Kultura języka polskiego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 03-KJ-22PDL |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.3
|
Nazwa przedmiotu: | Kultura języka polskiego |
Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej |
Grupy: |
E-learning - przedmioty Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Moodle - przedmioty Szkoły Nauk o Języku i Literaturze Przedmioty obowiazkowe dla II roku filologii polskiej (studia licencjackie) |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
3.00
LUB
2.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | język polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Kierunek studiów: | filologia polska |
Poziom przedmiotu: | I stopień |
Cele kształcenia: | Cele modułu kształcenia: - przekazanie wiedzy dotyczącej struktury i funkcjonowania współczesnej normy językowej, klasyfikacji błędów językowych, typologii innowacji językowych, kryteriów ich oceny, kodyfikacji i polityki językowej, postaw użytkowników wobec języka, zjawiska mody językowej, tendencji rozwojowych we współczesnej polszczyźnie, - przekazanie wiedzy o zależności sposobu językowego kształtowania tekstu od sytuacji komunikacyjnej, - wyrobienie umiejętności rozstrzygania problemów poprawnościowych z zakresu różnych poziomów języka w tekstach (wymowy, ortografii i interpunkcji, odmiany wyrazów, słownictwa i frazeologii, budowy zdań), - doskonalenie umiejętności sprawnego, poprawnego, skutecznego i estetycznego posługiwania się polszczyzną w różnych sytuacjach komunikacyjnych, zarówno w mowie, jak i na piśmie, - przygotowanie do właściwej interpretacji i oceny nowych środków językowych pojawiających się w różnych typach tekstów, - wyrobienie nawyku korzystania z aktualnych źródeł ortoepicznych (słowników poprawnościowych, poradników językowych, internetowych poradni językowych itp.) i ciągłego aktualizowania lektur, - uwrażliwienie na społeczną rolę językoznawcy w podnoszeniu poziomu świadomości i kompetencji językowych użytkowników polszczyzny, - rozwinięcie umiejętności komunikacji i pracy w grupie. |
Rok studiów (jeśli obowiązuje): | II rok |
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji: | Potwierdzona wiedza i umiejętności z zakresu nauki o współczesnym języku polskim. |
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć: | Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej http://www.kjp.amu.edu.pl/pkjp.html |
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK: | lektura indywidualna, dyskusja w grupie, praca indywidualna i zespołowa w trakcie zajęć i poza godzinami kontaktowymi, prezentacja. |
Nakład pracy studenta (punkty ECTS): | 3 |
Pełny opis: |
Treści programowe dla przedmiotu: - przegląd ważniejszych wydawnictw z zakresu poprawności językowej: słowniki poprawnej polszczyzny; wersje elektroniczne słowników poprawnej polszczyzny; inne słowniki poprawnościowe; poradniki językowe; czasopisma językoznawcze; internetowe poradnie językowe, - kultura języka jako dyscyplina językoznawcza; podstawowe pojęcia z zakresu kultury języka: kultura języka w ujęciu tradycyjnym (warszawska szkoła kultury języka); nurt socjolingwistyczny w badaniach kulturalnojęzykowych; etyka słowa, estetyka słowa; system, norma, uzus, tekst; obiektywny charakter normy jako płaszczyzny odniesienia dla zjawisk innowacyjnych; elita humanistyczna jako grupa kształtująca normę; stosunek normy do pozostałych płaszczyzn języka; innowacja językowa, zmiana językowa, błąd językowy; typy błędów językowych, - struktura współczesnej normy językowej; typy norm językowych: jednostki jednokształtne i jednostki wielokształtne wchodzące w skład normy; typy wariantów normy; norma języka ogólnego a odmiany regionalne współczesnej polszczyzny – gwary miejskie; norma wzorcowa i norma użytkowa (potoczna); norma skodyfikowana; normy cząstkowe: fonetyczna, słowotwórcza, fleksyjna, składniowa, leksykalna, frazeologiczna, stylistyczna, - typy innowacji językowych: innowacje uzupełniające; innowacje regulujące; innowacje rozszerzające; innowacje nawiązujące; innowacje skracające i ich typy; innowacje precyzujące – zjawisko semantycznej repartycji wariantów normy, - innowacje uzupełniające w polszczyźnie XXI wieku: przyczyny powstawania innowacji uzupełniających; neologizmy słowotwórcze; neologizmy semantyczne (neosemantyzmy); neologizmy frazeologiczne (w tym zestawienia); najnowsze zapożyczenia, - kryteria oceny innowacji językowych: przegląd propozycji badawczych dotyczących stosowania kryteriów poprawności językowej; kryteria wewnętrznojęzykowe i zewnętrznojęzykowe, - współczesna norma frazeologiczna: struktura współczesnej normy frazeologicznej; typy innowacji frazeologicznych: uzupełniające, modyfikujące (ich rodzaje), rozszerzające, parafrazujące (trawestujące), semantyczne, mieszane; innowacja frazeologiczna a błąd frazeologiczny; zasady poprawności frazeologicznej, - kodyfikacja; polska polityka językowa: problemy związane z kodyfikacją języka; postawy użytkowników wobec języka; polityka językowa w Polsce w realiach Unii Europejskiej; Ustawa o języku polskim i działalność Rady Języka Polskiego, - zjawisko mody językowej: moda i snobizm w języku; szablon leksykalny; wyrazy modne w 2. połowie XX w. a moda językowa XXI wieku, - zewnętrznojęzykowe tendencje rozwojowe w polszczyźnie XXI wieku: internacjonalizacja; terminologizacja (technologizacja); demokratyzacja; mediatyzacja; zjawisko nowej piśmienności, - wewnętrznojęzykowe tendencje rozwojowe w polszczyźnie XXI wieku: uniwerbizacja; multiwerbizacja; pleonazmy i tautologie; nowe tendencje w systemie gramatycznym. |
