Adam Mickiewicz University, Poznań - Central Authentication System
Strona główna

Numerical methods of linear algebra with applications

General data

Course ID: 17-DSPE-IP5
Erasmus code / ISCED: (unknown) / (unknown)
Course title: Numerical methods of linear algebra with applications
Name in Polish: Metody numeryczne algebry liniowej z zastosowaniami
Organizational unit: AMU Nadnotecki Institute in Piła
Course groups: (in Polish) Moodle - przedmioty Innych jednostek
ECTS credit allocation (and other scores): 0 OR 5.00 (depends on study program) Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.

view allocation of credits
Language: Polish
Module type:

compulsory

Major:

(in Polish) Technologie informatyczne.

Cycle of studies:

1st cycle

Module learning aims:

(in Polish) Kurs jest bardziej zaawansowaną kontynuacją wykładu „Algorytmy algebry liniowej”. Omawiane są metody i algorytmy stanowiące istotne komponenty współczesnych technik rozwiązywania zadań naukowych i inżynierskich. Szczególny nacisk położono na zastosowania algebry liniowej w informatyce (grafika komputerowa, zadanie kompresji i oczyszczania sygnału, rankowanie stron internetowych itp.) Wykładany materiał jest również wstępem do technik optymalizacyjnych rozwiązywania zadań liniowych i nieliniowych przy ograniczeniach. Wykorzystuje się języki programowania wysokiego poziomu (Python 3, Matlab-Octave) do implementacji efektywnych algorytmów. Omawia się zagadnienie wpływu błędów zaokrągleń na końcowy wynik obliczeń, problem uwarunkowania zadania i poprawności numerycznej kodów.

Uzasadniony teoretycznie materiał jest ilustrowany przykładami i problemami (także z zakresu zastosowań) przeznaczonymi do samodzielnego rozpatrzenia.

Course module conducted remotely (e-learning):

(in Polish) Nie dotyczy.

Pre-requisites in terms of knowledge, skills and social competences:

(in Polish) Umiejętność programowania w wybranym języku wysokiego poziomu (Python 3, Matlab lub jego równoważnik). Zaliczony wcześniejszy wykład „Algorytmy algebry liniowej”.

Information on where to find course materials:

(in Polish) Pliki PDF dostarczone przez wykładowcę( w tym wymagany podręcznik i zbiór zadań).

Uzupełniające wykłady internetowe wskazane na zajęciach.

Methods of teaching for learning outcomes achievement:

(in Polish) Wykład (30h.) , laboratorium (30h.)

Student workload (ECTS credits):

(in Polish) Nakład pracy: 110 h.

Punktów: 5

Short description: (in Polish)

T01. Przyczyny powstawania błędów w obliczeniach zmiennoprzecinkowych.

T02. Zredukowany rozkład QR macierzy prostokątnych.

T03. Zastosowanie zredukowanego rozkładu QR macierzy prostokątnych.

T04. Ogólna charakterystyka macierzy ortogonalnych. Macierze obrotów. Odbicia Householdera.

T05. Podstawowe informacje o macierzowych zadaniach własnych.

T06. Metoda potęgowa.

T07 Algorytm Jacobiego rozwiązywania symetrycznych zadań własnych.

T08. Istnienie, właściwości i zastosowania rozkładu SVD.

T09. Jednostronny algorytm Jacobiego wyznaczania rozkładu SVD.

T10. Regularyzacja Tichonowa.

T11. Liniowe zadania najmniejszych kwadratów z ograniczeniami liniowymi.

Full description: (in Polish)

T01. Różne rodzaje błędów w obliczeniach numerycznych

Katastroficzna utrata cyfr znaczących

Przybliżanie wartości pochodnych funkcji w punkcie za pomocą˛ ilorazów różnicowych różnego typu. Dyskretyzacja zadań brzegowych dla równań różniczkowych. Numeryczne różniczkowanie funkcji wielu zmiennych (gradient, jakobian, macierz Hessego itd.) Złożoność obliczeniowa .

