Polszczyzna historyczna – laboratorium komparatystyczne

obowiązkowe

Humanistyka w szkole - polonistyczno-historyczne studia nauczycielskie

II stopień

I rok

Wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem, metoda ćwiczeniowa, metoda badawcza (dociekania naukowego), demonstracje dźwiękowe i/lub video, praca w grupach.

3

Treści programowe dla przedmiotu:

- ogólna charakterystyka języka prasłowiańskiego,

- ogólne warunki i przebieg powstania literackich odmian języków słowiańskich,

- rozwój alfabetów słowiańskich,

- rozpad wspólnoty prasłowiańskiej (fonetyka, słownictwo),

- wpływ polszczyzny na inne języki słowiańskie.

Zalecana literatura:

L. Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 2006.

H. Dalewska-Greń, Języki słowiańskie, Warszawa 1997.

E. M. Siatkowska, Szkice z dziejów literackich języków słowiańskich, Warszawa 2004.

Słowiańskie języki literackie. Rys historyczny, pod red. B. Oczkowej, E. Szczepańskiej, T. Kwoki, Kraków 2011.

Z. Stieber, Świat językowy Słowian, Warszawa 1974.

Cz. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, Warszawa 1981.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- potrafi zreferować poglądy na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych języków słowiańskich, ich relacji do języka prasłowiańskiego rozumianego jako hipoteza naukowa oraz do języka staro-cerkiewno-słowiańskiego jako najdawniejszego słowiańskiego języka literackiego, dziś martwego,

- potrafi wyjaśnić rolę wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej,

- potrafi czytać ze zrozumieniem i samodzielnie komentować prace teoretyczne z zakresu językoznawstwa (zwłaszcza diachronicznego) oraz prawidłowo posługiwać się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu językoznawstwa diachronicznego,

- potrafi omówić rolę i efekty wzajemnego oddziaływania na siebie języków słowiańskich w trakcie ich rozwoju historycznego ze szczególnym uwzględnieniem roli języka polskiego,

- potrafi czynnie uczestniczyć w zespołowym rozwiązywaniu problemów z zakresu lingwistycznej interpretacji polskich i słowiańskich tekstów dawnych.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość poglądów na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych słowiańskich języków literackich, miejsca polszczyzny wśród innych języków słowiańskich, wysoka świadomość roli wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej, bardzo dobra sprawność prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej).

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie wymagających samodzielności: prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej).

dobry (db; 4,0): dobra znajomość poglądów na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych słowiańskich języków literackich, miejsca polszczyzny wśród innych języków słowiańskich, wysoka świadomość roli wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej, dobra sprawność prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej), wykazująca jednak szerszy niż wyżej zakres niedociągnięć.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość poglądów na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych słowiańskich języków literackich, miejsca polszczyzny wśród innych języków słowiańskich, zadowalająca świadomość roli wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej, sprawność prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej) wyróżniająca się stosunkowo dużym stopniem niesamodzielności.

dostateczny (dst; 3,0): ogólna znajomość poglądów na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych słowiańskich języków literackich, miejsca polszczyzny wśród innych języków słowiańskich, ogólna świadomość roli wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej, sprawność prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej) wyróżniająca się bardzo dużym stopniem niesamodzielności.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość poglądów na temat historycznego rozwoju języka polskiego oraz innych słowiańskich języków literackich, miejsca polszczyzny wśród innych języków słowiańskich, niewielka świadomość roli wiedzy o historycznym rozwoju języków słowiańskich w całokształcie wiedzy o języku, kulturze i komunikacji międzyludzkiej, niezadowalająca sprawność prezentowania węzłowych problemów dotyczących historycznego rozwoju języka polskiego z perspektywy porównawczej (słowiańskiej).