Historia literatury rosyjskiej

obowiązkowe

filologia rosyjska z filologią angielską

I stopień

- wprowadzenie i zapoznanie z wybranymi zagadnieniami z historii literatury rosyjskiej X-XIX wieku, życiem i twórczością pisarzy tego okresu, problematyką ideową oraz wartościami artystycznymi ich utworówł

- przekazanie wiedzy o zjawiskach historyczno-literackich;

- zapoznanie z wybranymi tekstami literackimi;

- przygotowanie do analizy dzieła literackiego;

- wyrobienie umiejętności interpretacji dzieła literackiego;

- nauka stosowania metod badawczych do analizy tekstu literackiego;

- utrwalanie umiejętności korzystania z opracowań naukowych i źródeł bibliograficznych;

- rozwijanie umiejętności komunikacji i pracy w grupie oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć.

I rok

Systematyczny kurs historii literatury rosyjskiej, obejmujący okres od początku piśmiennictwa, poprzez okres oświecenia, romantyzmu do lat 40-tych XIX. Przedstawione zostaną najważniejsze i najbardziej charakterystyczne zjawiska życia literackiego poszczególnych okresów, decydujące o ich specyfice i odmienności, uzasadniające tym samym periodyzację w ramach przyjętego zakresu czasowego. Biografie i dzieła poszczególnych twórców osadzone będą w kontekście wydarzeń politycznych i społecznych, jak również dominujących zjawisk artystycznych.

Literatura staroruska jako jedność typologiczna i jej związki z literaturą ludową i kulturą rosyjską X-XVII wieku

Oświecenie w Rosji

Klasycyzm w literaturze rosyjskiej

Sentymentalizm w literaturze rosyjskiej

Okres poszukiwań literackich na początku XIX wieku (1800-1825)

Preromantyzm i romantyzm w Rosji

Życie i twórczość rosyjskich pisarzy romantycznych (A. Puszkin, M. Lermontow, M. Gogol)

Lata 40-e w literaturze i kulturze rosyjskiej

Życie i twórczość I. Turgieniewa

1. Literatura rosyjska, pod red. M. Jakóbca, t.1 i 2, Warszawa 1976;

2. B. Mucha, Historia literatury rosyjskiej od początków do czasów najnowszych, Wrocław 2002;

3. Historia literatury rosyjskiej w zarysie, pod red. A. Semczuka i Z. Barańskiego, Warszawa 1976;

4. R. Łużny, Rosyjska literatura ludowa. Podręcznik dla studentów filologii rosyjskiej, Warszawa 1977;

5. R. Jakubowski, R. Łużny, Literatura staroruska wiek XI-XVII, Warszawa 1971;

6. R. Łużny, Literatura rosyjska i jej kulturowe konteksty, Warszawa 1990;

7. L. Suchanek, Preromantyzm w Rosji, Kraków 1991;

8. W. Szczukin, Mit szlacheckiego gniazda. Studium geokulturologiczne o klasycznej kulturze rosyjskiej, Kraków 2006;

9. W. Serczyk, Kultura rosyjska XVIII wieku, Wrocław 1984;

10. M. Straszewska, Romantyzm, Warszawa 1977;

11. B. Galster, Mikołaj Gogol, Warszawa 1967

12. J. Łotman, Aleksander Puszkin, Warszawa 1990;

13. A. Semczuk, Iwan Turgieniew, Warszawa 1988;

14. P. Orlow, Russkij sentymentalizm, Moskwa 1997;

15. D. Lichaczow, Wielikoje nasledije, Moskwa 1979;

16. O. Lebiediewa, Istorija russkoj literatury XVIII w., Moskwa 2003;

17. A. Sokolow, Istorija russkoj literatury XIX wieka, pierwaja polowina, Moskwa…

Kanon lektur

Powieść lat minionych (4 fragmenty)

Słowo o pułku Igora

Domostroj (2 fragmenty)

