Kulturowe metamorfozy ciała

obowiązkowe

wiedza o teatrze

I stopień

Cele modułu kształcenia:

- zapoznanie z poglądami dotyczącymi ciała ludzkiego jako źródła wyobrażeń kultury symbolicznej,

- uświadomienie wpływu cielesności na kształt kultury i oddziaływanie kultury na ciało,

- ukazanie antropologicznych i estetycznych perspektyw problematyki kulturowego tworzenia ciała,

- kształtowanie świadomości interdyscyplinarnej.

III rok

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć, instrukcjami do laboratorium, itp.: ikonografia dostarczona lub wskazana przez prowadzącego, lektury dostępne w bibliotece WFPiK.

Konwersatorium: dyskusja po lekturze tekstów i obejrzeniu materiałów ilustracyjnych, lektura i omówienie wybranych zagadnień, dyskusja, prezentacja materiału filmowego / ikonograficznego; dyskusja, tryb konwersatoryjny, analiza przykładów, lektura indywidualna, materiał ilustracyjny/spektakle teatru tańca, lektura tekstów, doświadczenie praktyki społecznej.

2

Kulturowe metamorfozy ciała

Treści programowe dla przedmiotu:

- konteksty filozoficzne, obyczajowe, estetyczne historii ciała w kulturze europejskiej; dualizm duszy i ciała i jego konsekwencje; Platon, filozofia scholastyczna, Kartezjusz,

- ciało człowieka w świadomości epok dawnych; świadectwa kultury: ustalone w tradycji sposoby przedstawiania ciała w sztuce (malarstwo, rzeźba, literatura, taniec, teatr); idea „ciała” i idea „przedstawienia”,

- natura ciała, ruchu i tożsamości w kontekście zagadnień „ciała przedstawiającego”; aktor i jego ciało,

- współczesne filozoficzne koncepcje podmiotowości i „ucieleśnienia” (od fenomenologii do somaestetyki),

- stylistyka i estetyka ciała w analizie tańca; ciało w teatrze tańca i teatrze fizycznym,

- miłość – mit metafizyczny i mit kulturowy; Androgyne, Tristan, Don Juan,

- ciało w kulturze konsumpcyjnej – ciało ponowoczesne; mity związane z ciałem,

- poza ciałem; czy podmiotowość możliwa jest poza ciałem; człowiek i technologia.

Zalecana literatura:

Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów. Wstęp i redakcja M. Szpakowska, UW Warszawa 2008.

M. Mauss: Sposoby posługiwania się ciałem. W: Antropologia kultury, red. A. Mencwel, Warszawa 2005.

Z. Bauman, Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności, UMK, Toruń 1995.

E. Barba, N. Savarese, Sekretna sztuka aktora, Wrocław 2000.

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się osoba studiująca potrafi:

- wskazać podstawowe obszary reorientacji poglądów na formacyjną rolę ciała w tworzeniu i ocenie sztuki,

- wymienić i scharakteryzować główne koncepcje cielesności i podmiotowości,

- zastosować kategorie związane z ciałem do estetyki teatru współczesnego,

- wskazać charakterystyczne dla kultury masowej procesy zarządzania ciałem; rozpoznać obszary wykluczeń,

- rozpoznawać w dyskursach „cielesnych” różne porządki refleksji nad człowiekiem współczesnym.

Kryteria oceniania:

- ocena aktywności na zajęciach, przygotowania, umiejętności formułowania wniosków,

- ocena umiejętności pracy z tekstem,

- ocena orientacji w kulturze teatralnej i umiejętności analizy spektaklu,

- umiejętność doboru lektur i oceny zjawisk rzeczywistości kulturowej.