Etyka i kultura życia publicznego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 08-ETDL-EKZP |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.1
|
Nazwa przedmiotu: | Etyka i kultura życia publicznego |
Jednostka: | Wydział Nauk Społecznych |
Grupy: |
Przedmioty dla 4 semestru etyki |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | język polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Kierunek studiów: | Filozofia - specjalność ETYKA |
Poziom przedmiotu: | I stopień |
Cele kształcenia: | C1: Nabycie przez studenta wiedzy z zakresu etyki i kultury życia publicznego (podstawowe pojęcia, współczesne problemy oraz koncepcje, na gruncie których są one artykułowane, czołowi współcześni badacze sfer publicznych, rozumu publicznego, legitymizacji prawa w społeczeństwie demokratycznym, ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej) C2: Poznanie podstawowych strategii argumentacyjnych uzasadniających określone konceptualizacje: opinii publicznej, sfer publicznych oraz rozumu publicznego a także relacji pomiędzy prawem a moralnością w społeczeństwie demokratycznym a także w odniesieniu do instytucji społeczeństwa demokratycznego ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej C3: Wykształcenie umiejętności analizy i interpretacji tekstów filozoficznych z zakresu etyki i kultury życia publicznego C4: Wykształcenie umiejętności posługiwania się pojęciami z zakresu etyki normatywnej w celu rekonstruowania bądź samodzielnego konstruowania strategii argumentacyjnych służących konceptualizacji bądź rozwiązaniu dylematów moralnych, etyczno-moralnych oraz pragmatyczno-etycznych i/lub pragmatyczno-moralnych we współczesnym społeczeństwie demokratycznym a także w odniesieniu do instytucji społeczeństwo demokratycznego ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej C5: Wzmocnienie kompetencji związanych ze zrozumieniem zakresu posiadanej wiedzy i umiejętności oraz potrzeby ustawicznego dokształcanie się C6: Zwiększenie i umocnienie otwartości na nowe idee a także gotowości do redefiniowania własnych sądów w oparciu o dostępne argumenty oraz informacje C7: Pogłębienie świadomości znaczenia filozofii praktycznej dla rozwoju humanistyki oraz nauk społecznych w kontekście kultury europejskiej i zachodniej w ogóle |
Rok studiów (jeśli obowiązuje): | II rok |
Skrócony opis: |
Przedmiotem zainteresowania jest normatywne ujęcie sfery publicznej, w której dokonuje się dyskursywne kształtowanie opinii oraz woli obywateli. W tymże ujęciu sfera publiczna jest źródłem legitymizacji prawa, dla której znaczące jest rozróżnienie pomiędzy problemami moralnymi, etycznymi oraz praktyczno-technicznymi. Zimne ostrze lancetu refleksji praktycznej odróżnia zatem to, co rozumne od tego, co li tylko racjonalne. |
Pełny opis: |
Symbol treści kształcenia /Opis treści kształcenia/Odniesienie do efektów kształcenia modułu TK_01 Omówienie podstawowych nurtów dyskutowanych współcześnie w kontekście sfery publicznej: a) kontraktualizm; b) etyka dyskursu ETDL_EKZP_01 TK_02 Charakterystyka pojęć przestrzeni i opinii publicznej ETDL_EKZP_02 TK_03 Omówienie dwóch modeli sfery publicznej: a) burżuazyjny (Hegel – wczesny Habermas) oraz b) postburżuazyjny (późny Habermas) ETDL_EKZP_03 TK_04 Analiza koncepcje rozumu publicznego: Johna Rawlsa i Jürgena Habermasa ETDL_EKZP_04 TK_05 Charakterystyka porównawcza osoby jako podmiotu moralnego oraz jako podmiotu prawnego ETDL_EKZP_05 TK_06 Wprowadzenie do zagadnienia konstytucjonalizacji Unii Europejskiej: typy procesów i typy sfer publicznych, w których zachodzą ETDL_EKZP_06 TK_07 Analiza wybranych tekstów ETDL_EKZP_07 PRZEWIDYWANY CZAS PRACY STUDENTA GWOLI ZREALIZOWANIA ZDEFINIOWANYCH PONIŻEJ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: Forma aktywności/ Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: 60 h (30 w +30 ćw) Czytanie wskazanej literatury: 45 h Przygotowania do ustnego sprawdzianu wiedzy: 45 h SUMA GODZIN 150 h |
