Dydaktyka języka rosyjskiego

obowiązkowe

kierunek studiów: filologia wschodniosłowiańska

specjalność studiów: filologia rosyjska

II stopień

zapoznanie ze statusem dydaktyki języka rosyjskiego jako dziedziny nauki, zapoznanie z głównymi dziedzinami pokrewnymi, omówienie nowych kierunków w dydaktyce języka rosyjskiego

przekazanie wiedzy o twórczym podejściu w dydaktyce języka rosyjskiego jako obcego, nabycie umiejętności aktywnej obserwacji lekcji języka rosyjskiego przez pryzmat kreatywności, przygotowanie do właściwej interpretacji przeprowadzonej lekcji lub jej fragmentów; kształtowanie umiejętności realizacji podejścia twórczego do planowania i prowadzenia lekcji języka rosyjskiego lub jej fragmentu

nabycie umiejętności oceny i wyboru podręczników do nauki języka rosyjskiego według ustalonych kryteriów

nabycie umiejętności wyboru oraz prawidłowego stosowania nowoczesnych metod i technik nauczania języka rosyjskiego

zapoznanie z tradycyjnymi i współczesnymi rodzajami zdalnego nauczania języka rosyjskiego; omówienie specyfiki edukacji na odległość; kształtowanie umiejętności wyboru i/lub modyfikacji ćwiczeń (w tym sprawdzających i testowych) do zastosowania ich na lekcjach języka rosyjskiego prowadzonych zdalnie

omówienie kierunków, sposobów oraz form rozwoju nauczyciela jako badacza, (refleksyjnego) praktyka oraz innowatora; przekazanie wiedzy o istocie innowacji dydaktycznych oraz zapoznanie z czynnikami wpływającymi na wprowadzenie innowacji dydaktycznych; kształtowanie umiejętności planowania i prowadzenia badania w działaniu

omówienie wybranych zagadnień z zakresu nauczania języka rosyjskiego młodzieży ze szczególnymi potrzebami; nabycie umiejętności stosowania podejścia indywidualnego w nauczaniu języka rosyjskiego młodzieży ze szczególnymi potrzebami

zapoznanie z elementami składowymi warsztatu pracy nauczyciela; zapoznanie z czynnikami warunkującymi warsztat pracy, z formami doskonalenia zawodowego nauczycieli; zapoznanie ze sposobami zapobiegania wypaleniu zawodowemu; kształtowanie umiejętności zastosowania ćwiczeń przeznaczonych dla nauczycieli (ćwiczenia relaksacyjne, ćwiczenia przygotowujące do efektywnej komunikacji na lekcji języka rosyjskiego jako obcego itd.).

utrwalanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy z wykorzystaniem tradycyjnych i multimedialnych źródeł informacji

II rok

nie

podstawowa wiedza i umiejętności z zakresu dydaktyki języka rosyjskiego oraz prowadzenia lekcji języka rosyjskiego jako obcego.

na platformie Microsoft Teams.

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień

Wykład konwersatoryjny

Dyskusja

Praca z tekstem

Metoda analizy przypadków

Metoda warsztatowa

Metoda projektu

Metody aktywizujące (np.: „burza mózgów”, technika analizy SWOT, technika drzewka decyzyjnego, metoda „kuli śniegowej”, konstruowanie „map myśli”)

Praca w parach

Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: 60 godz.

Przygotowanie do zajęć: 30 godz.

Czytanie wskazanej literatury: 35 godz.

Wykonywanie prac domowych: 15 godz.

Przygotowanie do kolokwiów: 40 godz.

SUMA GODZIN: 180

LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU: 6

Dydaktyka języka rosyjskiego jako dyscyplina naukowa (nowe kierunki). Teoria dydaktyki międzykulturowej. Dydaktyka języka rosyjskiego i teoria komunikacji międzykulturowej.

Kreatywność jako element kompetencji nauczyciela. Pojęcie kreatywności zawodowej. Kreatywny nauczyciel i uczeń, zasady nauczania języka rosyjskiego przez pryzmat kreatywności. Planowanie i prowadzenie lekcji języka rosyjskiego (podejście twórcze).

Kryteria wyboru i oceny podręczników do nauki języka rosyjskiego.

Nauczanie aspektów języka i sprawności językowych z uwzględnieniem specyfiki nauczania/uczenia się przedstawicieli nowej generacji. Metody nauczania języka rosyjskiego uczniów należących do pokolenia homo clipus.

Nowoczesne metody i techniki nauczania języka rosyjskiego jako obcego. Jak wyreżyserować lekcję języka rosyjskiego.

Specyfika zdalnego nauczania języka rosyjskiego. Zasada orientacji na sieciowość a aktywność analogowa.

Rozwój nauczyciela jako badacza, (refleksyjnego) praktyka oraz innowatora. Badania w działaniu. Edukatorium w rozwoju nauczyciela jako badacza (refleksyjnego) praktyka oraz innowatora.

Innowacje dydaktyczne z języka rosyjskiego jako obcego.

Wybrane zagadnienia z zakresu nauczania języka rosyjskiego młodzieży ze szczególnymi potrzebami (bardzo zdolni uczniowie, uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej).

Doskonalenie zawodowe nauczyciela. Zapobieganie wypaleniu zawodowemu. Różnorodne rodzaje ćwiczeń dla nauczycieli (ćwiczenia relaksacyjne, ćwiczenia przygotowujące do efektywnej komunikacji na lekcji języka rosyjskiego jako obcego itd.).

Э. Г. Азимов, А. Н. Щукин, Новый словарь методических терминов и понятий (теория и практика обучения языкам), Москва 2009.