Błąd obcięcia dla ilorazów różnicowych

Inne przykłady w których występuje utrata cyfr znaczących

T02. Zredukowany rozkład QR macierzy prostokątnych

Utrata ortogonalności w klasycznym algorytmie (cgs) Grama-Schmita.

Zmodyfikowany algorytm Grama-Schmita (mgs).

Algorytm Grama-Schmita z reortogonalizacją.

Wnioski z doświadczalnych obliczeń numerycznych.

T03. Zastosowanie zredukowanego rozkładu QR macierzy prostokątnych

Rozwiązywanie regularnych, liniowych zadań najmniejszych kwadratów metodą QR.

Porównanie z wynikami rozwiązania normalnego układu równań (dla analogicznych zadań)

T04. Ogólna charakterystyka macierzy ortogonalnych. Odbicia Householdera.

Pełen rozkład QR macierzy prostokątnej wyznaczany metodami Householdera i Givensa.

Rozkład QR z wyborem kolumny i jego zastosowanie do rozwiązywania liniowych, nieregularnych zadań najmniejszych kwadratów. Badanie złożoności obliczeniowej.

T05. Podstawowe informacje o macierzowych zadaniach własnych.

Definicja wektorów własnych , wartości własnych i ich krotności algebraicznej oraz krotności geometrycznej.

Twierdzenie o istnieniu rozkład spektralnego rzeczywistej macierzy symetrycznej.

Uwarunkowanie symetrycznych i niesymetrycznych zadań własnych.

Twierdzenie lokalizacyjne Gerschgorina.

Relacja podobieństwa macierzy.

O konieczności użycia metod iteracyjnych do rozwiązywania dużych zadań własnych.

Wykorzystanie zadań własnych do badania rozwiązań liniowych równań różnicowych o stałych współczynnikach.

T06. Metoda potęgowa

Zbieżność metody potęgowej.

Odwrotna metoda potęgowa.

Zagadnienie PageRank.

T07 Algorytm Jacobiego rozwiązywania symetrycznych zadań własnych.

Różne strategie zerowania w algorytmie Jacobiego i porównanie ich efektywności.

Dobór parametrów sterujących w algorytmie Jacobiego. Informacje o metodzie QR rozwiązywania zadań własnych.

T08. Istnienie, właściwości i zastosowania rozkładu SVD

Wartości szczególne macierzy prostokątnej , lewe wektory szczególne, prawe wektory szczególne (i relacje między nimi). Twierdzenie Bauera-Fike. Zastosowanie do kompresji obrazu. Pseudoodwrotność macierzy. Rozwiązywanie regularnych i nieregularnych liniowych zadań najmniejszych kwadratów z wykorzystaniem rozkładu SVD.

T09. Jednostronny algorytm Jacobiego wyznaczania rozkładu SVD

Dobór macierzy Givensa .

Dlaczego stosujemy metodę jednostronną ?

Informacja o metodzie składowych głównych.

T10. Regularyzacja Tichonowa

Czym jest regularyzacja ?

Przykłady liniowych zadań najmniejszych kwadratów wymagających regularyzacji. Zastosowanie do czyszczenia forografii cyfrowej.

T11. Liniowe zadania najmniejszych kwadratów z ograniczeniami liniowymi.

Macierz KKT i jej odwracalność.

Warunki istnienia i jednoznaczności rozwiązania zadań LLS z ograniczeniami.

Numeryczne wyznaczanie rozwiązania zadania LLS z ograniczeniami. Zastosowania.

Bibliography: (in Polish)

Zalecana literatura podstawowa:

‒ S. Boyd, L. Vanderberghe , “Introduction to Applied Linear Algebra”,

Cambridge Univ. Press 2018.

‒ Golub G.H, Van Loan Ch., Matrix Computation 4ed., J. Hopkins UP., 2013.

‒ Trefethen L.N. , Bau D. Numerical Linear Algebra., SIAM 1997.

