Zarys historii kultury europejskiej z elementami kultury antycznej [16-ZHKEEKA-11] Semestr zimowy 2021/2022
Warsztat, grupa nr 1
Moodle ID: 390386_1

a) obowiązkowa:

- Baldwin E., Longhurst B., McCracken i in., Wstęp do kulturoznawstwa, Poznań 2007 (fragmenty).

- Baszkiewicz J., Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 1998 (fragmenty).

- Borutka T., Pokolenie Jana Pawła II. Kim są ci ludzie i jaka jest ich rola w Kościele? „Studia Socialia Cracoviensia”, 2016, 8, 1 (14), s. 11-25.

- Byrska D., Gawkowski K., Liszkowska D., Unia Europejska. Geneza. Funkcjonowanie. Wyzwania, Wrocław 2017 (fragmenty).

- Głuchowski P., Hołub J., Imperator. Wszystkie tajemnice o. Tadeusza Rydzyka, Warszawa 2013 (fragmenty).

- Grimal P. i in., Rzym i my. Wprowadzenie do literatury i kultury łacińskiej, Poznań 2009 (fragmenty).

- Dziel B., Baba Jaga – bogini czy wiejska znachorka? O różnych spojrzeniach na wierzenia Słowian, [w:] Echa Słowiańszczyzny. Na tropie przodków, red. A. Suchy, M. Jeżewski, Katowice 2015.

- Grzebyk P., Idea wojny sprawiedliwej – od starożytności po czasy nowożytne, „Forum Prawnicze”, 2010, 2, s. 56–73.

- Górczyk W.J., Demitologizacja i remitologizacja Graala w kulturze masowej XX w., „Kultura i Historia”, 2010-08-09 [dostęp: 2021-03-01]. Dostępny w Internecie: www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/1865.

- Kawecki J., Prawda o „Imperium Ojca Rydzyka”, Kraków-Warszawa 2019 (fragmenty).

- Kościelniak J., Motywy słowiańskie w grach cyfrowych. Omówienie na wybranych przykładach, [w:] Słowiańskie inspiracje. Język, literatura, kultura, red. A. Gostomska, E. Lechocka, Gdańsk 2018, s. 26-36.

- Krzyżak T., Efekt Franciszka w zakonach, „Rzeczpospolita”, 12.11.2013.

- Łuszczyńska M., Łuszczyński A., Wojna sprawiedliwa a nie święta. Średniowieczne koncepcje konfliktów zbrojnych, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”, 2019, 41, 4, s. 7-20.

- Makowski Ł., Kultura dworska w średniowieczu, „Historia.org”, 2017-02-17 [dostęp: 2021-03-01]. Dostępny w Internecie: www.historia.org.pl/2017/02/16/kultura-dworska-w-sredniowieczu.

- Makowski M., Słowiańszczyzna 2.0, czyli jak konwergencja mediów, nowatorstwo form i kultura przeżywania wpływają na odrodzenie zainteresowania kulturą Słowian, [w:] Słowiańskie inspiracje. Język, literatura, kultura, red. A. Gostomska, E. Lechocka, Gdańsk 2018, s. 15-25.

- Mętrak N., Miłość średniowiecznych dworów: en somme, assez immoral, „Kultura i Historia”, 2010-08-12 [dostęp: 2021-03-01]. Dostępny w Internecie: www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/1902.

- Pawlus T., Pokolenie JP2 – byt rzeczywisty czy medialny? „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne”, 2014, 4, s. 35-52.

- Piwowarski J., Depo J., Pajorski P., Fundamentalizm islamski a terroryzm w XXI wieku, Kraków 2015 (fragmenty).

- Pomeroy S.B. i in., Starożytna Grecja. Historia polityczna, społeczna i kulturalna, Warszawa 2010 (fragmenty).

- Roguska A., Uniwersalizm, globalizacja, wartości kulturowe dawniej i dziś, [w:] Uniwersalizm i tradycja w kulturze. Kulturowa różnorodność, cz. II, red. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, Siedlce 2011, s. 15-44.

- Sadowski M., Dżihad – święta wojna w islamie, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, 2013, 8 (5), s. 29–47.

- Sosnowski J., Efekt Franciszka, „Tygodnik Powszechny”, 13.05.2013.

- Stabryła S., Zarys kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2007.

- Stasiak S., Ostatnia Wieczerza i poszukiwanie świętego Graala, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 2014, 22, 2, s. 47-64.

- Terlikowski T., Antypapieski ruch oporu, „Do Rzeczy”, 2016, 4, s. 62-63.

- Terlikowski T., Niechciany efekt Franciszka, „Do Rzeczy”, 2017, 7, s. 68-69.

- Wojtukiewicz M., Realizacja motywów słowiańskiej mitologii we współczesnej kulturze masowej na przykładzie filmu Wij, [w:] Słowiańskie inspiracje. Język, literatura, kultura, red. A. Gostomska, E. Lechocka, Gdańsk 2018, s. 37-45.

