Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia literatury staropolskiej i oświecenia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 03-LPS-11PDL
Kod Erasmus / ISCED: 09.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0231) Nauka języków Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia literatury staropolskiej i oświecenia
Jednostka: Instytut Filologii Polskiej
Grupy: Moodle - przedmioty Szkoły Nauk o Języku i Literaturze
Przedmioty obowiązkowe dla I roku filologii polskiej (studia licencjackie)
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 3.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: język polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Kierunek studiów:

filologia polska

Poziom przedmiotu:

I stopień

Cele kształcenia:

Cele modułu kształcenia:

- zaznajomienie studentów z ważnymi dziełami i arcydziełami literatury polskiej epok staropolskich i oświecenia wraz z umiejętnością odniesienia ich do ogólnego kontekstu przemian historycznych i kulturowych;

- doskonalenie umiejętności analizy, interpretacji i wartościowania dzieła literackiego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na specyfikę tekstów powstałych w średniowieczu, renesansie, baroku i oświeceniu;

- kształcenie umiejętności operowania kategoriami historyczno- i estetycznoliterackimi, a także posługiwania się wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami z zakresu innych modułów kształcenia polonistycznego (w tym „Nauki pomocnicze”, „Poetyka z analizą dzieła literackiego”, „Wiedza o historycznym rozwoju polszczyzny”, „Teoria literatury”, „Literatura powszechna”);

- kształcenie umiejętności formułowania samodzielnych wypowiedzi ustnych i pisemnych na temat literatury oraz kultury epok staropolskich i oświecenia (z uwzględnieniem specyfiki warsztatu literaturoznawczego);

- formowanie świadomości komparatystycznego oraz interdyscyplinarnego statusu wiedzy o literaturze i kulturze epok staropolskich i oświecenia (w tym szczególne zwrócenie uwagi na połączenia historii literatury z historią innych sztuk, a także na związki literatury staropolskiej z tradycją antyczną oraz dwujęzyczność literatury dawnej);

- formowanie wrażliwości humanistycznej oraz postawy aktywnego uczestnictwa w kulturze.

Rok studiów (jeśli obowiązuje):

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji:

- podstawowa wiedza z zakresu historii Polski i Europy (do Kongresu Wiedeńskiego, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Rzeczypospolitej Obojga Narodów)

- podstawowa (na poziomie maturalnym) wiedza z zakresu dziejów literatury i kultury

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć:

Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej

http://maius89.maius.amu.edu.pl/~moodleifp/

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK:

konwersatorium (zaprojektowana i moderowana przez prowadzącego zajęcia dyskusja w grupach, na podstawie przeczytanych uprzednio dzieł literackich i opracowań naukowych), elementy wykładu, konsultacje indywidualne

Nakład pracy studenta (punkty ECTS):

11 (4+7)

Pełny opis:

Treści programowe dla przedmiotu:

- najwybitniejsze, kanoniczne dzieła literatury polskiej epok średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia oraz ich usytuowanie w procesie rozwojowym literatury rodzimej i na tle literatur powszechnych,

- przebieg procesu historycznoliterackiego w średniowieczu, renesansie, baroku i oświeceniu oraz jego główne jednostki: formacje, epoki, prądy, kierunki, nurty, style.

- proces historycznoliteracki epok staropolskich i oświecenia na tle przekształceń kultury rodzimej i europejskiej (oraz głównych zjawisk z dziejów kultury, takich jak humanizm, reformacja, sarmatyzm),

- historia jako determinanta i kontekst zjawisk literackich epok staropolskich i oświecenia,

- historia literatury a wybrane zagadnienia z dziejów idei i filozofii – ich wzajemne relacje, inspiracje, konteksty,

- literatura dawna wobec innych sztuk,

- metarefleksja literacka epok staropolskich i oświecenia (autotematyzm literatury, poetyki sformułowane, rola retoryki jako teorii i praktyki komunikacyjnej, podstawowe pojęcia i kategorie estetyczne),

- egzystencjalny wymiar literatury dawnej (literatura jako wyraz doświadczenia egzystencjalnego), parenetyka, literatura a etyka),

- biografie twórcze najwybitniejszych autorów staropolskich i oświeceniowych,

- literatura staropolska i oświecenia jako wyraz przeżyć zbiorowych oraz źródło wzorców postaw społecznych (w tym patriotycznych); literatura oświecenia postanisławowskiego wobec dramatu rozbiorów,

- trzy kluczowe tradycje kultury europejskiej (antyczna grecko-rzymska, hebrajska i chrześcijańska) jako tradycja własna literatury epok staropolskich i oświecenia.

