Historia doktryn literackich (do końca XIX wieku)
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | 03-HDL-11PDM-E | Kod Erasmus / ISCED: |
09.2
 /
(0231) Nauka języków
|
| Nazwa przedmiotu: | Historia doktryn literackich (do końca XIX wieku) | ||
| Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej | ||
| Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe dla 1 roku DU-KLASPOL |
||
| Punkty ECTS i inne: |
(brak)
 zobacz reguły punktacji |
||
| Język prowadzenia: | język polski | ||
| Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
||
| Kierunek studiów: | filologia polska |
||
| Poziom przedmiotu: | II stopień |
||
| Cele kształcenia: | - pozyskanie wiedzy z zakresu ewolucji europejskich doktryn literackich od starożytności greckiej do k. XIX wieku jako propedeutycznej wobec metodologii badań literackich - rozszerzenie i pogłębienie znajomości pojęć literaturoznawczych, z uwzględnieniem ich interdyscyplinarności i znaczenia we współczesnych procedurach interpretacyjnych - pozyskanie wiedzy o związkach doktryn literackich z koncepcjami filozoficznymi i estetycznymi - kształtowanie umiejętności rozpoznawania w tekstach źródłowych i interpretowania refleksji teoretyczno- i metaliterackiej - kształtowanie umiejętności przygotowania samodzielnych wypowiedzi, odwołujących się do świadomości metaliterackiej omawianych epok |
||
| Rok studiów (jeśli obowiązuje): | I rok |
||
| Nakład pracy studenta (punkty ECTS): | 3 |
||
| Skrócony opis: |
Wykład przedstawia ewolucję najważniejszych europejskich doktryn literackich od starożytności greckiej do końca XIX w. w kontekście idei filozoficznych i estetycznych. |
||
| Pełny opis: |
Treści kształcenia: Przedmiot zainteresowań HDL do k. XIX w. (jako prolegomenów do MBL) i jej miejsce wśród dziedzin nauki o literaturze oraz w filozofii nauki i wobec estetyki. Kształtowanie się refleksji o twórczości słownej, o poezji i wymowie, ich istocie i zadaniach. Rozwój pojęcia literatury piękniej na tle pojęć o pięknie i sztuce od antyku greckiego przez narodziny estetyki w XVIII w. do przełomu antypozytywistycznego. Zaczątki i rozwój autotelicznej teorii literatury w kontekście krytyki literatury, rozmaite formy wypowiedzi metaliterackich. Dzieje retoryki do XVIII w. jako systemu refleksji antropologiczno-komunikacyjnej i teorii prozy. Zależność refleksji teoretycznej od praktyki nauczania i uprawiania literatury w różnych epokach i nurtach ideowo-estetycznych (accessus ad auctores, poetriae, wiedza a ćwiczenie, reguły, normatywizm, doktryna klasycystyczna). Literatura a rzeczywistość (mimesis, fikcja, prawdopodobieństwo, alegoria). Literatura jako działanie twórcze (imitatio i aemulatio, kreacja, ingenium, imaginacja, konceptyzm). Literatura i jej oddziaływanie (przyjemność estetyczna, katharsis, decorum, iluzja).Osąd dzieła literackiego (władze i kryteria, gust i czucie). Konsekwencje przełomu romantycznego dla refleksji o literaturze: określenia celu sztuki, koncepcje języka poetyckiego, wybrane aspekty polemiki z klasycyzmem. Teorie literackie romantyków jenajskich oraz ich recepcja w wieku XIX (np. Kierkegaard i Hegel) i XX (np. Finlay, Miller, de Man). Od biografizmu i genetyzmu do kulturowej teorii literatury (m.in. filozofia sztuki H. Taine’a) oraz krytyka pozytywistycznej teorii sztuki literackiej (Dilthey, Nietzsche). |
||
| Literatura: |
1. W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1976 i/lub idem, Droga przez estetykę. Warszawa 1972 2. E. Sarnowska-Temeriusz, Przeszłość poetyki. Od Platona do Giambattisty Vica. Warszawa 1995 3. T. Michałowska, Średniowieczna teoria literatury w Polsce, Wrocław 2007 4. J. Z. Lichański, Retoryka od średniowiecza do baroku. Warszawa 1992 i/lub idem, Retoryka. Od renesansu do współczesności, Warszawa 2000, i/lub M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990 i nast.; i/lub M. Meyer, M.M. Carrilho, B. Timmermans. Historia retoryki od Greków do dziś , przeł. Z. Baran, Warszawa 2010 i/lub J.Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990 i nast. 5. S. Pietraszko, Doktryna literacka polskiego klasycyzmu. Wrocław 1966 i/lub Z. Rejman, Świadomość literacka polskiego oświecenia, Warszawa 2005 6. M.H. Abrams, Zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, przeł. M.B. Fedewicz, Gdańsk 2003. 7. M. Stanisz, Wczesnoromantyczne spory o poezję, Kraków 1998. 8.K. Löwith, Od Hegla do Nietzschego. Rewolucyjny przełom w myśli XIX wieku, przeł. S. Gromadzki, Warszawa 2001. Szczegółową listę lektur, zwłaszcza zalecane antologie i edycje źródeł, podają prowadzący zajęcia. Materiały dostępne w bibliotece Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej oraz innych humanistycznych i akademickich. |
||
| Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi: - scharakteryzować najważniejsze doktryny literackie do końca XIX wieku i określić ich wzajemne relacje (zależności, wpływy, powiązania) - dokonać analizy źródłowego tekstu metaliterackiego oraz uzasadnić własną hipotezę interpretacyjną (z użyciem właściwej terminologii i odwołaniami do literatury przedmiotu) - zauważyć i opisać zależność doktryn literackich od zmian w systemie idej filozoficznych, a szczególnie estetycznych - interpretować rozproszone założenia i twierdzenia metaliterackie w relacji do odpowiednich doktryn estetycznoliterackich - dostrzec i wskazać związki między doktrynami estetycznoliterackimi a praktyką krytycznoliteracką i twórczą wybranych pisarzy (do k. XIX stulecia) - wyprowadzać wybrane pojęcia współczesnej nauki o literaturze z ich genetycznego zaplecza w dawnych doktrynach literackich - czytać ze zrozumieniem prace naukowe z zakresu HDL i odnieść się krytycznie do ich głównych tez - kategoryzować typy wypowiedzi zawierających treści metaliterackie lub wykład doktryn literackich - wykorzystywać znajomość pojęć dyskursu metaliterackiego i dynamiki ich rozwoju w formułowaniu hipotez oraz argumentów i rozwiązywaniu problemów badawczych |
||
| Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania stopnia osiągnięcia założonego efektu kształcenia: - ocena aktywności w części ćwiczeniowej zajęć (w tym ćwiczeń pisemnych) - egzamin pisemny. Kryteria oceniania: - merytoryczna ocena poziomu wiedzy - ocena umiejętności formułowania zwartej pisemnej wypowiedzi problemowej lub analityczno-interpretacyjnej. |
||
| |||||
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.