Zajęcia specjalizacyjne

obowiązkowe

kierunek studiów: filologia wschodniosłowiańska

specjalność studiów: filologia rosyjska (studia niestacjonarne)

I stopień

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (literaturoznawstwo)

pogłębienie i poszerzenie wiedzy o specyfice przedmiotowej i metodologicznej badań nad literaturą oraz jej kontekstami kulturowymi i historycznymi

kształtowanie umiejętności formułowania krytycznych opinii o dziełach literackich

zapoznanie z tekstami literackimi oraz krytycznoliterackimi

praktyczne wykorzystanie wiedzy w analizie dzieła literackiego

udoskonalenie umiejętności interpretacji dzieła literackiego

rozwinięcie umiejętności zastosowania metod badawczych do analizy tekstu literackiego

utrwalanie umiejętności korzystania z opracowań naukowych i źródeł bibliograficznych

rozwijanie umiejętności komunikacji i pracy w grupie oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (językoznawstwo)

utrwalenie i wzbogacenie ogólnej wiedzy językoznawczej oraz wiedzy z zakresu językoznawstwa rosyjskiego

zapoznanie z aktualnymi problemami i zadaniami językoznawstwa

wyrobienie umiejętności analizowania, interpretowania i referowania tekstu naukowego

kształtowanie umiejętności formułowania krytycznych opinii o pracach naukowych

rozwijanie umiejętności argumentowania i prowadzenia dyskusji na tematy językoznawcze

utrwalanie umiejętności korzystania z opracowań naukowych i źródeł bibliograficznych

rozwijanie umiejętności komunikacji i pracy w grupie oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć

III rok

nie

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (literaturoznawstwo)

Rozszerzona wiedza i umiejętności z zakresu historii literatury rosyjskiej oraz ogólnej wiedzy literaturoznawczej.

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (językoznawstwo)

podstawowa wiedza oraz umiejętności z zakresu gramatyki języka rosyjskiego oraz ogólnej wiedzy językowej.

materiały do zajęć będą udostępniane na platformie MS Teams lub przesyłane na adresy grupowe studentów.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień

Wykład konwersatoryjny

Wykład problemowy

Dyskusja

Metoda analizy przypadków

Metoda badawcza (dociekania naukowego)

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (literaturoznawstwo)

Literatura „srebrnego wieku”

Literatura „odwilży”

Liryka poetów lat 60-tych

Zjawisko prozy wiejskiej

Zjawisko prozy młodzieżowej

Pieśń autorska

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (językoznawstwo)

aktualne problemy i zadania językoznawstwa

historia rozwoju językoznawstwa i jego poszczególnych obszarów

językoznawstwo na tle innych dyscyplin naukowych

problem precyzyjności badań w naukach humanistycznych oraz kryteriów jakości pracy filologicznej

wybrane zagadnienia z dziedziny fonetyki, leksykologii, morfologii i słowotwórstwa języka rosyjskiego

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (literaturoznawstwo)

B. Mucha, Historia literatury rosyjskiej od początków do czasów najnowszych, Wrocław 2002;

Dać świadectwo prawdzie. Portrety współczesnych pisarzy rosyjskich, pod red. L. Suchanka, Kraków 1996;

Emigracja i tamizdat, pod red. L. Suchanka, Kraków 1993.

S. Pollak, Srebrny wiek i później : szkice o literaturze rosyjskiej, Warszawa 1971.

G. Przebinda, J. Smaga, Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, Kraków 2000;

Historia literatury rosyjskiej 1917-1991, pod red. G. Porębina, S. Poręba, Katowice 1994;

Historia literatury rosyjskiej XX w., pod red. A. Drawicza, W-wa 1997;

Kasack W., Leksykon literatury rosyjskiej XX wieku, przeł. B. Kodzis, Wrocław 1996.

Sylwetki współczesnych pisarzy rosyjskich, pod red. P. Fasta i L. Rożek, Katowice 1994

T. Klimowicz, Obywatele Arkadii, Wrocław 1993;

T. Klimowicz, Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917–1996), Wrocław 1996;

Русские писатели ХХ века. Биографический словарь, pod red. П.А. Николаева, Москва 2000.

Kanon lektur

Liryka (do wyboru 4 wiersze/poematy z 10 zaproponowanych przez prowadzącego): A. Achmatowa, O. Mandelsztam, W. Chlebnikow, L. Gumilow, M. Cwietajewa, Z. Gippius, A. Bieły, A. Błok, W. Majakowski, B. Pasternak, S. Jesienin, N. Klujew, K. Simonow, S. Gudzenko, A. Tarkowski, J. Jewtuszenko, A. Wozniesienki, B. Achmadulina, B. Okudżawa, W. Wysocki, A. Galicz); proza (do wyboru utwory): W. Szukszyn, W. Rasputin, J. Trifonow,

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (językoznawstwo)

Алпатов В. М., Что и как изучает языкознание, „Вопросы языкознания” 2015, № 3, с. 7-21.