- literatura staropolska i oświeceniowa w ujęciu komparatystycznym (jej pokrewieństwa z innymi literaturami europejskimi oraz „obszary swoistości”); dwujęzyczność polskiej literatury dawnej,

- życie literackie, instytucje kulturotwórcze oraz geografia literacka epok staropolskich i oświecenia,

- rozwój form podawczych literatury oraz języka artystycznego w epokach staropolskich i w oświeceniu,

- literatura polskiego średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia jako tradycja oraz układ odniesienia dla kultury i literatury epok następnych; rola literatury oraz kultury staropolskiej i oświecenia w budowaniu współczesnej tożsamości zbiorowej Polaków,

- praktyczne i teoretyczne podstawy warsztatu literaturoznawczego (ze zwróceniem uwagi na specyfikę warsztatu historyka literatury epok staropolskich i oświecenia),

- pisemna wypowiedź naukowa o charakterze literaturoznawczym (gatunki piśmiennictwa naukowego, teoretyczne i praktyczne aspekty pisarstwa literaturoznawczego, metodyka i metodologia artykułu historycznoliterackiego, poetyka referatu historycznoliterackiego).

Literatura:

Wykaz proponowanej literatury dostępny na platformie edukacyjnej:

http://maius89.maius.amu.edu.pl/~moodleifp/

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- wskazać arcydzieła i kluczowe utwory literackie średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia, a także zreferować ich problematykę oraz kształt estetyczny z użyciem podstawowej terminologii literaturoznawczej,

- analizować, interpretować i wartościować teksty literackie reprezentatywne dla epok staropolskich i oświecenia z wykorzystaniem podstawowej wiedzy z zakresu wybranych metodologii badań literackich oraz odróżniać najważniejsze historyczne systemy komunikacji literackiej (w tym obiegi literackie, formy gatunkowe, struktury podawcze, języki artystyczne),

- rozpoznać i scharakteryzować kluczowe idee filozoficzne i estetyczne stymulujące rozwój literatury oraz kultury w epokach staropolskich i oświeceniu,

- posługiwać się wiedzą o ważnych wydarzeniach i zjawiskach z zakresu historii Polski i wyjaśnić ich wpływ na genezę i problematykę utworów literackich oraz na rozwój kultury polskiej epok staropolskich i oświecenia,

- dokonać periodyzacji literatury epok staropolskich i oświecenia, umieścić ją w szerszym kontekście kulturowym i formułować na tej podstawie wnioski.

- dostrzec związki literatury, kultury i sztuki epok staropolskich i oświecenia z literaturą, kulturą i sztuką powszechną,

- samodzielnie zrealizować proste zadanie badawcze (z zastosowaniem w praktyce podstawowych elementów historycznoliterackiej procedury badawczej, takich jak dobór i analiza źródeł, rozpoznanie stanu badań, zdefiniowanie i analiza problemu poznawczego, skonstruowanie spójnego wywodu argumentacyjnego, sformułowanie wniosków) z wykorzystaniem wiedzy o literaturze epok staropolskich i oświecenia,

- operować informacją naukową (w tym wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować informacje dotyczące literatury epok staropolskich i oświecenia, dobierać właściwe edycje tekstów, posługiwać się słownikami i kompendiami literaturoznawczymi, bibliotekami cyfrowymi) oraz zastosować ją w konkretnym kontekście zawodowym,

- operować pisemną formą wypowiedzi naukowej, napisać referat historycznoliteracki, a także przygotować wystąpienie w dyskusji, przedstawić (także w formie prezentacji multimedialnej) i uzasadnić swoje stanowisko z wykorzystaniem poglądów innych autorów,

- pracować w zespole wedle celów i wskazówek formułowanych przez kierownika zespołu,

- wyjaśnić rolę literatury i kultury epok staropolskich i oświecenia w budowaniu tożsamości zbiorowej i więzi społecznych oraz wykorzystać tę kompetencję w osobistym, angażującym etyczną wrażliwość udziale w różnych formach życia zbiorowego (w tym we własnej pracy), a także w pielęgnowaniu dziedzictwa kulturowego Europy, Polski i Wielkopolski.

