Historyczne korzenie współczesności. Przegląd zagadnień i stanowisk

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	08-FLDU-HKW
Kod Erasmus / ISCED:	(brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu:	Historyczne korzenie współczesności. Przegląd zagadnień i stanowisk
Jednostka:	Wydział Nauk Społecznych
Grupy:	Przedmioty na 1 semestrze filozofii ogólnej II stopnia
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	język polski
Rodzaj przedmiotu:	obowiązkowe
Kierunek studiów:	Filozofia magisterskie
Cele kształcenia:	Zasadniczym celem wykładu Historyczne korzenie współczesności. Przegląd zagadnień i stanowisk jest prezentacja głównych problemów filozofii dziejów i krytycznej filozofii historii przydatnych w procesie zrozumienia współczesnego społeczeństwa i jego dylematów takich jak: globalizacja, oligarchizacja demokracji, populizm i sekularyzacja.
Rok studiów (jeśli obowiązuje):	IV rok
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning):	nie dotyczy
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji:	brak
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć:	W bibliotece WNS lub w BG UAM.
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK:	wykład z elementami dyskusji
Skrócony opis:	Tematyka wykładów 1. Czym jest filozofia historii? 2. Krytyka substancjalnej filozofii historii 3. Początki filozoficznej refleksji o dziejach 4. Oświeceniowa wizja postępu historycznego 5. Heglowska wizja dziejów 6. Karol Marks i spory wokół materializmu historycznego 7. Narodziny pesymizmu historiozoficznego 8. Cywilizacje w rozwoju historycznym 9. Protestantyzm i powstanie nowożytnego kapitalizmu 10. Totalitaryzm, demokracja, autorytaryzm 11. Geneza i ewolucja realnego socjalizmu 12. Powstanie i rozwój demokratycznego kapitalizmu. 13. Wokół teorii świadomości narodowej. 14. Populizm: przyczyna czy przejaw kryzysu liberalnej demokracji.
Pełny opis:	1. Czym jest filozofia historii? 2. Krytyka substancjalnej filozofii historii 3. Początki filozoficznej refleksji o dziejach 4. Oświeceniowa wizja postępu historycznego 5. Heglowska wizja dziejów 6. Karol Marks i spory wokół materializmu historycznego 7. Narodziny pesymizmu historiozoficznego 8. Cywilizacje w rozwoju historycznym 9. Protestantyzm i powstanie nowożytnego kapitalizmu 10. Totalitaryzm, demokracja, autorytaryzm 11. Geneza i ewolucja realnego socjalizmu 12. Powstanie i rozwój demokratycznego kapitalizmu. 13. Wokół teorii świadomości narodowej. 14. Populizm: przyczyna czy przejaw kryzysu liberalnej demokracji.
Literatura:	Literatura na egzamin Anderson, Benedict, Wspólnoty wyobrażone. Kraków: Znak 1997 Backer, Roman, Nietradycyjna teoria polityki. Toruń: UMK 2011 Berlin, Isaiah, Konieczność historyczna. W: idem, Cztery eseje o wolności. Poznań, Zysk i S-ka, 2000. Brzechczyn, Krzysztof, O wielości linii rozwojowych w procesie historycznym. Poznań, UAM, 2004, s. 1-89. Brzechczyn, Krzysztof, W obronie metanarracji w filozofii historii. W: P. Orlik (red.) Całość – wizje, pejzaże, teorie. Poznań, Wyd. Naukowe IF UAM, 2006, s. 231-249. Brzechczyn, Krzysztof, Wokół periodyzacji procesu historycznego. Od adaptacyjnej interpretacji materializmu historycznego do nie-Marksowskiego materializmu historycznego. W: T. Buksiński, Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia, Poznań, Wyd. Naukowe IF UAM, Poznań 2010, s. 347-370. Czarnecki Zdzisław Jerzy, Kryzys optymizmu dziejowego. Studium przewodnich idei. W: idem (red.), W kręgu pesymizmu historycznego. Lublin, UMCS, 1992, s. 5-41. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów, t. I. Warszawa, PWN, 1958. Jakubowski, Marek, Ciągłość historii i historia ciągłości. Polska filozofia dziejów. Toruń, Wyd. UMK 2004. Kuderowicz, Zbigniew, Filozofia dziejów. Warszawa, Wiedza Powszechna 1983. Nowak, Leszek, Dynamika władzy; t. III: U podstaw teorii socjalizmu. Poznań, Nakom 1991. Popper, Karl, R., Nędza historycyzmu. Warszawa, PWN, 1999. Popper, Karl, R., Przewidywania i proroctwa w naukach społecznych. W: Popper, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje. Warszawa, PWN, 1999, s. 560-578. Sartori, Giovanni, Teoria demokracji. Warszawa: PWN 1998. Staniszkis Jadwiga, Ontologia socjalizmu. Kraków-Nowy Sącz: Ośrodek Myśli Politycznej/Dante 2006, Topolski Jerzy, Od Achillesa do Beatrice de Planissolles. Warszawa, Rytm, 1998. Wichrowski Marek, Spór o naturę procesu historycznego. Warszawa, Semper, 1995. Wysocka Olga (red.), Populizm. Warszawa: WUW 2010.
Efekty uczenia się:	Student powinien odpowiedzieć na następujące pytania: 1. Typy tekstów traktujących o historii 2. Czym jest filozofia historii. 3. Berlina krytyka historiozofii 4. Cztery odmiany koncepcji historiozoficznych 5. Problem prognoz historycznych w ujęciu Poppera 6. Stanowisko optymizmu dziejowego 7. Stanowisko pesymizmu dziejowego 8. Heglowska wizja historii 9. Wizja procesu dziejowego w materializmie historycznym 10. Teoria rewolucji w materializmie historycznym 11. Teoria cywilizacji: Koneczny vs. Huntington 12. Rola protestantyzmu w powstaniu nowożytnego kapitalizmu 13. Koncepcja syndromu totalitarnego Brzezinskiego/Friedricha 14. Korzenie autorytaryzmu 15. Dynamika realnego socjalizmu w ujęciu Leszka Nowaka 16. Powstanie i rozwój demokratycznego kapitalizmu. 17. Konstruktywizm versus esencjalizm w teorii świadomości narodowej 18. Odmiany populizmu: przyczyna czy przejaw kryzysu liberalnej demokracji
Metody i kryteria oceniania:	5 – bardzo dobra wiedza, umiejętność całkowicie samodzielnej analizy, samodzielnego formułowania formułowanie problemów, dokonywania rozstrzygnięć w ramach poznanego aparatu pojęciowego 4.5 – bardzo dobra wiedza, zdarzają się pojedyncze błędy, samodzielna analiza problemów i formułowanie rozstrzygnięć 4.0 – dobra wiedza, analiza problemów i formułowanie rozstrzygnięć wymaga podania dodatkowych wskazówek 3.5 – zadowalająca wiedza, analiza i rozstrzyganie problemów wymaga zwiększone kontroli wykładowcy 3.0 – satysfakcjonująca wiedza ale występują liczne błędy, brak samodzielnej analizy i nieumiejętność formułowania i rozstrzygania problemów 2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne
Praktyki zawodowe:	nie dotyczy

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.