Literatura: |
Zalecana literatura do wykładów - Karolina M. Cern, Bartosz Wojciechowski, O koniecznych związkach między dyskursem prawnym amoralnym, [w:] PRINCIPIA, Tom LIV-LV, Kraków 2011, ss.191-221. - Karolina M. Cern, Jürgena Habermasa koncepcja sfery publicznej – komunikacyjne kształtowanie opinii oraz woli obywateli, czyli idea samokonstytucjonalizacji, [w:] Piotr Orlik, Krzysztof Przybyszewski (red.) Filozofia a sfera publiczna, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2012, ss. 341-358. - Tadeusz Buksiński, Publiczne sfery i religie, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2011. - Marta Soniewicka, Granice sprawiedliwości, sprawiedliwość ponad granicami, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2010. LEKTURY NA ĆWICZENIA: 1. Thomas Hobbes, Lewiatan, RXIII-RXV; 2. John Locke, Drugi Traktat o rządzie, RI-RXIII; 3. Jean-Jacques Rousseau, Umowa społeczna [całość]; 4. Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności [całość], 5. John Stuart Mill, O wolności, 6. G.W.F. Hegel, Zasady filozofii prawa, Część III, §158-229; 7. Jürgen Habermas, Faktyczność i obowiązywanie, RIII; 8. Nancy Fraser, Axel Honneth, Redystrybucja czy uznanie, ss.114-179 lub 214-237. 9. Martha C. Nussbaum, Creating Capabilities. The Human Development Approach, pp. 17-46. |
Efekty uczenia się: |
Symbol efektów kształcenia /Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:/ Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów ETDL_EKZP_01 Student/ka wie i rozumie, że ład prawno-polityczny choć jest zastany, to jednak nie jest on „dany z góry”, lecz właśnie społecznie kształtowany. Ponadto, to społeczne kształtowanie ładu prawno-politycznego wymaga wielopłaszczyznowych uzasadnień, które są konceptualizowane również za pomocą pojęć roszczących sobie pretensje do uniwersalnej ważności ET_1_K_W01; ET_1_K_U04; ETDL_EKZP_02 Student/ka zna na poziomie podstawowym i rozumie zależności pomiędzy zmianami społecznymi, procesami racjonalizacji światów życia oraz refleksją filozoficzną. Odróżnia też byt (tutaj: procesy społeczne oraz instytucje społeczne, w których uzyskują one swój wyraz) od powinności (tutaj: konstruowane w publicznym dyskursie instytucjonalnym regulacje normatywne) ET_1_K_W10; ET_1_K_U07 ETDL_EKZP_03 Student/ka zna i rozumie na poziomie podstawowym relacje, struktury, instytucje oraz procesy społeczne, poprzez które kształtowana jest legitymizacja ładu prawno-politycznego, a także w których dokonuje się racjonalizacja światów życia, a zatem tych, które są też wyrazem dynamicznej, procesualnej refleksyjności podmiotów moralnych. ET_1_K_W11; ET_1_K_U05 ETDL_EKZP_04 Student/ka zna i w stopniu elementarnym rozumie na czym polega wykroczenie pojęcia rozumu ze sfery podmiotowych (subiektywnych) struktur refleksji do sfery intersubiektywnej, w której dokonuje się kooperatywne i publiczne konstruowanie wspólnych, podstawowych zasad ładu prawno-politycznego. Student/ka potrafi zrekonstruować