Апресян Ю.Д., Лексическая семантика, Москва 1995.

Арутюнова Н. Д., Язык и мир человека, Москва 1998.

Булыгина Т. В., Шмелев А. Д., Языковая концептуализация мира (на материале русской грамматики), Москва 1997.

Введенская Л.А., Русская лексикография, Москва/Ростов-на-Дону 2007.

Вежбицка А., Язык. Культура. Познание, Москва 1996.

Грамматика русского языка: в 2 т. — Т. 1. Фонетика. Фонология. Ударение. Интонация. Словообразование. Морфология, Москва 1982.

Грамматика современного русского литературного языка, под ред. Н. Ю. Шведовой, Москва 1970.

Жуков В.П., А.В. Жуков, Русская фразеология, Москва 2006.

Земская Е.А., Словообразование как деятельность, Москва 1992.

Земская Е.А., Современный русский язык. Словообразование, Москва 2006.

Земская Е.А., Современный русский язык. Словообразование: учебное пособие, Москва 2009.

Земская Е.А., Язык как деятельность. Морфема, Слово. Речь, Москва 2004.

Золотова Г. А., Коммуникативные аспекты русского синтаксиса, Москва 1982.

Золотова Г. А., Синтаксический словарь: репертуар элементарных единиц русского синтаксиса, Москва 2001.

Камынина А.А., Современный русский язык. Морфология: учебное пособие, Москва 1999.

Касевич В.Б., Семантика. Синтаксис. Морфология, Москва 1988.

Ломтев Т. П., Предложение и его грамматические категории, Москва 1972.

Лопатин В.В., Русская словообразовательная семантика, Москва 1977.

Немченко В.Н., Современный русский язык. Словообразование, Москва 1984.

Николаев Г.А., Лекции по русскому словообразованию, Казань 2009.

Николенко Л.В., Лексикология и фразеология современного русского языка, Москва 2005.

Николина Н.А., Словообразование современного русского языка, Москва 2005.

Плунгян В.А., Общая морфология: Введение в проблематику, Москва 2003.

Розенталь Д.Э., Современный русский язык, Москва 1991.

Руденко А.А., Современный русский язык в 2 ч. – ч. 1. Словообразование. Имя существительное. Имя прилагательное. Имя числительное. Местоимение, Минск 2002.

Русская грамматика, под ред. Н. Ю. Шведовой, Москва 1980.

Русская грамматика, ред. Н. Ю. Шведовой, т.1-2, Москва 1980.

Русский язык конца XX столетия (1985-1995), под ред. Е.А. Земской, Москва 1996.

Современный русский язык, под общ. ред. В.А. Белошапковой, Москва 1981.

Современный русский язык, под ред. Л.А. Новикова, Санкт-Петербург 2001.

Современный русский язык: фонетика, орфоэпия, графика, орфография, лексикология, фразеология, словообразование, морфология, под общ. ред. В.Д.Стариченка, Минск 1999.

Тестелец Я. Г., Введение в общий синтаксис. Москва 2001.

Хроленко А.Т., Доказать нельзя, а убедить можно. Объективность и точность исследований в филологии, „Русская речь” 2015, № 2, с. 59-68.

Шанский Н.М., Лексикология современного русского языка, Москва 2007.

Шанский Н.М., Очерки по русскому словообразованию, Москва 2005.

Шахматов А. А., Синтаксис русского языка, Москва 2001.

Literatura (w j. polskim)

Apresjan J., Semantyka leksykalna: synonimiczne środki języka, przeł. Zofia Kozłowska i Andrzej Markowski, wyd. 2, Wrocław 2000.

Bałałykina E., Bartoszewicz A., Nikołajew G., Słowotwórstwo rosyjskie dla Polaków, Warszawa 1987.

Bartmiński J., Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006.

Bartmiński J., Językowy obraz świata, Lublin 1999.

Bartmiński J., Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata [w:] Językowy obraz świata, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1999.

Grzegorczykowa R., Pojęcie językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1999.

Grzegorczyowa R., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2010.

Językowy obraz świata, pod red. Jerzego Bartmińskiego, Lublin 1999.

Jochym-Kuszlikowa L., Kossakowska E., Zarys słowotwórstwa rosyjskiego dla Polaków, Warszawa 1990.

Kajtoch W., Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej, Kraków 2008.

Kopeć U., Językowy obraz wartości w wypowiedziach licealistów (przyjaźń-miłość-nienawiść), Rzeszów 2008.

