Gramatyka opisowa języka łotewskiego

obowiązkowe

Filologia łotewska

I stopień

Celem zajęć jest zdobycie przez studenta wiedzy i umiejętności w zakresach fonetyki i fonologii języka łotewskiego.

I rok

Studenci uzyskują wiedzę na temat fonetyki oraz fonologii języka łotewskiego: poznaje powstawanie dźwięków języka litewskiego; zapoznają się ze złożonym zjawiskiem fonetycznym jakim jest akcent wyrazowy oraz intonacje; nabywają wiedzę na temat fonologicznego wokalicznego oraz konsonantycznego systemu języka litewskiego, o opozycjach ich neutralizacji itp.

FONETYKA

- Samogłoski języka łotewskiego (klasyfikacja artykulacyjna i akustyczna)

- Spółgłoski języka łotewskiego (klasyfikacja artykulacyjna i akustyczna)

- Dyftongi i połączenia dyftongiczne

- Procesy fonetyczne zachodzące w języku łotewskim (asymilacja progresywna i regresywna, dysymilacja)

- Sylaba (centrum i marginalia sylaby, nagłos, wygłos, śródgłos)

- Prozodia (akcent główny, akcent poboczny, przebieg intonacji)

FONOLOGIA

- System fonologiczny języka łotewskiego (fonem a głoska, metodyka ustalania fonemów, identyfikacja paradygmatyczna, identyfikacja syntagmatyczna, tabela dystrybucyjna)

- Fonologiczny system wokaliczny (Matryca cech dystynktywnych, opozycje)

- Fonologiczny system konsonantyczny (Matryca cech dystynktywnych, opozycje)

- Fonologiczna interpretacja połączeń dyftongicznych oraz uo, ie

- Neutralizacja (archifonem)

- Elementy suprasegmentalne i ich funkcje

Podstawowa:

BERGMANE, A., GRABIS, R., LEPIKA, M., SOKOLS, E. (red.) 1959. Mūsdienu latviešu literārās valodas gramatika. Rīga: Latvijas PSR zinātņu akadēmijas izdevniecība.

CLARK, J., YALLOP, C. 1999. An Introduction to Phonetics and Phonology. Oxford UK & Cambridge USA: Blackwell.

DAVIS, F.J. 1998. Phonetics and Phonology. Stuttgart – Düsseldorf – Leipzig: Ernst Klett Verlag.

DUKIEWICZ, L., SAWICKA, I. 1995. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia. Kraków.

MUIŽNIECE, L. 2002. Latviešu valodas praktiskā fonoloģija. Rīga: Apgāds “Rasa ABC”.

LAUA, A.1997. Latviešu literārās valodas fonētika. Rīga: Zvaigzne.

OSTASZEWSKA, D., TAMBOR, J. 2001. Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

ROCA, I., JOHNSON, W. 1999. A Course in Phonology. Oksford: Blackwell.

SAUSSURE, FERDINAND. 2002. Kurs językoznawstwa ogólnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

SMOCZYŃSKI, W. 2001. Język litewski w perspektywie porównawczej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. str. 60-74.

Dodatkowa:

POLAŃSKI, KAZIMIERZ (red.). 1999. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich

URBAŃCZYK, STANISŁAW & KUCAŁA, MARIAN (red.). 1999. Encyklopedia języka polskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich

BAŃCZEROWSKI, J., POGONOWSKI, J., ZGÓŁKA, T. 1982. Wstęp do językoznawstwa.Poznań: UAM.

Po zakończeniu przedmiotu, student:

1. Potrafi nazywać i stosować w języku polskim i łotewskim wszystkie przedmiotem objęte pojęcia związane z fonetyką i fonologią

2. Potrafi opisać głoski według cech akustycznych i artykulacyjnych

3. Potrafi określić dyftongi

4. Umie rozpoznawać i nazywać procesy fonetyczne zachodzące w języku łotewskim

5. Umie ustalać granice sylab

6. Potrafi wydzielać fonemy samogłoskowe i spółgłoskowe, ustalać opozycje i miejsca neutralizacji opozycji

7. Potrafi przeprowadzić fonologiczną interpretację połączeń dyftongicznych oraz dyftongów

8. Jest zdolny aby opisać elementy suprasegmentalne

9. Zna najważniejszą literaturę badawczą z fonetyki i fonologii i potrafi z niej korzystać

Metody:

cząstkowe testy zaliczeniowe w procesie kształcenia, test zaliczeniowy na koniec kształcenia

Kryterium oceniania:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie wszystkich testów kontrolnych (co 2 jednostki lekcyjne, minimum 61%) oraz test zaliczeniowy na koniec kształcenia (<61% - ndst, 61-70% dst, 71-75% dst+, 76-85% db, 86-90% db+, 91%< bdb)możliwe 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze