Język i sztuka słowa

obowiązkowe

studia slawistyczne, specjalność: studia bohemistyczne

II stopień

Cele modułu kształcenia:

Kurs oferuje pogłębioną świadomość na temat specyfiki języka artystycznego, jego właściwości przede wszystkim stylistycznych, wzmacniając orientację w domenie środków i narzędzi językowych, ale także kompozycyjnych oraz genologicznych, które determinują kształt oraz funkcje tekstu w sposób pozwalający rozpoznać oraz ocenić jego wartość literacką. Język i sztuka słowa uświadamiają przy tym wagę krytycznego warsztatu filologicznego, którego rozwój, umożliwiany podczas kursu, decyduje o usprawnieniu kompetencji w zakresie ustnej i pisemnej analizy i interpretacji tekstu artystycznego.

I rok

Wiedza z zakresu poetyki i analizy tekstu literackiego, teorii literatury oraz metodologii literaturoznawczych.

Wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, uczenie problemowe (problem-based learning), praca w grupach.

3

Treści programowe dla przedmiotu:

- przedstawienie kompetentnego poziomu orientacji w zakresie różnych środków językowych wraz ze świadomością w zakresie istnienia bogatego rezerwuaru konwencji oraz chwytów retorycznych,

- prezentacja praktycznego zastosowania narzędzi metodologicznych i literaturoznawczych w celu ukazania strategii językowych rządzących różnymi stylami artystycznymi,

- prezentacja na poziomie zaawansowanym wiedzy na temat różnic stylistycznych w obrębie rozmaitych procesów historycznoliterackich,

- prezentacja na poziomie zaawansowanym wiedzy na temat odmian i strategii języka artystycznego w odniesieniu do ogólniejszych kompetencji literaturoznawczych i metodologicznych wraz z pogłębioną świadomością wagi różnych warsztatów filologicznych,

- prezentacja na poziomie zaawansowanym kompetencji analitycznych w optyce narzędzi lingwistycznych,

- przedstawienie poszerzonej refleksji w obszarze filozoficznych aspektów języka,

- prezentacja różnych stanowisk oraz teorii znaku, z naciskiem na znak językowy, w oparciu o kanoniczne ujęcia semiotyczne, strukturalistyczne i poststrukturalistyczne,

- prezentacja najnowszych orientacji dotyczących rewizjonistycznych aspektów języka, zwłaszcza w jego zastosowaniach artystycznych.

Zalecana literatura:

J. Ziomek, Retoryka opisowa, Warszawa 1990.

J. Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.

R. Barthes, Mitologie, przeł. A. Dziadek, wstęp K. Kłosiński, Warszawa 2000.

Z zagadnień języka artystycznego, red. J. Bubak, A. Wilkoń, Warszawa 1977.

R. Jakobson, M. Halle, Podstawy języka. Warszawa 1964.

Studia o tropach I, red. T. Dobrzyńska, Warszawa 1988.

Studia o ironii, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1.

Pismo filozofii, prze. B. Banasiak, Kraków 1992.

Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, t. 1-4, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1992.

Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2000.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- potrafi dokonać samodzielnej analizy stylistycznej tekstu literackiego,

- posiada umiejętność rozpoznania wartości artystycznej analizowanego tekstu literackiego,

- potrafi powiązać analizowany tekst z konwencjami estetycznymi, kompozycyjnymi oraz genologicznymi,

- potrafi dokonać interpretacji tekstu literackiego poprzez umieszczenie go w szerszych kontekstach kulturowych: intertekstualnych, intersemiotycznych bądź interdyscyplinarnych,

- potrafi podjąć krytycznoliteracką refleksję nad tekstem artystycznym i wziąć udział w dyskusji na temat jego cech dystynktywnych,

- jest świadom/a etycznego wymiaru pracy z tekstem literackim oraz towarzyszącymi mu wypowiedziami metaliterackimi,

- potrafi wziąć udział w dyskusji nad tekstem literackim zarówno w macierzystym środowisku literaturoznawczym, jak i w rozszerzonym kontekstualnie obszarze nauk humanistycznych.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomita wiedza (95–100%).

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza (90–95%).

dobry (db; 4,0): dobra wiedza (80–90%).

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza, ale ze znacznymi niedociągnięciami (70–80%).

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza, ale z licznymi błędami (60–70%).

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza (poniżej 60%).

Kryteria oceniania:

- kolokwium (obowiązuje wiedza zdobyta podczas konwersatoriów oraz uzyskana na podstawie lektury wskazanych tekstów),

- zaliczenie pracy pisemnej,

- dodatkowo: obecność na zajęciach (dopuszczalna jest nieusprawiedliwiona nieobecność na dwóch zajęciach).