Kowalewska-Dąbrowska J., Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twardowskiego, Gdańsk 2008.

Kozaryn D., Językowy obraz faz życia ludzkiego w utworach Mikołaja Reja, Szczecin 2009.

Kreowanie światów w języku mediów, pod red. Pawła Nowaka, Ryszarda Tokarskiego, Lublin 2007.

Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, Warszawa 1988.

Niesporek-Szamburska B., Językowy obraz pór roku i tradycji kulturowych w twórczości dzieci, Katowice 2004.

Puzynina J., Język wartości, Warszawa 1992.

Puzynina J., Słowo - wartość - kultura, Lublin 1997.

Studia nad współczesną polszczyzną: gramatyka, semantyka, pragmatyka, pod red. Adama Dobaczewskiego, Toruń 2007.

Studia z semantyki porównawczej, pod red. nauk. Renaty Grzegorczykowej i Krystyny Waszakowej. Cz.1, Nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne, Warszawa 2000.

Tokarski R., Językowy obraz świata w metaforach potocznych, [w:] Językowy obraz świata pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1990, s. 69-86

Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 2004.

Tokarski R., Słownictwo jako interpretacja świata [w:] Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001.

Wierzbicka A., Semantyka: jednostki elementarne i uniwersalne, przekł. z jęz. ang. Adam Głaz, Krzysztof Korżyk, Ryszard Tokarski, Lublin 2006.

Wołk M., Ogłoszenie jako akt mowy i gatunek tekstu: studium z semantyki i składni, Toruń 2007.

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (literaturoznawstwo)

Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:

zna biografię i twórczość wybranego pisarza/wybranych pisarzy i charakteryzuje w tym kontekście daną epokę literacką

rozumie i prawidłowo stosuje terminy z zakresu literaturoznawstwa

rozumie i wyjaśnia istotę oraz mechanizmy funkcjonowania poszczególnych epok literackich

zna i stosuje w wypowiedzi pisemnej metody analizy interpretacji dzieła literackiego

wybiera właściwe metody interpretacyjne

prawidłowo interpretuje teksty literackie wybranych pisarzy

identyfikuje treści ideowe oraz charakterystyczne cechy poetyki utworów literackich w szerokim kontekście kulturowym

korzysta ze źródeł bibliograficznych w języku polskim, rosyjskim oraz innym języku obcym

potrafi w formie pisemnej wykazać się umiejętnościami z zakresu analizy działa literackiego

stosuje zdobytą wiedzę w kształtowaniu i wzbogacaniu własnych wypowiedzi ustnych i w przygotowaniu pracy licencjackiej

ZAJĘCIA SPECJALIZACYJNE (językoznawstwo)

Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:

potrafi wypowiedzieć się na temat aktualnych problemów i zadań językoznawstwa, posługując się podstawową terminologią językoznawczą

potrafi omówić proces rozwoju językoznawstwa jako dyscypliny naukowej oraz proces rozwoju jego poszczególnych obszarów

potrafi wskazać miejsce lingwistyki wśród innych dyscyplin naukowych ze względu na specyfikę przedmiotową i metodologiczną

umie wypowiedzieć się na temat problemu precyzyjności badań w naukach humanistycznych oraz kryteriów jakości pracy filologicznej

umie omówić najważniejsze zagadnienia z dziedziny fonetyki, leksykologii, morfologii i słowotwórstwa języka rosyjskiego

potrafi analizować, interpretować i referować tekst naukowy

potrafi wyrażać krytyczne opinie o tekstach naukowych

umie argumentować i prowadzić dyskusję na tematy poruszane w poznanych tekstach naukowych

Podstawowe kryteria:

- obecność na zajęciach,

- aktywny udział i zaangażowanie w trakcie zajęć (studenci otrzymują artykuł naukowy, który czytają, analizują i interpretują przed zajęciami; na zajęciach referują przeczytany tekst, odpowiadają na pytania nauczyciela, wyrażają własne uwagi dotyczące tekstu i pod przewodnictwem nauczyciela podejmują dyskusję z pozostałymi studentami);

- znajomość zalecanej literatury przedmiotu,

- przygotowanie prezentacji

Kryteria oceniania prezentacji multimedialnej:

ocena: bardzo dobry (5,0)

− prezentacja świadcząca o bardzo dobrej umiejętności analizowania, interpretowania i referowania tekstu naukowego

− prezentacja świetnie przygotowana pod względem formalnym (slajdy zawierające krótkie tezy, hasła, które są rozwijane w wypowiedzi ustnej; prezentacja wzbogacona doskonale dobranymi wykresami, tabelami, zdjęciami itp.)

