Adam Mickiewicz University, Poznań - Central Authentication System
Strona główna

Philosophy of Physics

General data

Course ID: 08-FLDU-FFI
Erasmus code / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Philosophy and ethics The ISCED (International Standard Classification of Education) code has been designed by UNESCO.
Course title: Philosophy of Physics
Name in Polish: Filozofia fizyki
Organizational unit: Faculty of Social Sciences
Course groups: (in Polish) Przedmioty na 3 semestrze filozofii ogólnej II stopnia
ECTS credit allocation (and other scores): (not available) Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.

view allocation of credits
Language: Polish
Module type:

compulsory

Cycle of studies:

2nd cycle

Module learning aims:

(in Polish) (1) Zaznajomienie się z historią współzależności rozwoju filozofii i fizyki od starożytności po XX w., w szczególności wpływu założeń filozoficznych na formułowane teorie fizyczne i postulowane ontologie;

(2) Zrozumienie specyfiki wyjaśniania i modelowania we współczesnej fizyce;

(3) Poznanie podstawowych aspektów współczesnych teorii fizycznych (zwł. teorii względności i mechaniki kwantowej) i wprowadzenie do filozoficznych sporów wokół ich interpretacji;

(4) Zrozumienie fundamentalnej roli zasad w fizyce (np. zasad zachowania i zasady względności) na konkretnych przykładach;

(5) Wprowadzenie do najnowszych dyskusji dotyczących metodologii fizyki i rozwoju fizyki.


Year of studies (where relevant):

Year 2

Short description: (in Polish)

Wykład jest wprowadzeniem w podstawowe zagadnienia współczesnej filozofii fizyki oraz przedstawieniem historycznych związków między rozwojem filozofii oraz fizyki teoretycznej. Przedstawiane są najważniejsze dyskusje i kontrowersje wokół interpretacji (zwł. ontologicznych) współczesnych teorii fizycznych oraz ich znaczenie dla rozwoju samej fizyki. Dyskutowane są w kontekście fizyki wybrane, kluczowe problemy klasycznej metafizyki, takie jak determinizm/indeterminizm, natura ruchu, czasu i przestrzeni czy status praw natury.

Full description: (in Polish)

Program wykładu:

1. Rola matematyki w rozwoju fizyki, modelowanie i wyjaśnianie w fizyce współczesnej.

2. Historia rozwoju kinematyki i mechaniki od starożytności do XX w. a ontologia ruchu i filozofia zasad. Historyczne związki między filozofią i rozwojem fizyki. Dlaczego fizyka arystotelesowska okazała się błędna? Zasada względności i przejście od fizyki średniowiecznej do mechaniki Galileusza–Newtona.

3. Filozoficzne zagadnienia mechaniki klasycznej: zasady zachowania, prawa dynamiki, symetrie, determinizm, entropia i upływ czasu, chaos deterministyczny.

4. Filozoficzne zagadnienia teorii relatywistycznej: rozwój pojęcia i ontologia czasoprzestrzeni, geometria ruchu, interpretacja „paradoksów” relatywistycznych.

5. Filozoficzne zagadnienia mikrofizyki: zagadnienia metodologiczne w mikrofizyce, interpretacje i filozoficzne kontrowersje w teorii kwantowej, ontologia pól kwantowych, logika kwantowa.

6. Rola filozofii we współczesnej fizyce teoretycznej i bieżące dyskusje dotyczące rozwoju i przyszłości fizyki.

Bibliography: (in Polish)

R. Batterman (red.), „The Oxford Handbook of Philosophy of Physics”. Oxford 2012.

D. Rickles (red.), „The Ashgate Companion to Contemporary Philosophy of Physics". Aldershot 2008.

J. Buchwald, R. Fox (red.), „The Oxford Handbook of the History of Physics". Oxford 2013.

A.K. Wróblewski, „Historia fizyki”. Warszawa 2006.

M. Heller, „Fizyka ruchu i czasoprzestrzeni”. Warszawa 1993.

E.F. Taylor, J.A. Wheeler, „Fizyka czasoprzestrzeni”. Warszawa 1972.

M. Tempczyk, „Teoria chaosu a filozofia”. Warszawa 1998.

I. Stewart, „Czy Bóg gra w kości. Nowa matematyka chaosu”. Warszawa 2001.

A. Łukasik, Filozoficzne zagadnienia mechaniki kwantowej. Lublin 2017.

S. Hossenfelder, „Zagubione w matematyce. Fizyka w pułapce piękna". Kraków 2019.

L. Lederman, C. Hill, „Zrozumieć niepojęte. Fizyka kwantowa i rzeczywistość”. Warszawa 2013.

D.F. Styer, „Teoria względności dla dociekliwych”. Warszawa 2012.

M. Tempczyk, „Fizyka najnowsza”. Kraków 1998.

Assessment methods and assessment criteria: (in Polish)

Zaliczenie ustne na podstawie znajomości materiału prezentowanego na wykładzie oraz dyskusja dotycząca poruszanych problemów

This course is not currently offered.
Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by Adam Mickiewicz University, Poznań.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
contact accessibility statement USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)