Wprowadzenie do nauki o teatrze

obowiązkowe

Wiedza o teatrze

I stopień

-zapoznanie z problematyką dyscypliny

-zorientowanie waktualnych dyskusjach i ujęciach metodologicznych

-wypracowanie umiejętnosci rozpoznawania interdyscyplinarnego usytuowania nauki o teatrze

wykształcenie postawy świadomego traktowania teatru w aspekcie komunikacyjnym; w powiązaniach a antropologią kultury i nauką o mediach

I rok

Ćwiczenia prowadzone w trybie konwersatoriów z elementami wykładu, nie przewiduje się e-learningu.

Wstępny zakres wiedzy, umiejętności oraz kompetencji nie jest wymagany.

Materiały do zajęć są dostępne w wydziałowej bibliotece lub u prowadzącego zajęcia.

Konwersatorium, Wykład.

2 ECTS

Wprowadzenie do nauki o teatrze to przedmiot o charakterze propedeutycznym. Na zajęciach studenci zapoznają się z problematyką i historią teatrologii, poznają poszczególne elementy składające się na dzieło teatralne, a także nabędą umiejętności niezbędne do analizy teatru.

Wprowadzenie do nauki o teatrze jest przedmiotem, w trakcie którego studenci dowiedzą się czym jest teatrologia i jakie są przedmioty jej badań, zapoznają się także z historią tej dyscypliny. Dowiedzą się czym jest znak teatralny, w jaki sposób można analizować przedstawienie. Nabędą podstawową wiedzę z zakresu terminologii teatralnej (np: przedstawienie, inscenizacja, performans, ruch sceniczny itd.). Poznają metody badania historii teatru.

Część zajęć poświęcona będzie wybranym elementom spektaklu teatralnego - posłuży to nie tylko jako materiał do dodatkowej analizy, ale wprowadzi także podstawowe pojęcia i tematy, które będą rozwijane w dalszym toku studiów.

Temat 1. Teatrologia i jej przedmioty badań

Erika Fischer-Lichte, Prolog w teatrze; Badania nad rytuałem na początku XX wieku, Teatr jako przedstawienie – narodziny teatrologii [w:] tejże, Performatywność. Wprowadzenie przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2018, s. 11-28.

Temat 2. Znak w teatrze

Kowzan Tadeusz, Znak w teatrze, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988, s. 351-374.

Temat 3. Historia i performatywność

Marina Abramović. Artystka obecna, reż. Matthew Akers, 2012 [film]; Amelia Jones, „Artystka obecna”: artystyczne rekonstrukcje i niemożliwość obecności, przeł. Agnieszka Sosnowska, [w:] Re//mix. Performans i dokumentacja, red. Dorota Sajewska i Tomasz Plata, Warszawa 2014, s. 71-105.

Temat 4. Dramat – sługa dwóch panów?

Dobrochna Ratajczakowa, Sługa dwóch panów: dwoisty żywot dramatu, [w:] Tejże, W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze, t. 1, Wrocław 2006, s.81-89.

Temat 5. Gender

Agata Adamiecka-Sitek, Gender jako narzędzie badania teatru i jako strategia inscenizacyjna, [w:] Wędrowanie. Dziesięć wykładów. Teksty wykładów gościnnych a latach akademickich 2008/2009 i 2009/2010, Białystok 2010, s. 65-77.

Temat 6. Aktorzy w pracy

Blok wywiadów Moniki Kwaśniewskiej z aktorami w „Didaskaliach”: wywiady z Janem Sobolewskim i Jaśminą Polak nr136/2016, s. 7-21, wywiad z Dominiką Biernat nr 139-140/2017, s. 51-61.

Temat 7. Choreografia

Jérôme Bel, Veronique Doisneau, 2004 [nagranie].

Temat 7. Muzyka w teatrze

Anna Róża Burzyńska, Polski teatr współczesny z ducha muzyki, „Teatr” nr 11/2015, s. 32-36 lub http://www.teatr-pismo.pl/ludzie/1277/polski_teatr_wspolczesny_z_ducha_muzyki/

Temat 8. W przestrzeni teatralnej

Dominika Łarionow, Co to jest scenografia? Kilka uwag historycznych i metodologicznych [w:] Odsłony współczesnej scenografii. Problemy – sylwetki – rozmowy, pod red. Katarzyny Fazan, Agnieszki Marszałek i Jadwigi Rożek-Sieraczyńskiej, Kraków 2016, s. 19-36.

Temat 9. Narodowy czy publiczny? Teatr jako instytucja.

Joanna Krakowska, Teatr publiczny. Konflikt i konsens, 2015. http://www.ptbt.e-teatr.pl/files/zjazd2_pdf/Krakowska-Teatr_publiczny_konflikt_i_konsens.pdf

Tematy 10-15. Analiza wybranych dramatów oraz inscenizacji teatralnych (lektury zostaną podane później w trakcie semestru).

Poza wymienionymi wyżej lekturami na zajęcia, studenci mogą sięgnąć także do:

Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, oprac. zbiorowe, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2010;

Balme Christopher, Wprowadzenie do nauki o teatrze, przeł. Wojciech Dudzik, Małgorzata Leyko, Warszawa 2005.

Erika Fischer-Lichte, Performatywność. Wprowadzenie przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2018;

Fischer-Lichte Erika, Teatr i teatrologia. Podstawowe pytania, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Wrocław 2012;

Performatyka. Terytoria, pod red. Ewy Bal i Dariusza Kosińskiego, Kraków 2017;

Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac.. Janusza Deglera, Wrocław 1988;

Ratajczakowa Dobrochna, Galeria gatunków widowiskowych, teatralnych i dramatycznych, Poznań 2015;

WNT_01 - wskazać i omówić typy widowisk i zdefiniować przedmiot badań nauki o teatrze

WNT_02 - wymienić i scharakteryzować główne problemy historii teatru, uwzględniając ulotność fenomenu i krytykę źródeł oraz zagadnienie periodyzacji

WNT_03 - stosować rozszerzoną definicję teorii teatru, uwzględniającą historię refleksji teoretycznej o teatrze oraz teoretyczne modele teatru współczesnego

WNT_04 - stosować narzędzia analizy tekstu teatralnego, określić teatralność zaprojektowaną przez tekst

WNT_05 - wymienić podstawowe pojęcia i metody analizy inscenizacji; zdefiniować cele analizy

WNT_06 - stosować model komunikacji teatralnej w odniesieniu do aktora, widza i przestrzeni

WNT_07 - zastosować pojęcie medium do teatru i wskazać jego specyfikę

WNT_08 - omówić usytuowanie nauki o teatrze wśród innych dyscyplin i wskazać konsekwencje dla praktyki badawczej

Wpływ na ocenę będzie miała obecność (dozwolone 2 nieobecności nieusprawiedliwione), aktywność na zajęciach oraz końcowe zaliczenie ustne, które polegać będzie na rozmowie o tekstach i tematach, które były przerabiane w trakcie semestru.