Dramat w muzyce - międzywydziałowa spec. operologiczna

obowiązkowe

filologia polska

II stopień

Cele modułu kształcenia:

- poznanie wybranych historycznych, kulturowych i estetycznych koncepcji na temat zależności między dramatem a muzyką,

- zaznajomienie się z wybranymi koncepcjami dramatu, jego źródeł, funkcji społecznych, teorii estetycznych i struktury,

- poznanie wybranych koncepcji dzieła muzycznego, nakierowanych na jego związki z dramatem (dramatycznością),

- kształcenie umiejętności definiowania pojęć: dramat, dramatyczność, muzyczność na podstawie wybranych dzieł i faz historii rozwoju muzyki i literatury,

- kształcenie umiejętności analizowania i interpretacji dzieł o złożonej strukturze słowno-muzycznej z uwzględnieniem perspektyw: filologicznej, dramatologicznej, teatrologicznej i muzykologicznej,

- rozpoznawanie struktur dramatycznych w dziełach muzycznych i struktur muzycznych w dziełach literackich,

- rozwinięcie umiejętności w zakresie prezentowania ugruntowanych merytorycznie opinii, udziału w dyskusji fachowej oraz w działaniach popularyzatorskich.

Ogólna wiedza w zakresie historii i estetyki opery.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, demonstracje dźwiękowe i/lub video.

3

Wykład prowadzony dla studentów międzywydziałowej specja;izacji operologicznej ( studenci innych kierunkówi/lub specjalizacji mogą w nim uczestniczyc na zasadzie zajęć fakultatywnych). Efektem wykładu powinno być m.in. poznanie wybranych historycznych, kulturowych i estetycznych koncepcji na temat zależności miedzy dramatem a muzyką; zaznajomienie się z wybranymi koncepcjami dramatu, jego źródeł, funkcji społecznych, teorii estetycznych i struktury ;poznanie wybranych koncepcji dzieła muzycznego, nakierowanych na jego związki z dramatem ( dramatycznością) oraz kształcenie umiejętności rozpoznawania, definiowania oraz interpretowania złożonych struktur dramatyczno-muzycznch na wybranych przykładach muzyki Zachodu.

Treści programowe dla przedmiotu:

- koncepcje dramatu: teatralna, literacka, performatywna,

- teorie korespondencji i syntezy sztuk w estetyce XVI-XX wieku,

- koncepcje związków literatury i muzyki (wybrane przykłady),

- struktury dialogowe w muzyce (madrygał, koncert),

- dramat w strukturze kantaty,

- formy liturgiczne dramatu w muzyce - pasja,

- oratorium,

- dramat jako źródło opery,

- przemiany tematu i ekspresji dramatycznej w różnych formach literackich, literacko-muzycznych i muzycznych,

- dramat i dramatyczność w muzyce programowej XIX i XX wieku,

- koncepcje muzycznych korzeni dramatu,

- koncepcja dramatu muzycznego R. Wagnera,

- dramat jako partytura teatralna dla opery,

- dramat w muzyce/dramat z muzyką - muzyka teatralna.

Zalecana literatura:

E. Fubini, Historia estetyki muzycznej. Przeł. Z. Skowron. Kraków 1997.

D. Ratajczakowa, W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze. Oprac. B. Koncewicz. Wrocław 2006 (tu: t.1, Teatrologia i dramatologia; Teatralność i sceniczność).

R.D. Golianek, Muzyka programowa XIX wieku. Idea i interpretacja. Poznań 1998.

C.Dahlhaus, Estetyka muzyki. Przeł. Z. Skowron. Warszawa 2007.

K. Kozłowski, Opera i dramat muzyczny. Poznań 2006.

Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. Red. A. Hejmej. Kraków 2002.

M. Trzęsiok, Pieśni drzemią w każdej rzeczy. Muzyka i estetyka wczesnego romantyzmu niemieckiego. Wrocław 2009.

Powyższa literatura ma charakter orientacyjny. Zestaw lektur dla danej grupy studenckiej ustala osoba prowadząca zajęcia. Wszystkie wykorzystane w trakcie zajęć teksty znajdują się w Bibliotece Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM oraz Bibliotece Uniwersyteckiej UAM.

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:

- ma pogłębioną wiedzę na temat wybranych teorii estetycznych dotyczących związków muzyki i literatury oraz teatru,

- potrafi definiować pojęcia: dramat, dramatyczność, muzyczność, muzyczność literatury, rozumie ich zależność od ogólniejszych koncepcji estetycznych i filozoficznych,

- rozumie znaczenie ogólnych przemian w kulturze dla wykształcenia się różnorodnych koncepcji dzieła muzycznego i dzieła dramatycznego,

- potrafi wskazać i umieścić we właściwym kontekście estetycznym i historycznym postaci wybranych twórców, których dzieła realizują związki dramatu i muzyki,

- umie analizować i nazywać struktury dramatyczne w muzyce rożnych stylów i gatunków,

- rozumie potrzebę sięgania po różnorodne źródła z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii, muzykologii, posiada umiejętność ich samodzielnego doboru i wykorzystania.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

dobry plus (+db; 4,5): dobra i w niektórych obszarach bardzo dobra się wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

dobry (db; 4,0): dobry poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje, braki i niedociągnięcia w niektórych zakresach o mniejszym znaczeniu w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje, w niektórych ważnych zakresach błędy i niedociągnięcia w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje, błędy faktograficzne, brak zrozumienia procesów i szerszych zjawisk w zakresie znajomości kontekstów estetycznych, filozoficznych i historycznych odnoszących się związków dramatu i muzyki, ich wzajemnych powiązań i zależności przekładających się na określone style, gatunki i formy literacko-muzyczne, przy jednoczesnym umiejętnym korzystaniu ze źródeł i materiałów z zakresu literaturoznawstwa, teatrologii i muzykologii podczas samodzielnej analizy określonych zadań i zagadnień dramatyczno-muzycznych.

Kryterium oceniania: zaliczenie na podstawie kolokwium.