Teoria i pragmatyka przekładu

obowiązkowe

filologia

II stopień

zapoznanie studentów z głównymi tendencjami w nauce o przekładzie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na interdyscyplinarne, komparatystyczne uwarunkowania badań

wprowadzenie do klasyfikacji tekstów dla potrzeb estetyki i pragmatyki przekładu

zapoznanie studentów z translatologiczną analizą tekstów

zapoznanie studentów z wybranymi aspektami kultury, krytyki i recepcji przekładu

przedstawienie kompetencji translatorskich oraz parametrów oceny tłumaczenia naukowego, specjalistycznego oraz przekładu artystycznego

zapoznanie studentów z podstawową literaturą przedmiotu oraz źródłami elektronicznymi

I rok

Przedstawienie historii rozwoju myśli przekładoznawczych od starożytności do XVIII wieku z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych literatury tłumaczonej w Skandynawii

Przedstawienie głównych nurtów myśli przekładoznawczych związanych z okresem romantyzmu oraz pierwszą połową XX wieku

Zarysowanie głównych trendów naukowej teorii tłumaczenia od drugiej połowy XX wieku, w tym rozwoju Translation Studies i współczesnych, interdyscyplinarnych perspektyw translatologicznych

Zaprezentowanie możliwych perspektyw badań ze szczególnym uwzględnieniem powiązania modeli teoretycznych z pragmatyką tłumaczenia, kulturą i polityką przekładu, w zakresie tekstów publicystycznych, naukowych, specjalistycznych, literackich

Zapoznanie studenta z fachową terminologią, strategiami oraz technikami tłumaczenia względem wybranej perspektywy teoretycznej

Umiejętność wskazywania, omawiania oraz wypracowania krytycznego spojrzenia na wybrane problemy praktyczne, takie jak kompetencje tłumacza, podstawy komunikacji językowej i kulturowej, specyfika tłumaczonego tekstu, uwarunkowania przekładu w kulturze docelowej,

poziomy nieprzetłumaczalności, błędy translatorskie, które pokazane są na przykładach z języka polskiego, języków skandynawskich oraz innych języków nowożytnych

Bukowski, P., & Heydel, M. (Eds.). (2009). Współczesne teorie przekładu. Antologia. Kraków: Znak.

Dąmbska-Prokop, U. (Ed.). (2000). Mała encyklopedia przekładoznawstwa. Częstochowa: Educator.

Krysztofiak, M. (2011). Translatologiczna teoria i pragmatyka przekładu artystycznego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Lomheim, S. (1989). Omsetjingsteori. Ei elementær innføring. Trøgstad: Universitetsforlaget.

Übersetzung Translation Traduction. 2004-2010. Herausgegeben von/Edited by/Edité par Harald Kittel. Berlin, New York: Walter de Gruyter

Venuti, L. (2013). Translation Changes Everything: Theory and Practice. London/New York: Routledge.

Qvale, P. (1998). Fra Hieronymus til hypertekst. Oversettelse i teori og praksis. Oslo: Aschehoug.

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student:

Identyfikuje i rozumie najważniejsze trendy z obszaru nauk o przekładzie na przestrzeni wieków, ze szczególnym uwzględnieniem współczesnych teorii dotyczących translatoryki spod znaku zwrotu Translation Studies

Zna i potrafi sprawnie posługiwać się terminologią związaną z teorią przekładu, by swobodnie analizować i uzasadniać poszczególne zjawiska w obrębie tekstów publicystycznych, naukowych, specjalistycznych, literackich

Potrafi powiązać modele teoretyczne z pragmatyką tłumaczenia, kulturą i polityką przekładu; rozumie oraz potrafi omówić kwestie związane z kompetencjami tłumacza, podstawami komunikacji językowej i kulturowej, specyfiką tłumaczonego tekstu, uwarunkowań przekładu w kulturze docelowej, poziomy nieprzetłumaczalności, błędy translatorskie

Potrafi wskazać, wypracować oraz wykorzystać odpowiednie narzędzia, przy pomocy których merytorycznie uargumentuje wybrane przez siebie zjawiska przekładowe w formie prezentacji multimedialnej

Rozumie powiązania obszaru nauk o przekładzie z innymi dyscyplinami oraz umie dobierać odpowiednie narzędzia analityczne celem wyjaśnienia zjawisk zachodzących podczas transferu językowego tekstów nieliterackich i literackich

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość ogólnej historii myśli przekładoznawczej (nazwiska, prądy, okresy, najważniejsze założenia), student rozumienie i interpretuje zjawiska związane z tłumaczeniem przy wykorzystaniu odpowiedniego aparatu pojęciowego oraz modeli

analitycznych, co świadczy o umiejętnym wykorzystaniu wiedzy teoretycznej w praktyce

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z niewielkimi niedociągnięciami

dobry (db; 4,0): dobra znajomość ogólnej historii myśli przekładoznawczej (nazwiska, prądy, okresy, najważniejsze założenia), przy niewielkich brakach student rozumienie i interpretuje zjawiska związane z tłumaczeniem, wykorzystując w miarę poprawnie odpowiedni aparat

pojęciowy oraz modele analityczne

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość ogólnej historii myśli przekładoznawczej (daty, zjawiska, twórcy, animatorzy kultury), wyraźne braki w rozumieniu procesów teoretycznopragmatycznych i odpowienim użyciu aparatu pojęciowego

dostateczny (dst; 3,0): znajomość ogólnej historii myśli przekładoznawczej na dostatecznym (minimalnie wymaganym) poziomie, wyraźne braki w wiedzy ogólnej na temat zjawisk teoretyczno-pragmatycznych, niewłaściwe posługiwanie się aparatem

niedostateczny (ndst; 2,0): niedostateczna znajomość ogólnej historii myśli przekładoznawczej, brak rozumienia procesów teoretyczno-pragmatycznych