Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia nauk humanistycznych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 08-DDF-MNS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodologia nauk humanistycznych
Jednostka: Wydział Nauk Społecznych
Grupy: Studia doktoranckie na filozofii
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: język polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Kierunek studiów:

filozofia

Poziom przedmiotu:

III stopień

Cele kształcenia:

Przekazanie wiadomości dotyczących metodologicznych aspektów przygotowywania rozpraw doktorskich z filozofii. Analiza „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analiz wymogu intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych. Charakterystyka aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Wybrane zagadnienia dotyczące definiowania pojęć w naukach społecznych. Przegląd i analiza wybranych koncepcji znaczenia jako podstawowego czynnika wpływającego na konstytuowanie się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii. Metafory i modele oraz ich rola w nauce i filozofii. Charakterystyka metodologiczna teorii i paradygmatów w naukach społecznych.

Charakterystyka typów argumentacji oraz typów wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.


Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning):

nie dotyczy

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji:

Obejmują wiedzę, umiejętności i kompetencje nabyte na studiach I i II stopnia na zajęciach z zakresu: logiki, metodologii, filozofii nauki, teorii wiedzy i epistemologii.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć:

Prowadzący udostępnia prezentacje. Biblioteki i czytelnie.

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK:

wykład multimedialny

Nakład pracy studenta (punkty ECTS):

2

Skrócony opis:

1. Wykład wstępny. Metodologiczne i metodyczne aspekty pisania rozpraw doktorskich z nauk społecznych i filozofii.

2-3. Analiza „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analiz wymogu intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych. Charakterystyka aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Wybrane zagadnienia dotyczące definiowania pojęć w naukach społecznych. Przegląd i analiza wybranych koncepcji znaczenia jako podstawowego czynnika wpływającego na konstytuowanie się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii.

4-5. Metafory i modele oraz ich rola w naukach społecznych i filozofii.

6. Charakterystyka metodologiczna teorii i paradygmatów w naukach społecznych.

7-8. Charakterystyka typów argumentacji oraz typów wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Pełny opis:

1. Wykład wstępny. Metodologiczne i metodyczne aspekty pisania rozpraw doktorskich z nauk społecznych i filozofii.

2-3. Analiza „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analiz wymogu intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych. Charakterystyka aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Wybrane zagadnienia dotyczące definiowania pojęć w naukach społecznych. Przegląd i analiza wybranych koncepcji znaczenia jako podstawowego czynnika wpływającego na konstytuowanie się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii.

4-5. Metafory i modele oraz ich rola w naukach społecznych i filozofii.

6. Charakterystyka metodologiczna teorii i paradygmatów w naukach społecznych.

7-8. Charakterystyka typów argumentacji oraz typów wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Literatura:

Ludwik Wittgenstein „Dociekania Filozoficzne”, Warszawa, 1953

Jerzy Pelc: „Wstęp do semiotyki” Warszawa, 1982

Marek Tokarz: „Argumentacja, perswazja, manipulacja”, Gdańsk, 2006

Roman Suszko: „Wykłady z logiki formalnej. Część I”, Warszawa, 1965

Jerzy Brzeziński „Metodologia badań psychologicznych”, PWN, Warszawa, 1996

Stefan Nowak „Metodologia badań socjologicznych”, PWN, Warszawa, 1970

Clark Moustakas „Fenomenologiczne metody badań” , Białystok, 2001

Cartwright N., Shomar T., Suarez M., 1995, The Tool-box of Science, in: Theories and Models in Scientific Processes, W.E., Herfel, W. Krajewski, I. Niiniluoto, R. Wójciki (eds.), Rodopi, Amsterdam, Atlanta, p. 137-149.

Rudolf Carnap: „Sprawdzalność i znaczenie” w:

„Filozofia jako analiza języka nauki”, Warszawa, 1969.

Willard V.O. Quine: „Dwa dogmaty empiryzmu” w: „Z punktu widzenia logiki”, Warszawa, 2000.

Jan Woleński: „Epistemologia : tom II - Wiedza i poznanie”, Kraków, 2001.

John Locke: Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego”, Warszawa, 1955.

John S. Mill: „System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej”, Warszawa, 1962.

Tadeusz Pawłowski: „Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych”, PWN, Warszawa, 1978.

Ryszard Wójcicki „Wykłady z metodologii nauk”, Warszawa 1982.

Ryszard Wójcicki „Teorie w nauce”, Warszawa 1992.

Cartwright N., Shomar T., Suarez M., 1995, The Tool-box of Science, w: Theories and Models in Scientific Processes, W.E., Herfel, W. Krajewski, I. Niiniluoto, R. Wójciki (red.), Rodopi, Amsterdam, Atlanta, s. 137-149.

Achinstein P., 1968, Concepts of Science, Johns Hopkins Press, Baltimor.

Weber M. 2004, Racjonalność, władza, odczarowanie, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.

Dilthey W., 2004, Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.

Topolski J., 1984, Metodologia historii, PWN, Warszawa.

Watkins J. 1992, Wyjaśnianie historii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1992.

Efekty uczenia się:

Potrafi analizować metodologiczne i metodyczne aspekty pisania rozpraw doktorskich z nauk społecznych i filozofii.

Analizuję zawartość „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analizuje wymóg intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych z zakresu nauk społecznych i filozofii. Dokonuje charakterystyki aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Posiada umiejętność definiowania pojęć w naukach społecznych. Analizuje podstawowe koncepcje znaczenia w kontekście konstytuowania się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii.

Analizuje metafory i modele stosowane w naukach społecznych i filozofii.

Charakteryzuje metodologiczne aspekty tworzenia teorii i paradygmatów w naukach społecznych.

Charakteryzuje typy argumentacji oraz typy wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin - praca pisemna.

5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami

3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami

2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)