Najnowsza historia polityczna

obowiązkowe

Politologia - kierunek ogólnoakademicki

I stopień

C1 – Przyswojenie przez studenta podstawowych wiadomości z historii powszechnej XX wieku w tym umiejętności odpowiedzi na następujące pytania. jakie są przyczyny kryzysu demokracji? W jakich warunkach rodzą się i dlaczego upadają dyktatury? Jakie są przyczyny wojen? Jak rozwijała się Europa po II wojnie światowej? Jak wygląda ewolucja polityczna krajów pozaeuropejskich (od kolonializmu poprzez dekolonizację do dziejów pokolonialnych)? Jakie były główne etapy kształtowania się stosunków międzynarodowych w XX wieku ?

C2 – Nabycie przez studenta umiejętności rozumienia przebiegu procesów historycznych, budowania syntezy (łączenia i porządkowania faktów) jak i przeprowadzenia analizy wydarzeń historycznych oraz dostrzegania związków historii ze współczesnością i posługiwania się wiedzą historyczną przy interpretacji współczesnych wydarzeń. W konsekwencji rozumie on relacje: przyczyna, zdarzenie i skutek

C3 – Wykształcenie zdolność do krytycznej oceny źródeł i utrwalenie świadomości niezbędności historii jako elementu synergii społecznej.

C4- Uwrażliwienie na kłamstwo, niewiedzę i manipulowanie faktami historycznymi

I rok

Student, który rozpoczyna zajęcia z modułu:

o ma podstawową wiedzę o społeczeństwie, państwie i prawie;

o potrafi wyszukiwać informacje w różnych źródłach i opracowaniach;

o ma potrzebę poszerzenia wiedzy o życiu społecznym i przekazywania jej innym;

o rozumie znaczenie takiej wiedzy w pracy zawodowej.

Literatura i inne materiały do zajęć znajdują się w Bibliotece Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM oraz w Bibliotece Uniwersyteckiej UAM

Wykład problemowy i ćwiczenia przedmiotowe

1. Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem – 30h wykład + 2x15h ćwiczenia

2. Przygotowanie do zajęć – 60h.

3. Przygotowanie go egzaminu – 60h.

1. Celem zajęć jest przede wszystkim uświadomienie studentom, że „przeszłość jest dla nas zrozumiała jedynie w świetle dnia dzisiejszego; teraźniejszość możemy zrozumieć w pełni jedynie w świetle przeszłości”. Interesuje nas proces. A to możemy najłatwiej przedstawić dzięki temu co historycy nazywają „długim trwaniem historii”. Dla realizacji tego celu zdecydowano się na rezygnacje z podania szczegółowej wiedzy w krótkim okresie czasu (ostatnie 20,50 lat) na rzecz omówienia tylko kluczowych tematów, ale za to w dłuższej perspektywie (z reguły ok.100 lat). Zakres chronologiczny obejmuje w tej sytuacji okres od 1914 roku (z pewnymi elementami historii z okresu wcześniejszego) aż po czasy nam współczesne.

2. Na realizację programu przewidziano 30 godz. wykładu i 2 x 15 godzin konwersatorium - do wyboru z trzech proponowanych:

- Totalitaryzm. Dyktatury XX wieku.

- Historia państw pozaeuropejskich.

- Historia Europy XX wieku.

Uwaga!

Podana niżej tematyka dotyczy wykładu i ćwiczeń.

TK 01. Wykład wstępny. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

Omówienie bibliografii i zakresu materiału. Historia – czym jest? Wiek XX. Problemy z chronologią. Narodziny wieku.

TK 02. Pierwsza wojna światowa.

Stosunki międzynarodowe na przełomie XIX i XX wieku. Wybuch wojny. Charakterystyka I wojny światowej. Konsekwencje wojny. System wersalski. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 03. Wielkie mocarstwa w okresie międzywojennym.

Socjaliści u władzy – Wielka Brytania w okresie międzywojennym. Upadek Marianny - Francja w okresie międzywojennym. USA – narodziny potęgi. Wielki kryzys gospodarczy i jego konsekwencje. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 04. Druga wojna światowa.

Geneza wybuchu wojny. Problem bezpieczeństwa zbiorowego. Liga Narodów. Pakt Brianda-Kelloga, Pakt Czterech i Pakt Wschodni. Przebieg działań militarnych na frontach II wojny światowej. Charakterystyka II wojny światowej. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 05. Zimna wojna. Wybuch i główne etapy zimnej wojny. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 06. Wielkie mocarstwa po II wojnie światowej.

Wielka Brytania w drugiej połowie XX wieku. Francja w drugiej połowie XX wieku. Stany Zjednoczone po II wojnie światowej. ZSRR w latach 1945-1991 (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 07. Niemcy w polityce europejskiej 1918-1939.

Polityka wielkich mocarstw wobec Niemiec po I wojnie św. Locarno.. Etapy agresji niemieckiej w Europie w latach 1934-1938. Rok 1939 w dyplomacji europejskiej. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 08. Europa po II wojnie światowej.

Europa. Narodziny nowego porządku (1943-1947) Problem niemiecki po II wojnie światowej. Dezintegracja Jugosławii. Bałkany po 1989 roku (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 09. Dyktatury europejskie w okresie międzywojennym .

Pojęcie totalitaryzmu. Definicje, teorie, źródła. Rewolucje rosyjskie i formowanie się systemu komunistycznego 1917-1924. System totalitaryzmu stalinowskiego. Faszyzm we Włoszech. Narodowy socjalizm. Niemcy 1933-1945. Dyktatury na Płw. Pirenejskim. Franco, Salazar. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 10. Europa Środkowowschodnia – dyktatury i ich upadek.

