Warsztat polonisty - pisanie II

obowiązkowe

filologia polska

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- kształcenie praktycznych umiejętności językowych, przede wszystkim w zakresie piśmiennictwa naukowego, ze szczególnym akcentem na zdobycie warsztatu językowego umożliwiającego świadome, sprawne i poprawne redagowanie tekstów naukowych, w tym: przyszłej pracy licencjackiej oraz pracy magisterskiej,

- ukształtowanie (wspartej wiedzą o doborze stosownych środków) sprawności pisarskiej pozwalającej na przekaz treści specjalistycznych w tekstach o charakterze naukowym i popularnonaukowym,

- kontynuacja kursu umożliwiającego wzbogacenie i ustrukturyzowanie wiedzy o zróżnicowaniu stylistycznym współczesnej polszczyzny oraz poprawności językowej,

- rozwijanie kompetencji językowych w zakresie odmian polszczyzny pisanej,

- doskonalenie sprawności redagowania tekstów zróżnicowanych funkcjonalnie,

- rozwijanie umiejętności formułowania tez, argumentowania, przekazywania informacji, formułowania komentarzy,

- kształtowanie świadomości językowej i kulturowej (doskonalenie umiejętności dostrzegania błędów językowych, poprawa tekstów zawierających błędy z różnych poziomów systemu językowego).

II rok

Ukończenie pierwszej części kursu, czyli zaliczenie zajęć: Warsztat polonisty – pisanie I.

Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków.

6 (3+3)

Treści programowe dla przedmiotu:

- swoistość tekstu naukowego (w odniesieniu do takich kwestii, jak uwarunkowania pragmatyczne, gatunek, formułowanie problemu, kompozycja, słownictwo, stylistyka, składnia, realizacja funkcji argumentacyjnej, przykłady i ich funkcja, konteksty i ich funkcja, środki językowe) – analiza na podstawie celowo dobranych przykładów,

- hierarchizacja treści oraz jej odzwierciedlenie w konspekcie oraz spisie treści; plan twórczy i odtwórczy; graficzna segmentacja tekstu (akapity, tytuły, śródtytuły),

- porządek myślowy: przesłanki, teza, argumentacja, dyskusja, wnioski,

- dyscyplina leksykalna; terminologia; problem wartościowania,

- próby warsztatowe, np. prezentacja stanu badań, porównawczy tekst analityczny,

- formy służebne, np. streszczenie, abstrakt, zapowiedź, recenzja,

- opracowanie edytorskie artykułu naukowego (czcionka, wyróżnienia, przypisy, bibliografia, indeksy, aneksy, tabele i ilustracje); fakultatywnie: korekta tekstu,

- stylistyka wypowiedzi popularnonaukowej - wzgląd na odbiorcę jako kryterium selekcji treści oraz doboru środków językowych oraz form uzupełniających (typu obraz),

- problemy poprawności językowej, korzystanie ze źródeł poprawnościowych.

Zalecana literatura:

Wielki słownik ortograficzny PWN (wydanie najnowsze)

Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN (wydanie najnowsze)

S. Gajda, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Wrocław 1982.

S. Gajda, Styl naukowy, w: Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków 2013, s. 61-70.

J. Maćkiewicz, Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa 2010.

A. Markowski, Praktyczny poradnik językowy, Warszawa 2004.

K. Sobolewska, Sprawność komunikacyjna autorów prac naukowych. Z notatek redaktora, "Poznańskie Spotkania Językoznawcze" nr 32, 2016.

A. Starzec, Styl popularnonaukowy - styl dyskursu popularnonaukowego, w: Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków 2013, s. 71-110.

A. Starzec, Współczesna polszczyzna popularnonaukowa, Opole 1999.

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- zanalizować tekst naukowy lub popularnonaukowy, wskazując jego cechy charakterystyczne oraz sposoby ich realizacji (w odniesieniu do takich kwestii, jak uwarunkowania pragmatyczne, gatunek, formułowanie problemu, kompozycja, słownictwo, stylistyka, składnia, realizacja funkcji argumentacyjnej, przykłady i ich funkcja, konteksty i ich funkcja, środki językowe),

- napisać obszerniejszy tekst naukowy (lub jego możliwie samodzielną część, np. podrozdział), uwzględniając wymogi warsztatowe dotyczące porządku myślowego, struktury tekstu, słownictwa i składni,

- zredagować relację ze stanu badań oraz tekst o założeniach porównawczych,

- zredagować recenzję, streszczenie, abstrakt tekstu naukowego lub popularnonaukowego,

- opracować tekst naukowy (i popularnonaukowy) pod względem edytorskim,

- napisać tekst popularnonaukowy dostosowany do możliwości percepcyjnych czytelnika oraz zaproponować towarzyszące środki wyrazu (ilustracje, materiały audiowideo, formy aktywizacji odbiorcy itp.),

- świadomie stosować zasady poprawności językowej, rozwiązuje problemy poprawnościowe, korzystając z odpowiednio dobranych źródeł.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra umiejętność redagowania tekstów, przede wszystkim w zakresie piśmiennictwa naukowego, ze szczególnym akcentem na zdobycie warsztatu językowego umożliwiającego świadome i poprawne redagowanie tekstów naukowych, w tym: przyszłej pracy licencjackiej oraz pracy magisterskiej; pełna sprawność w zakresie prac cechujących się świadomym doborem środków językowych, dużą starannością oraz dbałością o poprawność językową (znajomość zasad ortografii i interpunkcji), bardzo dobre umiejętności rozpoznawania i uzasadniania doboru środków językowych (analiza tekstów na poziomie formy oraz pragmatyki), wysoki poziom umiejętności odbiorczych w zakresie wykorzystywanych podczas kursu tekstów naukowych, źródeł leksykograficznych i poradnikowych.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): dopuszczalny szerszy zakres niedociągnięć, mniejsze umiejętności redakcyjne - redagowane teksty mogą cechować się mniejszym stopniem dyscypliny, mniejszym bogactwem zastosowanych środków, mogą w nich występować nieliczne błędy stylistyczne bądź językowe; dobre umiejętności rozpoznawania i uzasadniania doboru środków językowych, zadowalające umiejętności odbiorcze w zakresie wykorzystywanych podczas kursu tekstów naukowych, źródeł leksykograficznych i poradnikowych.

dostateczny plus (+dst; 3,5): jak wyżej, z nieco większym obszarem niedociągnięć.

dostateczny (dst; 3,0): niski poziom umiejętności redakcyjnych - w pracach pojawiają się liczne błędy świadczące o nieznajomości wielu reguł (genologicznych, warsztatowych, językowych itp.), przeciętne umiejętności rozpoznawania i uzasadniania doboru środków językowych, dostateczne umiejętności odbiorcze w zakresie wykorzystywanych podczas kursu tekstów naukowych, źródeł leksykograficznych i poradnikowych.

niedostateczny (ndst; 2,0): słaba umiejętność redagowania testów, formułowania tez i wniosków, liczne błędy pojawiające się w wypowiedziach pisemnych świadczące o braku znajomości reguł, brak umiejętności rozpoznawania i uzasadniania doboru środków językowych, brak umiejętności dokonywania językowej analizy tekstów, niedostateczne umiejętności odbiorcze w zakresie wykorzystywanych podczas kursu tekstów naukowych, źródeł leksykograficznych i poradnikowych.