Kultura wobec prawa - spec. kuratorstwo literatury

obowiązkowe

filologia polska

II stopień

Cele modułu kształcenia:

- wprowadzenie do problemu powiązania literatury nowoczesnej i prawa w perspektywie historycznej,

- zapoznanie z wybranymi przypadkami z dziejów sztuki polskiej po 1989 roku, które miały implikacje prawne,

- zapoznanie z podstawowymi aspektami prawa: prawa autorskiego; organizacji zgromadzeń publicznych; wybranymi aspektami prawa karnego (np. wolność wypowiedzi artystycznej, obraza uczuć religijnych, pornografia, znieważenie symboli narodowych, propagowanie ustrojów totalitarnych),

- zaznajomienie z wybranymi koncepcjami socjologii i filozofii prawa,

- kształtowanie świadomości związków między komunikacją społeczną i literacką,

- uporządkowanie wiedzy z zakresu socjologii literatury,

- kształtowanie umiejętności świadomego i odpowiedzialnego wykorzystywania i udostępniania zasobów.

II rok

Biblioteka Uniwersytecka UAM; Biblioteka Raczyńskich; zasoby i źródła internetowe (repozytoria cyfrowe, wybrane strony autorskie, czasopisma internetowe); opracowany w ramach modernizacji przedmiotu korpusu tekstów w wersji elektronicznej; materiały dostarczone przez prowadzącego.

Wykład, konwersatorium, samodzielne przygotowanie, dyskusja, warsztat, debata.

2

Treści programowe dla przedmiotu:

- wybrane koncepcje socjologii i filozofii prawa (aspekt kultury),

- literatura nowoczesna i prawo w perspektywie historycznej,

- studia przypadków sztuki polskiej po 1989 roku, które miały implikacje prawne,

- podstawowe aspekty prawa polskiego powiązane z kulturą,

- podstawowe aspekty prawa powiązane z kulturą - perspektywa internetu.

Zalecana literatura:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej oraz Komentarz [wybrane artykuły].

A. Bodnar, A. Gliszczyńska-Grabias, R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski (red.), Mowa nienawiści a wolność słowa. Aspekty prawne i społeczne, Warszawa 2010.

A. Adamiecka-Sitek, I. Kurz (red.), Piknik Golgota Polska. Sztuka – religia – demokracja, Warszawa 2015.

A. Palęcka, M. Jakubowiak, Komu potrzebna jest książka? Prawo autorskie w później epoce druku, „Teksty Drugie” 2015, nr 3.

A. Pekaniec, N. Brylowska (red.), Sztuka, polityka, pieniądze. Sytuacja artysty w świecie współczesnym, Gdańsk 2015.

B. Biga, Prawo autorskie w kontekście rewolucji technologicznej, w: J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla, Kultura a rozwój, Warszawa 2013.

B. Kunst, Artysta w pracy. O pokrewieństwach sztuki i kapitalizmu, Warszawa-Lublin 2016.

E. Majewska, Sztuka jako pozór? Cenzura i inne paradoksy upolitycznienia kultury, Kraków 2013.

G. Jankowicz, M. Tabaczyński (red.), Literatura i prawo, w: Socjologia literatury. Antologia, Kraków 2015; tu: K. Dolin, Wprowadzenie do prawa i literatury; K. Dolin, Prawo autorskie; M. Nussbaum, Wyobraźnia literacka.

J. Dąbrowski, Cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku. Artyści, sztuka, polityka [oraz] J. Dąbrowski, A. Demenko, Cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku. Aspekty prawne, Warszawa 2014.

J. Dąbrowski, Sztuka i prawo autorskie, „Arteon” 2008, nr 2.

K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, Czarna Księga Polskich Artystów, Warszawa 2015.

M. Bieczyński, Prawne granice wolności twórczości artystycznej w zakresie sztuk wizualnych, Warszawa 2011.

M. Jakubowiak, Nieuchronny plagiat. Prawo autorskie w nowoczesnym dyskursie literackim, Warszawa 2017.

M. Rutkowski, Nieposłuszeństwo wobec prawa, Warszawa 2011.

M. Wilkowski, Historia wynagradzania twórczości, Warszawa 2015.

P. Bourdieu, Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego,

P. Zańko, „Zabijemy was słowami”. Prowokacja kulturowa w przestrzeni miejskiej i w internecie, Warszawa 2012.

T. Załuski (red.), Skuteczność sztuki, Łódź 2014, [wybrane teksty].

Przewodnik internetowy – poznaj, korzystaj, twórz, Warszawa 2013, [opracowanie zbiorowe].