Zalecana literatura uzupełniająca:

‒ G. Allaire., S. Kaber S , Numerical Linear Algebra, Springer 2002

‒ A. Kiełbasińsk, H. Schwetlick , Numeryczna algebra liniowa: wprowadzenie

do obliczeń zautomatyzowanych, Warszawa : Wydaw. Nauk. -Techn., 1992

‒ D.S. Watkins, Foundations of Matrix Computations 3ed., Wiley 2012.

Learning outcomes: (in Polish)

absolwent potrafi pisać, uruchamiać i testować programy w wybranym środowisku programistycznym

InzP_U01-KPIN1_U05

E02

absolwent zna i rozumie zagadnienia matematyczne konieczne do zrozumienia podstawowych pojęć i zjawisk niezbędnych w pracy informatyka obejmujące m.in. podstawy analizy matematycznej, przybliżone metody opisu zjawisk ciągłych, metody numeryczne, podstawy algebry i algebry liniowej, podstawy logiki i matematyki dyskretnej

KPIN1_W01

E03

absolwent potrafi projektować, analizować pod kątem poprawności i złożoności obliczeniowej oraz programować algorytmy; wykorzystywać podstawowe techniki algorytmiczne i struktury danych

E04

absolwent zna i rozumie podstawowe metody projektowania, analizowania i programowania algorytmów (projektowanie strukturalne, rekurencja, metoda dziel i zwyciężaj, poprawność, metoda niezmienników, złożoność obliczeniowa)

KPIN1_W05

E05

absolwent potrafi stosować techniki prowadzące do otrzymania oprogramowania wysokiej jakości

InzP_U19-KPIN1_U25

E06

absolwent potrafi opracować, przeanalizować i zaimplementować wybrane metody numeryczne z wykorzystaniem pakietów i bibliotek numerycznych

KPIN1_U28

E07

absolwent potrafi przygotowywać dokumentację, opracowania i raporty w języku polskim i języku obcym, w tym z wykorzystaniem

Reprezentacja 64-bitowych liczb zmiennopozycyjnych w standardzie IEEE

Podstawowe funkcje Matlaba i Pythona dotyczące arytmetyki zmiennopozycyjnej

Assessment methods and assessment criteria: (in Polish)

Zaliczenie ćwiczeń.

Wszystkie elementy projektów są punktowane a punkty są sumowane. Uzyskanie

- 50%- 60% punktów - ocena dostateczny

- 60%- 70% punktów - ocena dostateczny plus

- 70%- 80% punktów - ocena dobry

- 80%- 90% punktów - ocena dobry plus

- 90%-100% punktów - ocena bardzo dobry

Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie min. 60% obecności.

Egzamin.

Zaliczenie testu dotyczącego wiedzy na ocenę pozytywną.

Practical placement: (in Polish)

Nie dotyczy.

Classes in period "Academic year 2020/2021, summer semester" (past)

Time span: 2021-03-01 - 2021-09-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
laboratory, 30 hours more information
lecture, 30 hours more information
Coordinators: Andrzej Maćkiewicz
Group instructors: Andrzej Maćkiewicz
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Exam

Classes in period "Academic year 2021/2022, summer semester" (past)

Time span: 2022-02-24 - 2022-09-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
laboratory, 30 hours more information
lecture, 30 hours more information
Coordinators: Andrzej Maćkiewicz
Group instructors: Andrzej Maćkiewicz
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Exam

Classes in period "Academic year 2022/2023, summer semester" (past)

Time span: 2023-02-27 - 2023-09-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
laboratory, 30 hours more information
lecture, 30 hours more information
Coordinators: Andrzej Maćkiewicz
Group instructors: (unknown)
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Course - Exam
laboratory - Graded credit
lecture - Exam

Classes in period "Academic year 2023/2024, summer semester" (in progress)

Time span: 2024-02-26 - 2024-09-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
laboratory, 30 hours more information
lecture, 30 hours more information
Coordinators: Andrzej Maćkiewicz
Group instructors: (unknown)
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Course - Exam
laboratory - Graded credit
lecture - Exam
Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by Adam Mickiewicz University, Poznań.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
contact accessibility statement USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)