Metody i kryteria oceniania:

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość arcydzieł i kluczowych utworów literatury polskiej epoki romantyzmu, bardzo dobra umiejętność referowania ich problematyki z użyciem podstawowej terminologii literaturoznawczej, bardzo dobra znajomość ważnych idei filozoficznych i estetycznych oraz historii i kultury epoki romantyzmu, wysoka świadomość roli literatury romantycznej w europejskim i polskim dziedzictwie kulturowym, bardzo wysoka sprawność analityczno-interpretacyjna, bardzo dobra umiejętność operowania różnymi formami wypowiedzi naukowej (prezentacja, wystąpienie w dyskusji, referat historycznoliteracki).

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami w zakresie analizy i interpretacji tekstu literackiego oraz umiejętności operowania różnymi formami wypowiedzi naukowej.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: nieco niższa znajomość arcydzieł i kluczowych utworów literatury polskiej epoki romantyzmu, nieco niższa umiejętność referowania ich problematyki, nieco niższa znajomość ważnych idei filozoficznych i estetycznych oraz historii i kultury epoki romantyzmu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość arcydzieł i kluczowych utworów literatury polskiej epoki romantyzmu, zadowalająca umiejętność referowania ich problematyki z użyciem podstawowej terminologii literaturoznawczej (wymagająca np. zadawania pytań pomocniczych przez osobę egzaminującą), zadowalająca znajomość ważnych idei filozoficznych i estetycznych oraz historii i kultury epoki romantyzmu, zadowalająca sprawność analityczno-interpretacyjna i umiejętność operowania różnymi formami wypowiedzi naukowej.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość arcydzieł i kluczowych utworów literatury polskiej epoki romantyzmu, zadowalająca umiejętność referowania ich problematyki z użyciem podstawowej terminologii literaturoznawczej (wymagająca np. zadawania pytań pomocniczych przez osobę egzaminującą), słaba znajomość ważnych idei filozoficznych i estetycznych oraz historii i kultury epoki romantyzmu, słaba sprawność analityczno-interpretacyjna oraz niska umiejętność operowania różnymi formami wypowiedzi naukowej.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość arcydzieł i kluczowych utworów literatury polskiej epoki romantyzmu, brak umiejętności referowania ich problematyki z użyciem podstawowej terminologii literaturoznawczej, niezadowalająca znajomość ważnych idei filozoficznych i estetycznych oraz historii i kultury epoki romantyzmu, brak sprawności analityczno-interpretacyjnej, brak umiejętności operowania różnymi formami wypowiedzi naukowej.

Kryteria oceniania:

- obecność, przygotowanie i jakość uczestnictwa w zajęciach konwersatoryjnych,

- stopień zaznajomienia się z materią przedmiotową (ujętą w przedłożonym studentom kanonie lektur),

- postępy w umiejętności operowania wiedzą zaczerpniętą z literatury przedmiotu (opracowań),

- poziom merytoryczny i warsztatowy pisemnej pracy rocznej,

- poziom wiedzy i umiejętności zaprezentowanych na egzaminie (składającym się z dwóch części, pisemnej i ustnej; ocena końcowa jest złożeniem ocen z części

pisemnej i ustnej).

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Meller
Prowadzący grup: Patrycja Bąkowska, Barbara Judkowiak, Maciej Parkitny, Grzegorz Raubo, Leszek Teusz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Meller
Prowadzący grup: Patrycja Bąkowska, Barbara Judkowiak, Katarzyna Meller, Maciej Parkitny, Grzegorz Raubo
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Meller
Prowadzący grup: Patrycja Bąkowska, Katarzyna Meller, Maciej Parkitny, Grzegorz Raubo, Leszek Teusz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)