Literatura: |
Lista lektur z odniesieniem do treści kształcenia: http://www.kjp.amu.edu.pl/pkjp.html |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi: - właściwie zdefiniować podstawowe pojęcia związane z poprawną komunikacją językową, - wyjaśniać zależności między sytuacją komunikacyjną a poziomami normy, stosowanymi kryteriami oceny innowacji językowych, - rozpoznawać i rozróżniać widoczne w tekstach tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, - rozstrzygać problemy poprawnościowe, z którymi styka się w różnych typach tekstów, - dobierać środki językowe optymalnie dostosowane do sytuacji komunikacyjnej, - rozpoznawać innowacje i zmiany językowe występujące w tekstach mówionych i pisanych, także elektronicznych, - wybierać właściwe narzędzia do oceny innowacji językowych, w tym błędów, - korzystać z dostępnych źródeł ortoepicznych, - podjąć dyskusję nad statusem poprawnościowym form językowych w różnych sytuacjach komunikacyjnych, - przekonująco uzasadnić prezentowaną przez siebie postawę wobec języka, - kompetentnie popularyzować wiedzę z zakresu kultury języka, przyczyniając się do podniesienia poziomu kultury komunikacji językowej w społeczeństwie. |
Metody i kryteria oceniania: |
Skala ocen: bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomita wiedza na temat struktury i zróżnicowania współczesnej normy językowej, typów innowacji językowych i kryteriów ich oceny, tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, zjawiska mody językowej; znakomite umiejętności rozpoznawania innowacji i zmian językowych występujących w tekstach mówionych i pisanych, także elektronicznych, a także wyboru właściwych narzędzi do oceny innowacji, doboru środków językowych optymalnie dostosowanych do sytuacji komunikacyjnej, rozpoznawania i rozróżniania widocznych w tekstach tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, korzystania z dostępnych źródeł ortoepicznych; znakomite kompetencje personalne i społeczne przejawiające się w podejmowaniu dyskusji nad statusem poprawnościowym form językowych w różnych sytuacjach komunikacyjnych, przekonującym uzasadnianiu prezentowanej przez siebie postawy wobec języka oraz kompetentnym popularyzowaniu wiedzy z zakresu kultury języka polskiego. dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza z wyżej wymienionego zakresu; nieco mniejsze wymienione powyżej umiejętności; nieco mniejsze kompetencje personalne i społeczne w zakresie krzewienia kultury języka polskiego. dobry (db; 4,0): dobra wiedza na temat struktury i zróżnicowania współczesnej normy językowej, typów innowacji językowych i kryteriów ich oceny, tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, zjawiska mody językowej; możliwe niedociągnięcia w zakresie umiejętności analizowania tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; słabsze kompetencje personalne i społeczne w zakresie krzewienia kultury języka polskiego. dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza z wyżej wymienionego zakresu; znacznie mniejsze umiejętności analizowania tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; słabe kompetencje personalne i społeczne w zakresie krzewienia kultury języka polskiego. dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza na temat struktury i zróżnicowania współczesnej normy językowej, typów innowacji językowych i kryteriów ich oceny, tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, zjawiska mody językowej; niewielkie umiejętności analizowania, z licznymi błędami, tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; brak kompetencji personalnych i społecznych w zakresie krzewienia kultury języka polskiego. niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza z zakresu określonego powyżej oraz będące tego następstwem dalsze braki w zakresie efektów kształcenia zdefiniowanych dla przedmiotu. Kryteria oceniania: - aktywność w trakcie zajęć (udział w dyskusji i w pracy zespołowej), - wartość merytoryczna i projekt prezentacji oraz sposób jej przedstawienia, - umiejętność zaprezentowania podczas kolokwium wiedzy nabytej w ramach przedmiotu oraz poziom tej wiedzy. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-03-01 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
CW
ŚR CW
CZ PT CW
CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Skibski | |
Prowadzący grup: | Piotr Fliciński, Anna Piotrowicz-Krenc, Małgorzata Witaszek-Samborska, Ewelina Woźniak-Wrzesińska, Jan Zgrzywa | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-24 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
ŚR CW
CZ PT CW
CW
CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Skibski | |
Prowadzący grup: | Anna Piotrowicz-Krenc, Michał Szczyszek, Małgorzata Witaszek-Samborska, Jan Zgrzywa | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2023-02-27 - 2023-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
CW
CW
ŚR CZ PT CW
CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Skibski | |
Prowadzący grup: | Jarosław Liberek, Anna Piotrowicz-Krenc, Małgorzata Witaszek-Samborska, Jan Zgrzywa | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-26 - 2024-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
CW
CW
ŚR CZ PT CW
CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Skibski | |
Prowadzący grup: | Aleksandra Kaźmierczak, Anna Piotrowicz-Krenc, Michał Szczyszek, Jan Zgrzywa | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z notą
Ćwiczenia - Zaliczenie z notą |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.