Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 09-GJSCSU-11 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego |
Jednostka: | Instytut Filologii Rosyjskiej i Ukraińskiej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | język polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Kierunek studiów: | filologia rosyjska z filologią ukraińską |
Poziom przedmiotu: | I stopień |
Cele kształcenia: | - zapoznanie z wiadomościami ogólnymi na temat języka staro-cerkiewno-słowiańskiego oraz przekazanie wiedzy z zakresu gramatyki języka scs. - wyrobienie umiejętności czytania i dokonywania transkrypcji tekstu cyrylickiego - rozwinięcie zdolności tłumaczenia tekstu cyrylickiego na język polski - rozwinięcie zdolności objaśniania zjawisk fonetycznych i fonologicznych w staro-cerkiewno-słowiańskich formach wyrazów - rozwinięcie umiejętności właściwej interpretacji staro-cerkiewno-słowiańskich form gramatycznych - rozwinięcie umiejętności wskazywania w tekście cyrylickim konstrukcji składniowych charakterystycznych dla języka scs. - przygotowanie do samodzielnego przeprowadzenia pełnej analizy językowej tekstu cyrylickiego - utrwalanie umiejętności pisania opracowań naukowych i korzystania ze źródeł bibliograficznych - rozwinięcie umiejętności komunikacji i pracy w grupie oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć |
Rok studiów (jeśli obowiązuje): | II rok |
Skrócony opis: |
Zaznajomienie studentów z najdawniejszymi zjawiskami fonetycznymi, fleksyjnymi, morfologicznymi i znaczeniowymi, jakie miały miejsce w języku scs. i innych językach słowiańskich, zdobycie przez studentów umiejętności czytania tekstów scs. i ich analizy gramatycznej. |
Pełny opis: |
1. Wiadomości ogólne o języku scs. (misja wielkomorawska, działalność Konstantyna-Cyryla i Metodego, powstanie alfabetów słowiańskich, znaczenie języka scs. w okresie cyrylometodejskim). 2. Język scs. na tle pozostałych języków słowiańskich i języków indoeuropejskich, rola języka scs. w badaniach paleoslawistycznych pismo scs. (charakterystyka głagolicy i cyrylicy), piśmiennictwo scs. (kanon zabytków), zasady czytania i transkrypcji tekstu cyrylickiego, przekład na język polski. 3. System wokaliczny języka scs. (pochodzenie samogłosek). 4. System konsonantyczny języka scs. (charakterystyka spółgłosek). 5. Zagadnienia z fonetyki i fonologii: prawo sylaby otwartej, zanik i wokalizacja jerów, palatalizacja spółgłosek tylnojęzykowych, palatalizacja spółgłosek z j, rozwój nagłosowych grup *orT-, *olT-, metateza grup typu *TorT, *TerT, *TolT, *TelT, uproszczenia grup spółgłoskowych, asymilacja, dysymilacja spółgłoskowa. 6. Charakterystyka systemu deklinacyjnego języka scs., analiza form gramatycznych. 7. Osobliwości odmiany staro-cerkiewno-słowiańskich przymiotników, analiza form gramatycznych. 8. System koniugacyjny języka scs., charakterystyka form: praesens, imperfectum, aoristus, perfectum, plusquamperfectum, futurum, indicativus, imperativus, conditionalis, infinitivus, supinum, participia; analiza form gramatycznych. 9. Odmiana zaimków w języku scs., analiza form gramatycznych. 10. Analiza językowa tekstu cyrylickiego. 11. Charakterystyka staro-cerkiewno-słowiańskiej składni. |
Literatura: |
1. Cz. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej, Warszawa 2004. 2. T. Friedelówna, Cz. Łapicz, Język staro-cerkiewno-słowiański, Toruń 2008. 3. H. Karaś, Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, Warszawa 2001. 4. J. Kobylińska, Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego z ćwiczeniami, Kraków 1988. 5. T. Lehr-Spławiński, Zarys gramatyki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na tle porównawczym: (głosownia – fleksja), Kraków 1976. 6. L. Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984. 8. M. Wójtowicz, Początki pisma słowiańskiego, Poznań 2000. 9. S. Słoński, Wybór tekstów starosłowiańskich, Warszawa 1952. 10. А. Вайан, Руководство по старославянскому языку, Москва 1952. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi: - zna tło historyczne powstania alfabetów słowiańskich i rozwoju języka scs; - potrafi określić miejsce języka scs. wśród pozostałych języków słowiańskich oraz języków indoeuropejskich; - rozumie rolę języka scs. w badaniach historyczno-porównwczych języków słowiańskich i indoeuropejskich; - prawidłowo czyta teksty cyrylickie, dokonuje transkrypcji fonetycznej tłumaczy teksty cyrylickie na język polski; - objaśnia zjawiska fonetyczne i fonologiczne występujące w tekstach cyrylickich; - właściwie interpretuje staro-cerkiewno-słowiańskie formy gramatyczne; - wskazuje i objaśnia właściwości staro-cerkiewno-słowiańskiej składni stosuje zdobytą wiedzę podczas pisania pracy semestralnej, polegającej na przeprowadzeniu pełnej analizy językowej tekstu cyrylickiego. |
Metody i kryteria oceniania: |
Kryteria oceniania: - obecność aktywny udział na zajęciach; - systematyczne przygotowanie do zajęć; - wykonywanie ustnych i pisemnych prac domowych i kontrolnych; - zaangażowanie w pracę nad prezentacjami, wystąpieniami, projektami; - zaliczenie śródsemestralnych prac kontrolnych, sprawdzających stopień opanowania materiału z zakresu zajęć oraz poszczególne umiejętności językowe; - zaliczenie końcowe Metody oceniania: • Metody kształtujące: bieżąca ocena i ewentualna korekta realizacji zadań wykonywanych w trakcie zajęć oraz domu. • Metody podsumowujące: ostateczna, końcowa ocena wykonania zadań polega na przeprowadzeniu testu zaliczeniowego. Studenci podlegają ocenie ciągłej podczas wykonywania ćwiczeń w trakcie zajęć. Uzyskują również oceny cząstkowe z prac zaliczeniowych, które są omawiane i podsumowywane na zajęciach. Obowiązująca skala ocen: 5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 3.5 – zadawalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami 3.0 – wystarczająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami 2.0 – niewystarczająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.