzę z zakresu warsztatu tłumacza literatury dziecięcej i próbuje ją stosować w praktyce interpretacyjnej i tłumaczeniowej; podejmuje próby rekonstrukcji cudzej strategii translatorskiej i uzasadniania własnej, chociaż nie zawsze uruchamia istotne konteksty; jego tłumaczenia zawierają dość liczne błędy wynikające z niezrozumienia tekstu, a także liczne błędy stylistyczne, gramatyczne, ortograficzne i interpunkcyjne.

niedostateczny (ndst; 2,0): student posiada niewystarczającą wiedzę z zakresu warsztatu tłumacza literatury dziecięcej i nie potrafi wykorzystać jej w praktyce interpretacyjnej i tłumaczeniowej; nie potrafi rekonstruować cudzej strategii translatorskiej ani uzasadniać własnych wyborów, a jego tłumaczenia zawierają kardynalne błędy wynikające z niezrozumienia tekstu, jak również liczne błędy stylistyczne, gramatyczne, ortograficzne i interpunkcyjne.

Kryteria oceniania:

- obecność i aktywność na zajęciach (udział w dyskusji na temat omawianego przekładu i w pracy tłumaczeniowej – indywidualnej lub zespołowej),

- wartość merytoryczna wypowiedzi prezentowanych na zajęciach,

- ilość i jakość oddanych prac tłumaczeniowych,

- sprawność translatorska w zakresie tłumaczenia fragmentu tekstu literackiego należącego do klasyki światowej twórczości dla dzieci.