Metodyka nauczania - spec. nauczycielska

obowiązkowe

filologia polska, specjalność nauczycielska

II stopień

- zaznajomienie studenta z wiedzą na temat zasad, teorii i praktyk właściwych dla metodyki nauczania literatury i języka polskiego w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej;

- zapoznanie z terminologią stosowaną w dydaktyce przedmiotowej, z tradycyjnymi i współczesnymi stanowiskami naukowymi w zakresie przedmiotu, zasadami opisu działań dydaktycznych;

- wykształcenie umiejętności integrowania wiedzy z różnych dziedzin: psychologii, pedagogiki ogólnej, literaturoznawstwa i językoznawstwa w celu jej wykorzystania w pracy zawodowej nauczyciela polonisty; rozwijanie kreatywności i innowacyjności oraz kształtowanie umiejętności prowadzenia działań badawczych;

- kształtowanie zdolności do autorefleksji, umiejętności komunikowania się ze specjalistami wspierającymi edukację.

II rok

Dominanty kształcenia polonistycznego na III i IV etapie w świetle dokumentów oświatowych.

Cele edukacyjne w nauczaniu języka polskiego, strategie, metody, formy pracy na III i IV etapie edukacyjnym.

Sprawność językowa i komunikacyjna ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej: koncepcje dydaktyczne a praktyka szkolna.

Odbiór różnych tekstów kultury. Alfabet tekstów kultury: medialność, wizualność, audialność, audiowizualność, wielozmysłowość.

Teoretyczne i praktyczne problemy odbioru literatury w szkole: uwarunkowania lektury tekstu artystycznego, bariery odbioru, pojęcia teoretycznoliterackie w procesie kształcenia. Różne sposoby wykorzystania wiedzy historycznoliterackiej, korespondencji sztuk, biografii i filozofii.

Motywowanie do lektury: sprawności lekturowe ucznia, kanon literacko-kulturowy, całość a fragment dzieła literackiego, wartościowanie dzieła literackiego.

Rozwijanie umiejętności tekstotwórczych gimnazjalisty i licealisty: formy wypowiedzi ustnych i pisemnych, poprawność językowa

i tekstowa, twórcze pisanie.

Dokumenty oświatowe a projektowanie i realizacja lekcji (podstawa programowa, program nauczania, plan wynikowy).

Rola środków dydaktycznych w kształceniu polonistycznym.

Indywidualizacja procesów nauczania j. polskiego (praca z uczniem wybitnie zdolnym oraz z uczniami dysfunkcyjnymi, np. dyslektycznymi).

Projektowanie i planowanie pracy szkolnego polonisty. Samokształcenie i docieranie do informacji, selekcjonowanie wiedzy, ocena krytyczna źródeł, wykorzystanie multimediów i technologii informacyjnych.

Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ( w tym egzaminy zewnętrzne), rola oceny szkolnej i jej komunikowanie, kryteria oceny wypowiedzi ustnych i pisemnych.

Zalecana literatura: spis lektur na stronie zakładowej (w załączniku)

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia Student:

ma uporządkowaną, pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o zakresie, miejscu i znaczeniu metodyki nauczania literatury i j. polskiego zorientowaną na działania praktyczne;

zna treść podstawowych dokumentów oświatowych i umie wykorzystać je w praktyce zawodowej, kompetentnie posługuje się terminologią stosowaną w dydaktyce przedmiotowej, potrafi dostosować sposoby pracy do etapu rozwoju intelektualnego i emocjonalnego ucznia oraz do zadań przedmiotu;

potrafi planować kształcenie sprawności językowych i komunikacyjnych uczniów ; dostrzega różnice pomiędzy modelem teoretycznym dydaktyki j. polskiego a praktyką szkolną;

potrafi zaplanować pracę z tekstem kultury, świadomie wykorzystując różne metody analizy i interpretacji;

umie właściwie zaplanować proces kształcenia (plan dydaktyczny, konspekt, scenariusz, projekt) i przeprowadzić lekcję warsztatową z języka polskiego;

umie analizować efekty własnej pracy dydaktyczno-wychowawczej; potrafi zaplanować własny rozwój zawodowy;

Na ocenę końcową składają się:

• wartość merytoryczna projektu edukacyjnego (ocena konspektu zajęć)

• znajomość zagadnień z zakresu treści kształcenia i lektur (egzamin teoretyczny)

• umiejętność przeprowadzenia lekcji języka polskiego (egzamin praktyczny).

5,0 – bardzo dobra: student potrafi sporządzać konspekty w pełni poprawne pod względem metodycznym i językowym, z wyraźnymi śladami inwencji twórczej (ciekawa struktura lekcji, bogate materiały); potrafi prowadzić lekcję języka polskiego w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej, uwzględniając poziom klasy, poprawną metodycznie (dobór metod i form pracy, sposób formułowania tematu, forma sprawdzania umiejętności), spójną (logiczne następstwo poszczególnych ogniw lekcji), potrafi nawiązać kontakt z uczniami, posiada umiejętność samooceny oraz dyskusji na temat koncepcji lekcji i jej realizacji; bardzo dobrze zna zagadnienia teoretyczne i zalecane lektury;

4,5 – jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami, zwłaszcza w zakresie samodzielnego i twórczego podejścia do egzaminu praktycznego;

4,0 – dobra, przy pełnej poprawności językowej i metodycznej zdarzają się sporadyczne usterki w konspekcie (np. schematyczny sposób redagowania tematu, błędne zapisy w zestawie metod i celów szczegółowych); student potrafi poprowadzić lekcję poprawną i spójną, jednak jej efektywność i umiejętności interpersonalne studenta budzą zastrzeżenia, student dobrze zna zagadnienia teoretyczne i zalecane lektury

3,5 – zadawalająca, w zakresie poprawności metodycznej i językowej można odnotować nieznaczne odstępstwa od normy, student stosuje podstawową strukturę konspektu; jednak w części praktycznej popełnia błędy w zakresie spójności i efektywności nauczania, znajomość zagadnień teoretycznych dostateczna.

3,0 – zadawalająca, w zakresie poprawności metodycznej i językowej można odnotować odstępstwa od normy, student zachowuje jedynie podstawową strukturę konspektu, jest mało samodzielny w wymiarze praktycznym, znajomość zagadnień teoretycznych dostateczna.

2,0 – niezadawalająca, student nie spełnia kryteriów oceny dostatecznej.

Praktyki zawodowe w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej zgodnie z planem kształcenia.