Т. И. Капитонова, Л. В. Московкин, А. Н. Щукин, Методы и технологии обучения русскомe языку как иностранному, Москва 2009.

А. И. Кравченоко, Психология и педагогика, Москва 2008.

Е. А. Маслыко, П. К. Бабинская и др., Настольная книга преподавателя иностранного языка, Минск 2004.

Е. Н. Соловова, Методика обучения иностранным языкам. Продвинутый курс, Москва 2010.

Н. Л. Федотова, Методика преподавания русского языка как иностранного, Санкт-Петербург 2013.

А. Н. Щукин, Методика преподавания РКИ, Москва 2003.

D. A. Gortych, K. Kowalewska, N. Królikiewicz, O. Makarowska, S. I. Schab, Mozaika glottodydaktyczna. Edukatorium w kształtowaniu kreatywności zawodowej glottodydaktyków, Poznań 2021.

B. Łukasik, M. Adamska-Staroń, M. Piasecka, Twórcze myślenie. Kreatywny student i nauczyciel, Częstochowa 2009.

M. Łukowicz, Wyreżyserować lekcję. Nauczyciel jako aktor, reżyser i mistrz, Katowice 2020.

A. Szulc, Słownik dydaktyki języków obcych, Warszawa 1994.

Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:

zna specyfikę dydaktyki języka rosyjskiego jako dziedziny nauki, zna nowe kierunki w dydaktyce języka rosyjskiego, charakteryzuje główne terminy i pojęcia dydaktyczne oraz prawidłowo operuje aparatem pojęciowym

rozumie i prawidłowo stosuje pojęcia twórczość, kreatywność, podejście twórcze, postawa twórcza; prawidłowo określa cechy i powinności kreatywnego nauczyciela i ucznia; umie ocenić stopień kreatywności lekcji języka rosyjskiego bądź jej fragmentów; umie zaplanować i przeprowadzić lekcję języka rosyjskiego bądź jej fragmenty stosując podejście twórcze

analizuje i ocenia podręczniki do nauki języka rosyjskiego; umie analizować, trafnie oceniać i dokonywać właściwego wyboru podręczników do nauki języka rosyjskiego uwzględniając potrzeby i zainteresowania uczniów

potrafi dokonać wyboru nowoczesnych metod i technik nauczania języka rosyjskiego oraz prawidłowo stosować je z uwzględnieniem takich czynników jak aspekty i sprawności językowe, rodzaje podręczników, indywidualny rozwój ucznia itd.

umie ocenić trafność ćwiczeń przeznaczonych do zdalnego nauczania języka rosyjskiego; prawidłowo dostosowuje ćwiczenia i zadania do lekcji języka rosyjskiego prowadzonej zdalnie, potrafi prawidłowo sformułować polecenia dydaktyczne; prawidłowo stosuje techniki nauczania języka rosyjskiego na odległość

zna podstawowe kierunki, sposoby oraz formy rozwoju nauczyciela jako badacza, (refleksyjnego) praktyka oraz innowatora; potrafi

zaplanować i przeprowadzić badania w działaniu

zna podstawowe strategie nauczania języka rosyjskiego młodzieży ze szczególnymi potrzebami; potrafi opracować zestaw ćwiczeń przeznaczonych dla osób uzdolnionych oraz wyróżniających się nadpobudliwością psychoruchową

stosuje zdobytą wiedzę w doskonaleniu własnego warsztatu pracy oraz w zapobieganiu wypalenia zawodowego

korzysta ze źródeł bibliograficznych i pomocy dydaktycznych w języku polskim i rosyjskim; potrafi opracować prezentacje na określone tematy (samodzielnie, w parze i/lub grupie); stosuje zdobytą wiedzę w kształtowaniu i wzbogacaniu własnych wypowiedzi ustnych w prezentacji multimedialnej, jest zorientowany na prawidłowe i interesujące zaprezentowanie problemu dydaktycznego

Podstawowe kryteria:

- obecność na zajęciach,

- aktywny udział i zaangażowanie w trakcie zajęć,

- znajomość zalecanej literatury przedmiotu, operowanie aparatem pojęciowym,

- realizacja zadań domowych,

- pozytywne oceny z kolokwiów.

Skala ocen

bardzo dobry (bdb; 5,0):

- przygotowanie i zaprezentowanie samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienie w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

- bardzo dokładne i wnikliwe omówienie zagadnienia;

- pełna znajomości tematu i zagadnień przedstawionych podczas zajęć a także przeczytanie zadanej lektury;

- dopuszczalne są pojedyncze nieścisłości, które nie mają istotnego znaczenia dla całości wypowiedzi;

- brak błędów w kompozycji całej wypowiedzi ustnej.

dobry plus (+db; 4,5):

- skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

- pełne omówienie zagadnienia oraz zapoznanie się z literaturą obowiązkową;

- nieliczne błędy o małym znaczeniu merytorycznym;

- brak błędów w kompozycji;

- odpowiedź spójna.

dobry (db; 4,0):

- skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

- pełne omówienie zagadnienia;

- drobne błędy w kompozycji.

dostateczny plus (+dst; 3,5):

- podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

- całościowe, choć powierzchowne omówienie zagadnienia;

- nieliczne, ale istotne błędy językowe;

- drobne błędy w kompozycji.

dostateczny (dst; 3,0):

- podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;

- częściowe omówienie zagadnienia;

- błędy w kompozycji wypowiedzenia.

niedostateczny (ndst; 2,0):

- niespełnienie kryteriów właściwych dla oceny: dostateczny (3,0);

- trudność stworzenia samodzielnej wypowiedzi na zadany temat;

- wypowiedź przepełniona licznymi błędami;

- chaotyczna kompozycja.