Contemporary Literary Culture

Treści programowe dla przedmiotu:

- najważniejsze zjawiska, nurty i języki współczesnej literatury polskiej,

- instytucje życia literackiego: czasopisma, nagrody literackie, festiwale itp.,

- geografia literacka Polski współczesnej (ośrodki, centrale, prowincje) i sposoby uczestnictwa w kulturze literackiej,

- miejsce literatury we współczesnej kulturze audiowizualnej i cyfrowej (wzajemne wpływy, zależności, przekształcenia),

- ekonomia literacka (rynek, wydawnictwa, promocja, bestsellery),

- literatura wobec kultury masowej, rynku, mediów; rola Internetu w przekształceniu i organizacji życia literackiego,

- literatura współczesna w perspektywie socjologii i antropologii kulturowej.

Zalecana literatura:

P. Czapliński, M. Leciński, E. Szybowicz, B. Warkocki, Kalendarium życia literackiego 1976-2000. Wydarzania, dyskusje, bilanse, Kraków 2003.

A. Nasiłowska, Literatura okresu przejściowego. 1975-1996, Warszawa 2007.

P. Czapliński, Powrót centrali, Kraków 2007.

J. Jarzębski, Czy arcydzieła istnieją naprawdę? „Znak” 2002, nr 10.

I. Kania, Kanon kultury: sztywna forma czy żywa treść? „Znak” 1994, nr 7.

Kanon i obrzeża. Pod red. T. Czerskiej I. Iwasiów, Kraków 2005 (tu szczeg. teksty D. Kozickiej i J. Orskiej).

G. Jankowicz, P. Marecki, A. Palecka, J. Sowa, T. Warczok, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Raport z badań, Kraków 2015.

Pisma kulturalne w Polsce po 1989 roku. Leksykon, red. J. Gałuszka, G. Maroszczuk, A. Nęcka, Katowice 2010.

Postmodernizm. Antologia przekładów. Kraków 1997 (tu: R. E. Krauss, Oryginalność awangardy; W. Welsch, Estetyka i anestetyka).

Polityka literatury, red. K. Dunin, Warszawa 2009 (artykuły: P. Czapliński, Polityka literatury, S. Sierakowski, Ironia, literatura, system; K. Szczuka, Rewolucja jest kobietą).

O. Szmidt, Chybiona rewolucja (O Zwrocie politycznym Igora Stokfiszewskiego, „Wielogłos” 2001, nr 1.

J. Orska, O „lewicowej” strategii współczesnej krytyki literackiej wobec wolnego rynku mediów, w: Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Miedzy rynkiem a uniwersytetem, red. D. Kozicka, T. Cieślak-Sokołowski, Kraków 2007.

J. Borowczyk, M. Larek, Rozmowa była możliwa. Wywiady z pisarzami, Poznań 2008 (Andrzej Sosnowski, Piotr Sommer, Bronisław Świderski, Artur Daniel Liskowacki, Bohdan Zadura, Dariusz Sośnicki).

J. Borowiec, Szare Światło. Rozmowy z Krystyną Miłobędzką i Andrzejem Falkiewiczem, Wrocław 2009 (Spotkanie, Saldo we dwoje, Nie pamiętam, pamiętam, Do piekła, ale z fasonem, Nic przed…,W stronę Wschodu).

Cz. Miłosz, Życie na wyspach, Kraków 2014 (tu: Niemoralność sztuki, Życie na wyspach, Przeciw poezji niezrozumiałej, Postscriptum);

B. Zadura, Daj mu tam, gdzie go nie ma, w: idem, Daj mu tam, gdzie go nie ma. Szkice o poezji, Lublin 1996.

J. Podsiadło, Daj mi tam, gdzie mogę dobiec, „Tygodnik Powszechny” 2000, nr 24.

J. Gutorow, O poezji niezrozumiałej, „Tygodnik Powszechny” 2000, nr 36.

A. Franaszek, Poezja jak bluza z kapturem, „Gazeta Wyborcza” 2014.03.21.

M. Zaleski, Coś więcej, „Dwutygodnik.com. Strona Kultury” 2014, nr 131.

M. Maryl, Kim jest pisarz (w internecie), „Teksty Drugie” 2012, nr 6.

M. Fliciak, Tekst jako plik. Techno-społeczne wymiary czytania na przykładzie przemian procesów dystrybucji tekstów akademickich), „Teksty Drugie” 2012, nr 6.