− językowo nienaganne, płynne omówienie, a nie odczytanie treści prezentacji

ocena: dobry plus (4,5)

− prezentacja świadcząca o bardzo dobrej umiejętności analizowania, interpretowania i referowania tekstu naukowego

− prezentacja bardzo dobrze przygotowana pod względem formalnym (slajdy zawierające krótkie tezy, hasła, które są rozwijane w wypowiedzi ustnej; prezentacja wzbogacona dobrze dobranymi wykresami, tabelami, zdjęciami itp.)

− językowo poprawne, płynne omówienie, a nie odczytanie treści prezentacji

− drobne braki w wymienionych punktach

ocena: dobry (4,0)

− prezentacja świadcząca o dobrej umiejętności analizowania, interpretowania i referowania tekstu naukowego

− prezentacja dobrze przygotowana pod względem formalnym (slajdy zawierające krótkie tezy, hasła, które są rozwijane w wypowiedzi ustnej; prezentacja wzbogacona odpowiednimi wykresami, tabelami, zdjęciami itp.)

− językowo poprawne, płynne omówienie, a nie odczytanie treści prezentacji

− niewielkie braki i błędy w wymienionych punktach

ocena: dostateczny plus (3,5)

− prezentacja świadcząca o trudnościach w analizowaniu, interpretowaniu i referowaniu tekstu naukowego

− prezentacja posiadająca braki formalne (slajdy zawierające zbyt dużo tekstu przez co trudno go odczytać; braki w doborze odpowiednich wykresów, tabel, zdjęć itp.)

− częściowo omówienie treści prezentacji, a częściowo, odczytanie; wypowiedź pozbawiona płynności

ocena: dostateczny (3,0)

− prezentacja świadcząca o dużych trudnościach w analizowaniu, interpretowaniu i referowaniu tekstu naukowego

− prezentacja posiadająca poważne braki formalne (slajdy zawierające zbyt dużo tekstu przez co trudno go odczytać; braki w doborze odpowiednich wykresów, tabel, zdjęć itp.)

− prezentacja w przeważającym stopniu odczytana, a nie omówiona; wypowiedź chaotyczna, pozbawiona płynności

− mimo poważnych mankamentów prezentacja zasługuje na ocenę pozytywną

ocena: niedostateczny (2,0)

− prezentacja nie spełnia kryteriów dla oceny dostatecznej

Kryteria oceniania wypowiedzi studenta na egzaminie licencjackim:

ocena: bardzo dobry (5,0)

− doskonała, wyczerpująca odpowiedź na trzy zadane pytania

− wypowiedź świadcząca o doskonałym rozumieniu omawianych zagadnień oraz umiejętności samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków

− wypowiedź językowo nienaganna, płynna, nasycona terminologią z zakresu przedmiotu

ocena: dobry plus (4,5)

− prawidłowa odpowiedź na trzy zadane pytania

− wypowiedź świadcząca o dobrym rozumieniu omawianych zagadnień oraz umiejętności samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków

− wypowiedź językowo poprawna, płynna, z użyciem odpowiedniej terminologii z zakresu przedmiotu

− drobne braki w wypowiedzi

ocena: dobry (4,0)

− poprawna odpowiedź na trzy zadane pytania

− wypowiedź świadcząca o dobrym rozumieniu omawianych zagadnień oraz umiejętności samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków

− wypowiedź językowo poprawna, świadcząca o znajomości podstawowych terminów naukowych z zakresu przedmiotu

− niewielkie braki i błędy w wypowiedzi

ocena: dostateczny plus (3,5)

− poprawna odpowiedź na dwa zadane pytania lub częściowa odpowiedź na trzy pytania

− wypowiedź częściowo świadcząca o rozumieniu omawianych zagadnień, a częściowo odtwórcza, świadcząca o wyuczeniu się treści „na pamięć”, trudności z formułowaniem wniosków

− wypowiedź chaotyczna, pozbawiona płynności, braki w zakresie znajomości podstawowej terminologii

− braki i częste błędy w wypowiedzi

ocena: dostateczny (3,0)

− poprawna odpowiedź na dwa zadane pytania lub częściowa odpowiedź na trzy pytania

− wypowiedź w dużym stopniu odtwórcza, świadcząca o wyuczeniu się treści „na pamięć”, a nie rozumieniu zagadnień, trudności z formułowaniem wniosków

− wypowiedź chaotyczna, pozbawiona płynności, poważne braki w zakresie znajomości podstawowej terminologii

− braki i poważne błędy w wypowiedzi

ocena: niedostateczny (2,0)

− niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi na dwa spośród trzech pytań

− wypowiedź świadcząca o przyswojeniu wiedzy w stopniu niewystarczającym dla uzyskania oceny dostatecznej