Kampanie społeczne: Legalna Kultura oraz Prawo Kultury.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- zdefiniować, porównać i wiązać ze sobą pojęcia z zakresu metodologii badań literackich i poetyki, filozofii, socjologii, ekonomii, nauk prawnych; stosując terminologię poprawnie i zgodnie z przeznaczeniem,

- scharakteryzować i zinterpretować powiązania pomiędzy literaturą i kulturą a historią i życiem społecznym, ze szczególnym uwzględnieniem perspektywy prawnej,

- zbudować syntezę historycznoliteracką oraz krytycznoliteracką uwzględniającą wybrane koncepcje powiązania historii literatury nowoczesnej i prawa (np. plagiat, cenzura, autorstwo),

- określić sytuację prawną krytyka literackiego, kuratora literatury, animatora literatury oraz twórcy literatury ,

- wskazać społeczne skutki przemiany prawa w powiązaniu z kulturą (np. prawa autorskiego i publikacji w otwartym dostępie),

- rekonstruować argumenty różnych stron analizowanych sporów, z odwołaniem do przepisów prawnych; dokonywać krytycznej analizy stanowisk,

- samodzielnie przygotować prezentację stanowiska, merytoryczną argumentację; wziąć udział w dyskusji; moderować dyskusję.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zagadnień i zjawisk powiązanych tematycznie z przedmiotem zajęć; bardzo dobra znajomość wybranych koncepcji powiązania literatury i prawa; znajomość podstawowych pojęć z zakresu prawa autorskiego, otwartych zasobów; wysoka świadomość powiązań zachodzących pomiędzy rozwojem literatury i sztuki nowoczesnej a podstawowymi zagadnieniami socjologicznymi, ekonomicznymi i prawnymi; znajomość historii polskiej krytyki literackiej i krytyki sztuki po 1989 roku z uwzględnieniem implikacji prawnych; bardzo dobra znajomość metodologii badań literackich i teorii literatury w zakresie powiązanym z perspektywą prawną; bardzo dobra umiejętność krytycznej analizy omawianych tekstów; umiejętność budowania syntezy historycznoliterackiej, uwzględniającej perspektywę prawną; umiejętność aplikowania wybranych norm prawnych do zagadnień historyczno- i krytycznoliterackich; umiejętność kompilowania zdobytej wiedzy, budowania transdyscyplinarnych ujęć uogólniających; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z dopuszczalnymi nieznacznymi brakami, zwłaszcza w zakresie świadomości powiązań zachodzących pomiędzy rozwojem literatury i sztuki nowoczesnej a podstawowymi zagadnieniami socjologicznymi, ekonomicznymi i prawnymi oraz znajomości metodologii badań literackich i teorii literatury w zakresie powiązanym z perspektywą prawną; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres braków w zakresie świadomości powiązań zachodzących pomiędzy rozwojem literatury i sztuki nowoczesnej a podstawowymi zagadnieniami socjologicznymi, ekonomicznymi i prawnymi oraz znajomości metodologii badań literackich i teorii literatury w zakresie powiązanym z perspektywą prawną; umiejętność budowania syntezy historycznoliterackiej, uwzględniającej perspektywę prawną; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość zagadnień i zjawisk powiązanych tematycznie z przedmiotem zajęć; znajomość wybranych koncepcji powiązania literatury i prawa; znajomość podstawowych pojęć z zakresu prawa autorskiego, otwartych zasobów; znajomość historii polskiej krytyki literackiej i krytyki sztuki po 1989 roku z uwzględnieniem implikacji prawnych; umiejętność analizy omawianych tekstów; zadowalająca umiejętność aplikowania wybranych norm prawnych do zagadnień historyczno- i krytycznoliterackich; umiejętność kompilowania zdobytej wiedzy, budowania transdyscyplinarnych ujęć uogólniających; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

dostateczny (dst; 3,0): jak wyżej, z dopuszczalnymi większymi brakami w zakresie znajomości zagadnień i umiejętności krytycznej analizy tekstów.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość zagadnień i zjawisk powiązanych tematycznie z przedmiotem zajęć; nieznajomość wybranych koncepcji powiązania literatury i prawa; nieznajomość podstawowych pojęć z zakresu prawa autorskiego, otwartych zasobów; brak świadomości powiązań zachodzących pomiędzy rozwojem literatury i sztuki nowoczesnej a podstawowymi zagadnieniami socjologicznymi, ekonomicznymi i prawnymi; niezadowalająca znajomość historii polskiej krytyki literackiej i krytyki sztuki po 1989 roku z uwzględnieniem implikacji prawnych; niezadowalająca znajomość metodologii badań literackich i teorii literatury w zakresie powiązanym z perspektywą prawną; wybiórcza lub niepełna umiejętność krytycznej analizy omawianych tekstów; nieumiejętność budowania szkieletu syntezy historycznoliterackiej, uwzględniającej perspektywę prawną; nieumiejętność kompilowania zdobytej wiedzy; niedotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

Kryteria oceniania:

- obecność i aktywność w trakcie zajęć,

- wartość merytoryczna oraz sposób przedstawienia prezentacji przygotowywanej na zajęcia,

- ocena indywidualnej pracy zaliczeniowej studenta.