M. Kazimierczak, Użytkownik, nadawca i odbiorca w Web 2.0, „Teksty Drugie” 2012, nr 6.

A.M. Szczepan-Wojnarowska, Blogi jako forma literacka, „Pamiętnik Literacki” 2006, z. 4.

K. Hoffmann, Hejtuję litblogi? Blogi o literaturze a krytyka literacka.

Fajfer, Liberatura czyli literatura totalna, pod red. K. Bazarnik, Kraków 2010 (tam: Z. Fajfer, Liberatura czyli literatura totalna oraz K. Bazarnik, Liberatura czyli o powstawaniu gatunków).

M. Pisarski, Na kozetce (e-)liberatury, dostęp w sieci: http://techsty.art.pl/m9/rec_m_pisarski_powieki.html

J. Jarniewicz, Slam, czyli wiersze na ringu, w: idem, Od pieśni do skowytu, Wrocław 2008.

M. Janion, Zmierzch paradygmatu, w: eadem, Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś, Warszawa 1996.

A. Zagajewski, Obrona żarliwości, Kraków 2002 (część I).

B. Bodzioch-Bryła, G. Pieruszewska-Kobiela, A. Regiewicz, Literatura – nowe media. Homo irretitus w kulturze literackiej XX i XXI wieku, Toruń 2015.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- zna i rozumie najważniejsze estetyczne i ideowe orientacje polskiej literatury współczesnej,

- zna i rozumie procesy zachodzące we współczesnej literaturze: relacje między literaturą i kulturą popularną, literaturą i innymi sztukami, literaturą i mediami, literaturą i realiami gospodarki rynkowej,

- potrafi przedstawić mapę życia literackiego w Polsce współczesnej (pisma, nagrody, ośrodki, środowiska),

- potrafi scharakteryzować orientacje estetyczne współczesnej krytyki literackiej i określić własne stanowisko wobec nich,

- potrafi scharakteryzować stosunek literatury współczesnej do problematyki społecznej (wykluczenie, dyskursy mniejszości, racje i spory polityczne),

- jest gotów do świadomego uczestnictwa we współczesnej kulturze i w życiu literackim, ze zrozumieniem i otwartością traktując różne tendencje estetyczne i kulturowe,

- jest gotów i potrafi zabrać głos publicznie i formułować sądy na temat najnowszych faktów literackich i kulturalnych.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość historycznych, społecznych, kulturowych kontekstów literatury współczesnej; umiejętność gruntownej charakterystyki instytucji literackich po 1989 r.; dobra znajomość czynników kształtujących opinię literacką (krytyka, media, promocja); umiejętność samodzielnej, krytycznej interpretacji sytuacji literackich.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie krytycznego ustosunkowania się do niektórych zjawisk (np. przeceniania lub niedoceniania pisarzy).

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: mniejsze umiejętności praktyczne – np. ustosunkowania się do wybranych polemik literackich.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość najważniejszych tendencji i tematów literatury współczesnej; podstawowa orientacja w zakresie instytucji życia literackiego; znajomość głównych pojęć, służących do opisu sytuacji literackiej.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość podstawowych syntetycznych obrazów literatury współczesnej; elementarna orientacja na mapie literackiej.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość kontekstów literatury współczesnej; poważne braki .w zakresie infrastruktury literackiej; zupełna dezorientacja w dziedzinie opinii literackiej.