Vademecum literaturoznawcze

fakultatywne

filologia polska

II stopień

Cele modułu kształcenia:

- uzupełnienie wiedzy z zakresu literaturoznawstwa pozwalające na pełniejsze uczestnictwo w kolejnych, bardziej zaawansowanych zajęciach literaturoznawczych przewidzianych w programie studiów magisterskich,

- doskonalenie umiejętności interpretacji i analizy utworów lirycznych, prozatorskich i dramaturgicznych,

- kształtowanie możliwości wykorzystania w procesie poznania epok i dekad literackich rozmaitych kontekstów z zakresu filozofii, historii, historii sztuki i teatru.

I rok

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, demonstracje dźwiękowe i/lub video.

3

Treści programowe dla przedmiotu:

- czym jest literatura? (Jonathan Culler); wprowadzenie do literaturoznawstwa; rodzaje literackie, piśmiennictwo, badanie źródeł literackich, perspektywa historycznoliteracka i krytycznoliteracka,

- krótka historia wiersza polskiego – od średniowiecza po współczesny wiersz wolny w odniesieniu do wybranych przykładów,

- kto mówi?; podmiot utworu a bohater literacki między wyznaniem a kreacją; poeta czy podmiot liryczny?; przemiany świadomości a uwarunkowania historyczne (w oparciu o przykłady literackie z różnych epok),

- ewolucja powieści: od eposu przez powieść realistyczną po metafikcję; przemiany narracji; na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok (lub ich fragmentów),

- odwzorować swój czas: świat przedstawiony w dziele literackim; kompozycja dzieła literackiego, czas i jego doświadczanie, przestrzeń realistyczna i symboliczna, symultanizm; forma otwarta,

- wybrane i szczególnie istotne problemy i zagadnienia historycznoliterackie od średniowiecza do współczesności (np. kontekst historyczny w interpretacji historycznoliterackiej, związki literatury polskiej i europejskiej, ironia romantyczna, społeczne zobowiązania literatury, związki literatury z innymi sztukami itp.).

Zalecana literatura:

A. van Nieukerken, Ironiczny konceptyzm. Nowoczesna polska poezja metafizyczna w kontekście anglosaskiego modernizmu, Kraków 1998.

Stulecie Młodej Polski, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1995.

M. Popiel, Wyspiański, Mitologia nowoczesnego artysty, Kraków 2007. [wybrane fragmenty]

A. Ziołowicz, Misteria polskie: z problemów misteryjności w dramacie romantycznym i młodopolskim, Kraków 1996.

Przez wieki idąca powieść. Wybór pism o literaturze XIX i XX wieku, red. M. Kalinowska i E. Kiślak, Warszawa 2002.

M. Korolko, Sztuka retoryki, Warszawa 1990. [wybrane fragmenty]

T. Michałowska, Poetyka i poezja, Warszawa 1982. [wybrane fragmenty]

Przedstawiony wykaz zawiera jedynie skrócony wybór tekstów, których pełna lista zostanie udostępniona przez prowadzącego na zajęciach.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- zna i rozumie w pogłębiony sposób najważniejsze tendencje rozwojowe literaturoznawstwa, jego teoretyczne uwarunkowania, a także właściwe dla niego metodologie oraz terminologię,

- zna i rozumie w pogłębiony sposób fakty i zjawiska z zakresu historii literatury polskiej od początków do współczesności, także w ich relacji z faktami i zjawiskami z dziejów literatury, sztuki i kultury powszechnej,

- posiada orientację w wybranych ideach filozoficznych i estetycznych istotnych dla zrozumienia przebiegu procesu historycznoliterackiego,

- potrafi rozpoznać różne rodzaje tekstów i dokonać ich analizy oraz interpretacji.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student posiada rozległą wiedzę na temat procesu historycznoliterackiego, sprawnie posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu poetyki wiersza, powieści i dramatu, umiejętnie stosuje nabytą wiedzę w praktyce interpretacyjnej, sprawnie analizuje i interpretuje tekst literacki, potrafi także zastosować rozmaite konteksty interdyscyplinarne, kulturowe, społeczne i filozoficzne, wartościując oraz odwołując się do literatury przedmiotu.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): student posiada znaczną wiedzę na temat procesu historycznoliterackiego, sprawnie posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu poetyki wiersza, powieści i dramatu, umiejętnie stosuje nabytą wiedzę w praktyce interpretacyjnej, sprawnie analizuje i interpretuje tekst literacki, potrafi także zastosować rozmaite konteksty interdyscyplinarne, kulturowe, społeczne i filozoficzne, wartościując oraz odwołując się do literatury przedmiotu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student posiada zadowalającą wiedzę na temat procesu historycznoliterackiego, ze zrozumieniem posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu poetyki wiersza, powieści i dramatu, potrafi dostatecznie zastosować nabytą wiedzę w praktyce interpretacyjnej, dostatecznie analizuje i interpretuje tekst literacki, nie zawsze potrafi zastosować rozmaite konteksty interdyscyplinarne, kulturowe, społeczne i filozoficzne, wartościując oraz odwołując się do literatury przedmiotu.

dostateczny (dst; 3,0): student posiada podstawową wiedzę na temat procesu historycznoliterackiego, na ogół poprawnie posługuje podstawowymi pojęciami z zakresu poetyki wiersza, powieści i dramatu, podejmuje częściowo udane próby analizy i interpretacji tekstu, niekiedy potrafi zastosować rozmaite konteksty interdyscyplinarne, kulturowe, społeczne, filozoficzne, czasami uruchamia istotne konteksty i w umiarkowany sposób odwołuje się do literatury przedmiotu.

niedostateczny (ndst; 2,0): student posiada bardzo ograniczoną wiedzę na temat procesu historycznoliterackiego, na ogół nie posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu poetyki wiersza, powieści i dramatu, nie potrafi dokonać analizy i interpretacji tekstu, nie potrafi zastosować różnorodnych kontekstów i nie przywołuje koncepcji zawartych w literaturze przedmiotu.