Film

- Imperium ojca Rydzyka, reż. J. Morawski, Telewizja Polska – Agencja Filmowa, 2002.

b) uzupełniająca:

- Dziamski G., Kulturoznawstwo czyli wprowadzenie do kultury ponowoczesnej, Gdańsk 2016.

- Dzija K., Tadeusz Rydzyk. Kapłan czy biznesmen, Gdynia 2011.

- Hauziński J., Aspekty doktrynalne konceptu „Świętego Cesarstwa” (część I), „Słupskie Studia Historyczne” 1997, 5, s. 39-56.

- Kościelniak K., Rozumienie wojny w źródłowych tekstach islamu, [w:] Kościół i dar pokoju, red. M. Chojnacki, J. Morawa, A.A. Napiórkowski, Kraków 2016, s. 147-172.

- McCarten A., Papież. Franciszek, Benedykt i decyzja, która wstrząsnęła światem, Warszawa 2019.

- Partner P., Wojownicy Boga. Święte wojny chrześcijaństwa i islamu, Warszawa 2000.

- Roguska A., Uniwersalizm, globalizacja, wartości kulturowe dawniej i dziś, [w:] Uniwersalizm i tradycja w kulturze. Kulturowa różnorodność, cz. II, red. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, Siedlce 2011, s. 15-44.

- Sawina D., Rycerz, wojownik, poeta: okołoliterackie aspekty kultury rycerskiej na Śląsku i jej czeskie inspiracje, „Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura, 2015, 1 (2), s. 41-58.

- Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 2008.

- Szawiel T. (red.), Pokolenie JP2. Przeszłość i przyszłość zjawiska religijnego, Warszawa 2008.

- Szlachta B., Cesarstwo (zachodnie?) Karola Wielkiego (kilka kontekstów i uwag), „Krakowskie Studia Międzynarodowe”, 2017, 3, s. 37-61.

- Tronina A., W poszukiwaniu świętego Graala, Ruch Biblijny i Liturgiczny, 1998, 51, s. 134-138.

- Zych P., Vargas W., Bestiariusz słowiański. Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach, Olszanica 2012.

Film:

- Jaga, reż. T. Bagiński, Allegro, Platige Image, 2016.

- Operacja Bazyliszek, reż. T. Bagiński, Allegro, Platige Image, 2016.

- Smok, reż. T. Bagiński, Allegro, Platige Image, 2015.

- Twardowsky, reż. T. Bagiński, Allegro, Platige Image, 2015.

- Twardowsky 2.0, reż. T. Bagiński, Allegro, Platige Image, 2016.

1.Historia, kultura, cywilizacja. Problemy teoretyczne, metodologiczne

i terminologiczne:

• definicje kultury

• kultura a cywilizacja

• badania kultury

• zderzenie kultur i problem asymilacji kulturowej.

2. Artyści jako twórcy kultury europejskiej:

• artyści jako twórcy kultury antycznej Grecji i Rzymu

• artyści jako twórcy kultury dworskiej w średniowiecznej Europie

• artyści jako twórcy kultury europejskiej doby renesansu i baroku

3. Wpływ kapłanów na zjawiska kulturowe:

• pokolenie JP2, efekt Franciszka

• imperium ojca Rydzyka

4. Wojownicy w służbie Boga. Zderzenie cywilizacji na kontynencie europejskim

• idea wojny sprawiedliwej, zakony rycerskie

• doktryna dżihadu, problem ekstremizmu religijnego we współczesnej Europie

5. Wpływ wierzeń i mitów na popkulturę

• wierzenia i legendy słowiańskie

• Święty Graal

6. Idee uniwersalistyczne w Europie w perspektywie historyczno-kulturowej

W ramach bloku odbędzie się debata pt. Tożsamość europejska czy narodowa?

- dyskusja

- praca z tekstem

- metoda warsztatowa

- demonstracje dźwiękowe i/lub video

- metody aktywizujące (np. burza mózgów)

- praca w grupach

- debata

Studenci i studentki są oceniani/e za przygotowanie i aktywne uczestnictwo w zajęciach. Są zobligowani/e do przygotowania dwóch prezentacji multimedialnych i pracy pisemnej w formie eseju. Ich wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu, zostaną zweryfikowane poprzez kolokwium pisemne.

Elementy oceny końcowej:

• aktywne uczestnictwo w zajęciach – 20%

• prezentacje multimedialne – 20%

• praca pisemna (esej) – 20%

• kolokwium – 40%

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

dobry (db; 4,0): dobra wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

dostateczny (dst; 3,0): minimalna akceptowalna wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie treści kształcenia, zawartych w programie przedmiotu

Konsultacje przedmiotowe w semestrze zimowym:

- środa: 8:30-9:30 (2.16)

- czwartek: 8:30-9:30 (2.16)

Literatura przedmiotu jest dostępna w Bibliotece Uniwersyteckiej. Pozostałe materiały zostaną udostępnione przez prowadzącego.