Redagowanie słownika podstawowych symboli, pojęć i wartości Europy (warsztaty) - spec. animacja kultury

obowiązkowe

filologia polska

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- zapoznanie studentów z problematyką badań nad symbolem i symboliką w kręgu literatury europejskiej,

- przekazanie wiedzy o sposobie konstruowania i przygotowywania hasła słownikowego na użytek powstającego na zajęciach Słownika podstawowych symboli, pojęć i wartości Europy,

- przekazanie wiedzy z zakresu problematyki badań nad pamięcią kulturową.

II rok

Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej.

Wykład, dyskusja w grupie, lektura indywidualna, praca indywidualna poza godzinami kontaktowymi, prezentacja indywidualna.

6 (3+3)

Treści programowe dla przedmiotu:

- symbol wśród tekstów kultury; podstawowe figury myśli – typologia wg reguł retoryki opisowej,

- rehabilitacja alegorii; topika wczoraj i dzisiaj,

- Europa jako symbol (w pismach Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego i Norwida),

- najważniejsze źródła leksykograficzne (dawne i współczesne),

- moduły hasła w słowniku symboli – charakterystyka,

- historia i pamięć – bliskie siostry,

- warsztaty leksykograficzne jako metoda pracy.

Zalecana literatura:

Alegoria, pod RSP. J. Abramowskiej, Gdańsk 2003.

J. Assmann, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, wstęp R. Traba, Warszawa 2008.

J. Bachórz, Mickiewiczowska idea Europy, w: Jak pachnie na Litwie Mickiewicza, Gdańsk 2003.

H. Cegielski, Nauka poezyj, Poznań 1879 ( tu zwłaszcza: Bajka przypowieść, alegoria).

G. Durand, Wyobraźnia symboliczna, przeł. C. Rowiński, Warszawa 1986, (tu: Wstęp, Słownictwo symbolizmu oraz Zakończenie, Funkcje wyobraźni symbolicznej).

E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. A. Borowski, Kraków 1997, (tu: Książka jako symbol).

J. le Goff, Historia i pamięć, przeł. A. Gronowska, J. Stryjczyk, wstęp P. Rodak, Warszawa 2007, tu zwłaszcza rozdz. III i IV)

G. Gadamer, Symbol i alegoria, w: Symbole i symbolika, oprac. M. Głowiński, Warszawa 1990.

M. Janion, Dlaczego rewolucja jest kobietą, w: Historia i wyobraźnia. Studia ofiarowane Bronisławowi Baczce, pod red. S. Amsterdamski, M. Kula, K. Radgowska, Warszawa 1992.

Lurker, M. Lurker, Przesłanie symboli w mitach, kulturach I religiach, przeł. R. Wojnowski, Kraków 1994.

K. Pomian, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006 (wybór).

P. Ricoeur, Symbolika zła, przeł. S. Cichowicz, M. Ochab, Warszawa 1986. (wybór).

A. Stankowska, Trop w imadle historii, w: Symbol a rzeczywistość, pod red. B. Andrzejewskiego, Poznań 1996.

J. Starobinski, 1789. Emblematy rozumu, przeł. M. Ochab, Warszawa 1997.

J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990, 2000 (tu: rozdziały – Tropy, Figury myśli, Pamięć i wykonanie, Topika).

J. Ziomek, Symbole wśród tekstów kultury, w: Prace dedykowane Stefanowi Żółkiewskiemu, pod red. A. Brodzkiej, M. Hopfinger, J. Lalewicz, Wrocław 1986.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- zaprezentować konteksty historii (w tym przekazy ikonograficzne) kultury i literatury, z uwzględnieniem ważnych tekstów kulturowych, mających status arcydzieł, wyrażających ducha epoki, będących zapisem przemian wartości i obyczajów w dziejach Europy i świata,

- podać wybrane wiadomości z zakresu topiki, z uwzględnieniem zwłaszcza emblematycznej warstwy przedstawień symbolicznych, które są tematem haseł w redagowanym słowniku,

- skonstruować hasło, dotyczące ważnych w historii Europy pojęć, symboli i wartości, wykorzystując podstawowe wiadomości z zakresu leksykografii oraz zasady budowy hasła opracowane na użytek redagowanego na warsztatach Słownika podstawowych symboli, pojęć i

wartości Europy,

- zrekonstruować zasady generowania kodów kulturowych w ich historycznej perspektywie,

- wykorzystać wiedzę z zakresu problematyki badań nad pamięcią kulturową, która warunkuje sposoby formowania się społecznych przekazów pamięci.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość tematyki, poruszanej w trakcie zajęć, bardzo dobra wiedza o miejscu symbolu w dziejach retoryki i topiki; wyróżniająca się umiejętność zbierania materiału badawczego i poddawania materiału analizie oraz wyróżniająca się umiejętność prezentowania własnych ustaleń; bardzo dobrze wykonana praca pisemne (hasło), przygotowana w zgodzie z zasadami budowy hasła, opracowanymi na użytek warsztatów.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami w zakresie zdobytej w ramach zajęć wiedzy i umiejętności ich prezentacji.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: mniej dokładna wiedza o miejscu symbolu w dziejach retoryki i topiki; słabsza umiejętność prezentacji zdobytej wiedzy, dobrze wykonana praca pisemna, (z drobnymi usterkami) realizująca zasady budowy hasła, opracowane na użytek warsztatów.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość tematyki, poruszanej w trakcie zajęć, zadowalająca wiedza o miejscu symbolu w dziejach retoryki i topiki; poprawna umiejętność zbierania materiału badawczego i poddawania materiału analizie oraz poprawna umiejętność prezentowania własnych ustaleń; hasło przygotowane w poprawny sposób.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość tematyki, poruszanej w trakcie zajęć, zadowalająca wiedza o miejscu symbolu w dziejach retoryki i topiki (możliwe są nieznaczne błędy merytoryczne i logiczne); poprawna umiejętność zbierania materiału badawczego i poddawania materiału analizie oraz poprawna umiejętność prezentowania własnych ustaleń; hasło przygotowane w poprawny sposób (możliwe są drobne błędy reakcyjne, merytoryczne, stylistyczne, kompozycyjne).

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość tematyki, poruszanej w trakcie zajęć, niezadowalająca wiedza o miejscu symbolu w dziejach retoryki i topiki (poważne i liczne błędy merytoryczne i logiczne); niezadowalająca umiejętność zbierania materiału badawczego i poddawania materiału analizie oraz niezadowalająca umiejętność prezentowania własnych ustaleń; hasło przygotowane w niewłaściwy sposób (liczne i poważne błędy redakcyjne, merytoryczne, stylistyczne, kompozycyjne).

Kryteria oceniania:

- ocena aktywności w trakcie zajęć,

- ocena prezentacji i pracy pisemnej przygotowanej przez studenta.