Estetyka i Hermeneutyka

fakultatywne

C1: Poszerzenie wiedzy na temat współczesnych teorii z zakresu estetyki hermeneutycznej i umiejętności ich usytuowania wobec innych nurtów estetyki.

C2: Nabycie umiejętności zastosowania metodologii wypracowanych na gruncie hermeneutyki w celu głębszego zrozumienia i analizy wybranych przejawów sztuki współczesnej.

C3: Wskazanie na związki estetyki hermeneutycznej z innymi dziedzinami szeroko pojętej humanistyki (antropologią filozoficzną, etyką, fenomenologią, teorią sztuki i literatury), a także z praktycznym wymiarem ludzkiego życia.

C4: Nabycie umiejętności posługiwania się kluczowymi terminami z zakresu estetyki hermeneutycznej.

Treści wykładów:

1. Wstępna charakterystyka estetyki i hermeneutyki. Omówienie treści wykładów, literatury i formy zaliczenia.

2. Podstawowe założenia estetyki Wilhelma Diltheya.

3. Podstawowe założenia hermeneutyki Martina Heideggera. Ewolucja myślenia Heideggera po "Byciu i czasie" i jego zwrot ku problematyce sztuki. Stosunek Heideggera do tradycyjnej estetyki.

4. Koncepcja dzieła sztuki późnego Heideggera (sztuka jako źródło dzieła sztuki, rzecz-narzędzie-dzieło sztuki, prawda dzieła sztuki, tworzenie dzieła sztuki i jego przechowywanie, funkcje dzieła sztuki).

5. Heideggera myślenie poezji. Koncepcja czworokąta. Istota języka. Zadanie poety w „czasie marnym”.

6. Myślenie sztuki Martina Heideggera a wybrane współczesne praktyki artystyczne.

7. Estetyka Hansa-Georga Gadamera (sztuka i poznanie, heteronomia sfery estetycznej, doświadczenie estetyczne, gra jako sposób istnienia sztuki, funkcje sztuki).

8. Estetyka Hansa-Georga Gadamera wobec wybranych zjawisk sztuki współczesnej, takich jak: happening, performance, environment, itp..

9. Poglądy estetyczne Michaiła Bachtina (koncepcja sztuki i słowa, forma artystyczna, karnawalizacja, powieść polifoniczna).

10. Estetyka Paula Ricoeura (konflikt interpretacji; interpretacja jako dialektyka wyjaśniania i rozumienia; hermeneutyczna funkcja dystansu; język literacki; koncepcja metafory i symbolu; rola poety w procesie usensawniania świata; prawda fikcji literackiej; literackie gry z czasem; potrójna mimesis; literatura, etyka i tożsamość narracyjna) – dwa wykłady.

11. Paul Ricoeur wobec wyzwań powieści awangardowej (na przykładzie "Człowieka bez właściwości" Roberta Musila).

12. Estetyka Luigiego Pareysona ( formowanie dzieła sztuki, myśl i moralność w sztuce, treść i forma w sztuce, momenty procesu artystycznego, modelowość dzieła sztuki, interpretacja i kontemplacja, sztuka w życiu człowieka).

13. Estetyka i hermeneutyka w perspektywie "słabej ontologii" Gianniego Vattima

1. Bachtin Michaił, "Estetyka twórczości słownej"

2. Dilthey Wilhelm, "Pisma estetyczne"

3. Gadamer Hans-Georg, "Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto"

4. Gadamer Hans-Georg, "Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej"

5. Gadamer Hans-Georg, "Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane"

6. Heidegger Martin, "Budować, mieszkać, myśleć"

7. Heidegger Martin, "Źródło dzieła sztuki", w: "Drogi lasu"

8. Heidegger Martin, "W drodze do języka"

9. Pareyson Luigi, "Estetyka. Teoria formatywności"

10. Ricoeur Paul, "Czas i opowieść", T. 1. - T.3.

11. Ricoeur Paul, "Język, tekst, interpretacja"

12. Vattimo Gianni, 'Koniec nowoczesności"

13. Vattimo Gianni, "Poza interpretacją"

Forma zaliczenia: napisanie eseju (5-10 stron) w nawiązaniu do treści wykładów, rozmowa na temat eseju.