Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Kultura języka i retoryka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 08-KUDL-KJR
Kod Erasmus / ISCED: 14.9 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0319) Nauki społeczne i psychologiczne (inne) Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Kultura języka i retoryka
Jednostka: Wydział Nauk Społecznych
Grupy: Przedmioty dla 3 semestru Kulturoznawstwa I stopnia
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: język polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Kierunek studiów:

kulturoznawstwo

Poziom przedmiotu:

I stopień

Cele kształcenia:

1. Rozwijanie umiejętności posługiwania się językiem w różnych sytuacjach (wypowiedź ustna/pisemna, oficjalna/potoczna, naukowa/popularyzatorska, literacka/ publicystyczna, itp.).

2. Omówienie najczęściej popełnianych błędów językowych.

3. Refleksja nad tendencjami rozwojowymi współczesnej polszczyzny.


Rok studiów (jeśli obowiązuje):

I rok

Skrócony opis:
Pełny opis:

1. Pojęcie "kultury języka".

2. Podstawowe zagadnienia związane z kulturą języka (norma językowa, uzus, innowacja a błąd językowy).

3. Najczęstsze błędy językowe - rodzaje, mechanizmy powstawania oraz analiza przykładów.

4. Wybrane zagadnienia ortograficzne i interpunkcyjne.

5. Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny (język reklamy, język polityków, język współczesnych tekstów publicystycznych, język "najmłodszej polszczyzny").

6. Zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie (uzus a normy prawne).

7. Etykieta językowa.

8. Wulgaryzacja języka (wulgaryzmy i tabu językowe).

9. Poprawna wymowa.

10. Elementy retoryki - dawnej i współczesnej.

11. Akcent językowy - podstawowa problematyka.

12. Polski dowcip językowy.

Literatura:

M. Bugajski, Pół wieku kultury języka w Polsce 1945-1995, Warszawa 1999;

M. Bańko, M. Krajewska, Słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa 2002;

D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego, t. I, Warszawa 1971; t. II, Warszawa 1982;

Hanna Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2006;

Tomasz Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009;

M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990;

Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 1999;

Kultura języka dziś, red. W. Pisarek, H. Zgółkowa, Poznań 1995;

Andrzej Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria, zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005;

J. Miodek, Kultura języka w teorii i praktyce, Wrocław 1983;

Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków 1999.

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

1. Ma świadomość roli języka w różnych sytuacjach życiowych – codziennych i zawodowych.

2. Zdaje sobie sprawę z istnienia różnych rejestrów języka (ustny/pisemny, oficjalny/potoczny, naukowy/popularyzatorski, literacki/ publicystyczny) oraz potrafi odpowiedniego rejestru użyć w swojej wypowiedzi w konkretnej sytuacji komunikacyjnej.

3. W swoich wypowiedziach ustnych i pisemnych stosuje się do najważniejszych zasad poprawnej polszczyzny.

4. Zna podstawowe mechanizmy popełniania błędów językowych, rozpoznaje błędy w analizowanych wypowiedziach ustnych lub pisemnych.

5. Jest „samodzielny językowo”, to znaczy przede wszystkim wie, gdzie szukać odpowiedzi na pytania dotyczące poprawności językowej.

Metody i kryteria oceniania:

Na ocenę końcową składają się:

1. aktywny udział w zajęciach

2. wynik sprawdzianu (testu) końcowego

3. ocena z przygotowanej wcześniej (w małych grupach bądź indywidualnie) prezentacji (poszukiwanie i analiza krytyczna błędów językowych)

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-5 (2025-06-04)