dwa najważniejsze filozoficzne modele kształtowania uzasadnień (czyli rozumy publiczne) dla polityczno-prawnego ładu ET_1_K_W08; ET_1_K_U05 ETDL_EKZP_05 Student/ka ma podstawową wiedzę o możliwych korelacjach pomiędzy różnymi systemami regulacyjnymi (kulturowym, prawnym i moralnym), a także o różnych strategiach argumentacyjnych, które uzasadniają poszczególne typy tych korelacji. ET_1_K_W05; ET_1_K_U_13; ET_1_K_U07 ETDL_EKZP_06 Student/ka posiada podstawową wiedzę o nurtach etyki jako refleksji mającej za przedmiot autoregulacje społeczne (moralne, normatywne, włącznie z ustawodawstwem krajowym i Unii Europejskiej oraz zagadnieniem konstytucji na poziomie krajowym czy Unijnym) i rozumie relacje pomiędzy nimi. Student jest świadomy swego europejskiego obywatelstwa, posiada wiedzę o jego normatywnym uzasadnieniu a także ma rozbudzoną świadomość swego obywatelstwa światowego (ius cosmopoliticum). Rozumie wagę szerzenia i pogłębiania jego filozoficzno-teoretycznych uzasadnień na poziomie prawnym oraz politycznym. ET_2_K_W07; ET_1_K_K07-K08 ETDL_EKZP_07 Zna zakres swojej wiedzy, rozumie konieczność nieustannego dokształcania się – jako osoba, podmiot moralny, student czy obywatel - poprzez zarówno zdobywanie wiedzy w różnorodny (czytanie tekstów źródłowych, udział w dyskusjach podczas których publicznie formułuje się argumenty za /przeciw określonym stanowiskom) sposób jak i zaangażowanie się w środowisko społeczne (akademickie/lokalne/Unijne/międzynarodowe). ET_1_K_W14; ET_1_K_W13; ET_1_K_U03; ET_1_K_U11; ET_1_K_K01-K02; ET_1_K_K08 |
Metody i kryteria oceniania: |
Odniesienie efektów kształcenia i treści kształcenia do sposobów prowadzenia zajęć i metod oceniania Efekty kształcenia dla przedmiotu/ Treści kształcenia/Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych efektów kształcenia Typy / metody oceniania (D – ocenianie diagnostyczne, F – ocenianie formujące, P – ocenianie podsumowujące) _01 TK_01-06 WYKŁADY P _02 TK_01-06 Dyskusja nad problemami związanymi z dostarczaną wiedzą (w kontekście filozofii praktycznej, refleksji filozoficznej w ogóle oraz innych typów refleksji naukowej) D, F _03 TK_01-06 Dyskusja nad problemami związanymi z aplikacją wiedzy, jej odniesieniem do dylematów moralnych D, F _04 TK_01-06 Egzamin pisemny z wykładów oraz materiałów wskazanych na pierwszym spotkaniu P _05 TK_01-06 Interpretacja i analiza tekstów; dyskusje nad problemami wynikającymi z interpretacji i analizy tekstów D, F _06 TK_07 Kolokwium z interpretowanych i analizowanych lektur P Ocenianie formujące: Zadaniem oceniania formującego jest bieżące monitorowanie stanu wiedzy studentów, a zatem informowanie ich o jego postępach (lub niszach czy zapętleniach). 1. Dyskusje nad problemami a) filozoficzno-teoretycznymi, b) aplikacyjnymi; 2. Krótkie sprawdzenie wiedzy (ustne bądź pisemne); 3. Powtórne dostarczenie wiedzy, ale inaczej sformułowanej/z innej perspektywy; wskazanie nisz i zapętleń w posiadanej przez studentów wiedzy i dostarczenie drogowskazów (lektur, wykładów etc.), odniesienie wiedzy do innych obszarów wiedzy filozoficznej czy z zakresu nauk społecznych; 4. Trening (kształtowanie, wzmacnianie, uzupełnianie) umiejętności oraz wiedzy z zakresu filozofii praktycznej, dla której kluczowa jest KONIUNKCJA refleksji i działania. Ocenianie podsumowujące: Z wykładu – egzamin pisemny; Z ćwiczeń – kolokwium pisemne |
Praktyki zawodowe: |
Nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.