Opowieść o Niedoli Złym Losie

Opowieść o sądzie Szemiaki

M. Łomonosow, Oda na dzień wstąpienia na tron Elżbiety Pietrowny

A. Kantiemir, Do swojego rozumu

G. Dierżawin, Felica, Wielmożam i sędziom

D. Fonwizin, Synalek szlachecki

M. Radiszczew, Podróż z Petersburga do Moskwy (3 fragmenty)

M. Karamzin, Biedna Liza, Wyspa Bornholm

W. Żukowski, Ludmiła, Swietłana, Cmentarz wiejski

I. Kryłow, Bajki (4 bajki)

A. Gribojedow, Mądremu biada

A. Puszkin, Rusłan i Ludmiła, Jeniec Kaukazu, Cyganie, Eugeniusz Oniegin, Jeździec Miedziany, Dama pikowa, Opowieści Biełkina, Córka kapitana, Borys Godunow, liryka do wyboru: (Wolność, Czarny szal, Pamiętam cudowne zachwycenie, Kochałem Panią, W głębinie rud syberyjskich, Kindżał, Prorok, Do poety, Jeśli życie Ciebie oszuka, Boże, nie daj mi zwariować, Pomnik dźwignąłem nie ze spiżu)

M. Lermontow, Demon, Bohater naszych czasów, Maskarada, liryka do wyboru: (Kaukaz, Żagiel, Chmury, Śmierć poety, Borodino, Kindżał, Prorok, Nie jestem Byronem, I smutno i nudno, Kołysanka kozacka, Czy pamiętasz jak żegnaliśmy się…, Oni kochali się tak długo i tkliwie… Ojczyzna , Walerik)

M. Gogol , Wieczory na futorze koło Dikańki (Jarmark w Soroczyńcach, Noc wigilijna), Jak pokłócił się Iwan Iwanowicz z Iwanem Nikiforowiczem, Newski Prospekt, Szynel, Nos, Rewizor, Martwe dusze)

W. Dal, Stróż petersburski

I. Turgieniew, Chor i Kalinycz, Rudin, W przededniu, Ojcowie i dzieci, Nowizna/Dym

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi:

- zna biografię i twórczość wybranych pisarzy i charakteryzuje w tym kontekście daną epokę literacką;

- rozumie i prawidłowo stosuje podstawowe terminy z zakresu literaturoznawstwa;

- rozumie i wyjaśnia istotę oraz mechanizmy funkcjonowania poszczególnych epok literackich;

- zna i rozumie podstawowe metody analizy interpretacji dzieła literackiego;

- wybiera właściwe metody interpretacyjne;

- prawidłowo interpretuje teksty literackie wybranych pisarzy;

- rozpoznaje treści ideowe oraz charakterystyczne cechy poetyki utworów literackich w szerokim kontekście kulturowym;

- korzysta ze źródeł bibliograficznych w języku polskim i rosyjskim;

- potrafi w formie ustnej wykazać się umiejętnościami z zakresu analizy dzieła literackiego;

- stosuje zdobytą wiedzę w kształtowaniu i wzbogacaniu własnych wypowiedzi ustnych i wykonywaniu prac pisemnych.

Kryteria oceniania:

- obecność aktywny udział na zajęciach;

- systematyczne przygotowanie do zajęć;

- wykonywanie ustnych i pisemnych prac domowych i kontrolnych;

- znajomość tekstów utworów literackich zawartych w kanonie lektur.

- posiadanie wiedzy o pisarzu i jego twórczości na tle tendencji społeczno-kulturowych epoki.

- umiejętność analizy tekstu literackiego (tematyka, problematyka, struktura dzieła).

- znajomość artykułów krytyczno-literackich jako elementu analizy dzieła literackiego.

- umiejętność umiejscowienia omawianych utworów literackich w kontekście kultury narodowej i światowej.

- inne (np. systematyczne zaliczanie ewentualnych nieobecności)

- końcowy egzamin ustny (na koniec semestru letniego).

Metody oceniania:

• Metody kształtujące:

bieżąca ocena i ewentualna korekta realizacji zadań wykonywanych w trakcie zajęć oraz w domu.

• Metody podsumowujące:

ostateczna, końcowa ocena wykonania zadań polega na przeprowadzeniu zaliczenia ustnego (na koniec semestru zimowego) oraz egzaminu w formie ustnej (na koniec semestru letniego).

Studenci podlegają ocenie ciągłej podczas wykonywania ćwiczeń w trakcie zajęć.

SKALA OCEN:

• bardzo dobry (bdb; 5,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty;

• dobry plus (+db; 4,5): Osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami;

• dobry (db; 4,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów;

• dostateczny plus (+dst; 3,5): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z istotnymi nieścisłościami;

• dostateczny (dst; 3,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami;

• niedostateczny (ndst; 2,0): brak osiągnięcia przez studenta zakładanych efektów kształcenia.