Fonetyka artykulacyjna z fonologią - spec. logopedyczna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 03-FAF-12PDL-E |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.3
|
Nazwa przedmiotu: | Fonetyka artykulacyjna z fonologią - spec. logopedyczna |
Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej |
Grupy: |
E-learning - przedmioty Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Moodle - przedmioty Szkoły Nauk o Języku i Literaturze Przedmioty obowiązkowe dla spec. logopedycznej (studia licencjackie) |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
3.00
LUB
2.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | język polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Kierunek studiów: | filologia polska |
Poziom przedmiotu: | I stopień |
Cele kształcenia: | Cele modułu kształcenia: - zapoznanie słuchaczy z podstawową terminologią z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz możliwościami wykorzystania tych dziedzin nauki w logopedii, - uświadomienie studentom budowy narządów mowy i ich funkcji w trakcie artykulacji, - charakterystyka samogłosek i spółgłosek we współczesnym języku polskim w izolacji oraz ich przekształceń w mowie spontanicznej, - zapoznanie studentów z normą fonetyczną współczesnej polszczyzny, - zrozumienie przez studentów roli cech suprasegmentalnych w komunikacji ustnej, - wyjaśnienie studentom zasad transkrypcji fonetycznej w alfabecie międzynarodowym i utrwalenie (doskonalenie) umiejętności odzwierciedlania artykulacji przy zastosowaniu alfabetu slawistycznego, - zdobycie przez studentów wiedzy dotyczącej najważniejszych procesów i reguł fonologicznych oraz współczesnego systemu fonologicznego, - rozwinięcie umiejętności poprawnego wypowiadania się w mowie w języku polskim. |
Rok studiów (jeśli obowiązuje): | I rok |
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji: | Podstawowa wiedza z zakresu gramatyki współczesnego języka polskiego. |
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK: | Elementy wykładu z prezentacją multimedialną, metoda warsztatowa, dyskusja, metoda problemowa. |
Nakład pracy studenta (punkty ECTS): | 3 |
Skrócony opis: |
Przedmiot zapoznaje studenta ze szczegółową wiedzą (znacznie wykraczającą poza materiał realizowany w ramach zajęć kursowych z fonetyki na przedmiocie Nauka o współczesnym języku polskim) z zakresu polskiej fonetyki i systemu fonologicznego języka polskiego. |
Pełny opis: |
Treści programowe dla przedmiotu: - fonetyka jako dyscyplina językoznawcza i nauka stosowana – jej znaczenie w logopedii, - budowa, ruchy i funkcje narządów mowy, - system wokaliczny współczesnego języka polskiego; problem samogłosek nosowych, - system konsonantyczny współczesnego języka polskiego, - koartykulacja i asymilacje; podstawowe zasady dystrybucyjne polskiej fonetyki, - norma wymawianiowa współczesnej polszczyzny, - fonetyka suprasegmentalna, - fonetyczna reprezentacja współczesnych tekstów polskich, - przedmiot badań fonologii; fonologia a inne poziomy języka; najważniejsze procesy i reguły fonologiczne, - system fonologiczny współczesnej polszczyzny; zapis fonologiczny tekstów mówionych; znaczenie fonologii w logopedii. |
Literatura: |
Zalecana literatura: L. Dukiewicz, I. Sawicka, Fonetyka i fonologia, Kraków 1995 [z serii: Gramatyka współczesnego języka polskiego, red. S. Urbańczyk]. B. Dunaj, Zasady poprawnej wymowy polskiej, „Język Polski” 2006, z. 3, s. 161-172. H. Jadacka, Współczesne błędy wymawianiowe, „Poradnik Językowy” 2006, z. 10, s. 47-52. B. Karczmarczuk, Wymowa polska z ćwiczeniami, Lublin 2012. L. Madelska, M. Witaszek-Samborska, Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. VII popr. i uzup., Poznań 2015. A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005 [rozdziały dotyczące normy językowej]. D. Ostaszewska, J. Tambor, Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1999. Rentgenogramy, palatogramy, labiogramy [płyta CD firmy Komlogo]. J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin 2002. B. Wierzchowska, Budowa i funkcjonowanie narządów mowy [p. 1-10], w: tejże, Wymowa polska, Wrocław 1979, s. 20-43. M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 2000. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi: - właściwie stosować terminologię związaną ze współczesną polską fonetyką oraz fonologią, - znać budowę narządów mowy, rozumieć ich ruchy i funkcje w wytwarzaniu dźwięków mowy, - poprawnie charakteryzować samogłoski oraz spółgłoski we współczesnym języku polskim (szczególnie pod względem artykulacyjnym), - posługiwać się transkrypcją fonetyczną (zarówno w slawistycznym, jak też międzynarodowym alfabecie fonetycznym), - znać i umieć stosować w praktyce normę fonetyczną współczesnej polszczyzny, - właściwie rozpoznać i opisać zjawiska z zakresu koartykulacji oraz fonetyki suprasegmentalnej, - scharakteryzować system fonologiczny języka polskiego oraz najważniejsze procesy i reguły fonologiczne; zapisać fonologicznie tekst mówiony, - właściwie wykorzystać opracowania naukowe podczas zajęć oraz w pracy własnej. |
Metody i kryteria oceniania: |
Skala ocen: bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość ogólnych i szczegółowych zagadnień z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, bardzo dobra umiejętność posługiwania się transkrypcją fonetyczną i fonologiczną. dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z niewielkimi niedociągnięciami. dobry (db; 4,0): dobra znajomość ogólnych i szczegółowych zagadnień z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, dobra umiejętność posługiwania się transkrypcją fonetyczną i fonologiczną. dostateczny plus (+dst; 3,5): słaba znajomość ogólnych i szczegółowych zagadnień z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, słaba umiejętność posługiwania się transkrypcją fonetyczną i fonologiczną. dostateczny (dst; 3,0): znaczne braki w podstawowej wiedzy z zakresu omawianych zagadnień; liczne błędy w transkrypcji fonetycznej i fonologicznej. niedostateczny (ndst; 2,0): brak znajomości omawianych zagadnień i nabycia nowych umiejętności. Kryteria oceniania: - egzamin ustny, - pisemna praca zaliczeniowa, - poziom wykazywanej wiedzy z zakresu objętego programem zajęć, - poziom aktywności w trakcie zajęć, - obecność na zajęciach (dopuszczalne jest nieusprawiedliwiona nieobecność na jednych zajęciach). |
Praktyki zawodowe: |
tak (80 h) |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2023-02-27 - 2023-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT WAR
|
Typ zajęć: |
Warsztat, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | Małgorzata Witaszek-Samborska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Warsztat - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.