Okres międzywojenny i formowanie się dyktatur komunistycznych po II wojnie światowej. Kryzysy i upadek dyktatur komunistycznych w Europie. Węgry, Czechosłowacja. Jesień narodów. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 11. Kolonializm i jego konsekwencje.

Narodziny i rozwój kolonializmu w XX wieku. Rozpad imperiów kolonialnych. Etapy dekolonizacji. Historia Afryki pokolonialnej. RPA. Postkolonializm (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 12. Mocarstwa azjatyckie.

Geneza i dzieje ChRL. Japonia w XX wieku – narodziny i rozwój nowego mocarstwa na Dalekim Wschodzie. Droga Indii do niepodległości (1919-1947). Niepodległe Indie. (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 13. Bliski Wschód: konflikt arabsko – żydowski (1916-1948). (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

TK 14. Europa i świat w XXI wieku. Postkolonializm (P W01, P W02, P U01, P U02, P K01, P K02)

Zalecana literatura:

Besier G.;Stokłosa K.; Europa dyktatur. Nowa historia XX wieku. Warszawa 2009.

Chwalba A.; Historia powszechna 1989-2011. Warszawa 2011

Czubiński A.; Europa XX wieku. Zarys historii politycznej. Poznań 2005.

Czubiński A.; Historia powszechna XX wieku. Poznań 2003.

Davis N., Na krańce świata. Podróż historyka przez historię. Kraków 2017

Garlicki A., Historia 1815-2015. Polska i świat. Warszawa 2016

Historia polityczna świata XX wieku. Red. M. Bankowicz. T.I 1901-1945, t.II 1945-2000. Kraków 2004.

Holzer J.; Europa zimnej wojny. Kraków 2012.

Holzer J.; Komunizm w Europie. Dzieje ruchu i systemu władzy. Warszawa 2000.

Iwanek, A. Burakowski, Indie. Od kolonii do mocarstwa 1857-2013, Warszawa 2013

Konflikty kolonialne i postkolonialne w Afryce i Azji 1869-2006. Red. P.Ostaszewski. Warszawa 2006.

Krasuski J.; Historia polityczna Europy Zachodniej 1945-2002. Poznań 2003

Mawdsley E.; Druga wojna światowa. Nowe ujecie. Kraków 2011.

Oliver R.,Atmore A.; Dzieje Afryki po 1800 roku. Warszawa 2007

Pajewski J.; Historia powszechna 1871-1918. Warszawa 2002.

Roszkowski W.; Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku. Warszawa 2002.

Snyder T.; Droga do niewolności. Rosja, Europa, Ameryka. Kraków 2018

Tyszkiewicz J., Czapiewski E.; Historia powszechna. Wiek XX. Warszawa 2010.

Xingzhi Wang; Historia Chin. Toruń 2018

Zdanowski J.; Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku. Wrocław 2010.

Efekty kształcenia z zakresu wiedzy:

P W01 – Przyswojenie przez studenta podstawowych wiadomości z historii powszechnej XX wieku w tym umiejętności odpowiedzi na następujące pytania dotyczące polityki wewnętrznej dotyczącej najważniejszych państw świata i Europy: jakie są przyczyny kryzysu demokracji? W jakich warunkach rodzą się i dlaczego upadają dyktatury? Jakie są przyczyny wojen? Jak rozwijała się Europa po II wojnie światowej? Jak wygląda ewolucja polityczna krajów pozaeuropejskich (od kolonializmu poprzez dekolonizację do dziejów pokolonialnych)? (K_W08 i K_W09)

P W02 – Przyswojenie przez studenta podstawowych wiadomości z historii powszechnej XX wieku w tym umiejętności odpowiedzi na następujące pytania dotyczące historii stosunków międzynarodowych: jakie były główne etapy kształtowania się stosunków międzynarodowych w XX wieku ? Przyczyny i przebieg wojen światowych. (K_W08 i K_W09)

Efekty kształcenia z zakresu umiejętności:

P U01 – Nabycie przez studenta umiejętności rozumienia przebiegu procesów historycznych, budowania syntezy (łączenia i porządkowania faktów) jak i przeprowadzenia analizy wydarzeń historycznych oraz dostrzegania związków historii ze współczesnością i posługiwania się wiedzą historyczną przy interpretacji współczesnych wydarzeń. W konsekwencji rozumie on relacje: przyczyna, zdarzenie i skutek. (K_U03 i K_U04)

P U02 – Wykształcenie zdolność do krytycznej oceny źródeł. (K_U03)

Efekty kształcenia z zakresu kompetencji społecznych:

P K01- Uwrażliwienie na kłamstwo, niewiedzę i manipulowanie faktami historycznymi (K_K08 i K_K09)

P K02 Utrwalenie świadomości niezbędności historii jako elementu synergii społecznej (K_K08 i K_K09).

Egzamin pisemny.

Kryteria oceniania:

5,0 - znakomita wiedza, bardzo dobrze opanowane umiejętności oraz wykształcone kompetencje personalne i społeczne

4,5 - pogłębiona wiedza, dobrze wyuczone umiejętności oraz wykształcone kompetencje personalne i społeczne

4,0 - dobra wiedza, dobrze wyuczone umiejętności oraz wykształcone kompetencje personalne i społeczne

3,5 - zadawalająca wiedza, wyuczone umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne

3,0 - podstawowa wiedza, opanowane najważniejsze umiejętności oraz wykształcone podstawowe kompetencje personalne i społeczne

2,0 -niezadawalająca wiedza, nieopanowane umiejętności oraz niewykształcone kompetencje personalne i społeczne