Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wiedza o komunikacji językowej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 03-WKJ-22II
Kod Erasmus / ISCED: 09.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo (lingwistyka) Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Wiedza o komunikacji językowej
Jednostka: Instytut Filologii Polskiej
Grupy: Moodle - przedmioty Szkoły Nauk o Języku i Literaturze
Przedmioty obowiązkowe dla 2 roku programu X-N1-FilPol
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 LUB 3.00 (zmienne w czasie) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: język polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Kierunek studiów:

filologia polska

Poziom przedmiotu:

I stopień

Cele kształcenia:

Cele modułu kształcenia:

- przekazanie wiedzy dotyczącej struktury i funkcjonowania współczesnej normy językowej, klasyfikacji błędów językowych, typologii innowacji językowych, kryteriów ich oceny, kodyfikacji i polityki językowej, postaw użytkowników wobec języka, zjawiska mody językowej, tendencji rozwojowych we współczesnej polszczyźnie,

- przekazanie wiedzy o zależności sposobu językowego kształtowania tekstu od sytuacji komunikacyjnej,

- wyrobienie umiejętności rozstrzygania problemów poprawnościowych z zakresu różnych poziomów języka w tekstach (wymowy, ortografii i interpunkcji, odmiany wyrazów, słownictwa i frazeologii, budowy zdań),

- doskonalenie umiejętności sprawnego, poprawnego, skutecznego i estetycznego posługiwania się polszczyzną w różnych sytuacjach komunikacyjnych, zarówno w mowie, jak i na piśmie,

- przygotowanie do właściwej interpretacji i oceny nowych środków językowych pojawiających się w różnych typach tekstów,

- wyrobienie nawyku korzystania z aktualnych źródeł ortoepicznych (słowników poprawnościowych, poradników językowych, internetowych poradni językowych itp.) i ciągłego aktualizowania lektur,

- rozwinięcie umiejętności komunikacji i pracy w grupie.

Rok studiów (jeśli obowiązuje):

II rok

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK:

Wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, gra dydaktyczna/symulacyjna, metoda ćwiczeniowa, metoda warsztatowa, metody aktywizujące, praca w grupach.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS):

3

Skrócony opis:

Przedmiot poświęcony zagadnieniom komunikacji międzyludzkiej zarówno w wariancie mówionym, jak i pisanym języka, ze szczególnym uwzględnieniem poprawności językowej i komunikacyjnej.

Pełny opis:

Treści kształcenia:

- przegląd ważniejszych wydawnictw z zakresu poprawności językowej; podstawowe pojęcia z zakresu poprawności językowej: słowniki poprawnej polszczyzny; wersje elektroniczne słowników poprawnej polszczyzny; inne słowniki poprawnościowe; poradniki językowe; czasopisma językoznawcze; internetowe poradnie językowe; etyka słowa, estetyka słowa; system, norma, uzus, tekst; obiektywny charakter normy jako płaszczyzny odniesienia dla zjawisk innowacyjnych; elita humanistyczna jako grupa kształtująca normę; stosunek normy do pozostałych płaszczyzn języka; innowacja językowa, zmiana językowa, błąd językowy; typy błędów językowych,

- struktura współczesnej normy językowe; typy innowacji językowych: jednostki jednokształtne i jednostki wielokształtne wchodzące w skład normy; typy wariantów normy; norma języka ogólnego a odmiany regionalne współczesnej polszczyzny – gwary miejskie; norma wzorcowa i norma użytkowa (potoczna); norma skodyfikowana; normy cząstkowe: fonetyczna, słowotwórcza, fleksyjna, składniowa, leksykalna, frazeologiczna, stylistyczna; innowacje uzupełniające; innowacje regulujące; innowacje rozszerzające; innowacje nawiązujące; innowacje skracające i ich typy; innowacje precyzujące – zjawisko semantycznej repartycji wariantów normy,

- kryteria oceny innowacji językowych: przegląd propozycji badawczych dotyczących stosowania kryteriów poprawności językowej; kryteria wewnętrznojęzykowe i zewnętrznojęzykowe,

- kodyfikacja; polska polityka językowa: problemy związane z kodyfikacją języka; postawy użytkowników wobec języka; polityka językowa w Polsce w realiach Unii Europejskiej; Ustawa o języku polskim i działalność Rady Języka Polskiego,

- zewnętrznojęzykowe i wewnętrznojęzykowe tendencje rozwojowe w polszczyźnie XXI wieku: internacjonalizacja; terminologizacja (technologizacja); demokratyzacja; mediatyzacja; zjawisko nowej piśmienności; uniwerbizacja; multiwerbizacja; pleonazmy i tautologie; nowe tendencje w systemie gramatycznym; zjawisko mody językowej: moda i snobizm w języku; szablon leksykalny; wyrazy modne w 2. połowie XX w. a moda językowa XXI wieku.

Literatura:

Zalecana literatura:

A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005, s. 14-28; 55-60; 75-84.

A. Markowski, J. Puzynina, Kultura języka polskiego, w: Współczesny język polski, pod. red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001, s. 49-54; 59-69.

B. Dunaj, Tendencje rozwojowe najnowszej leksyki polskiej, w: Współczesna leksyka, pod red. K. Michalewskiego, cz. I, Łódź 2001, s. 76-83.

H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2005, s. 108-126.

K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, wyd. 3., Rzeszów 2007, s. 89-106; 228-242.

K. Waszakowa, Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa 2005, s. 25-35; 194-197.

D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej. (Słownictwo rodzime), Warszawa 1982, s. 122-139.

A. Skudrzyk, Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i analfabetyzmie funkcjonalnym, Katowice 2005, s. 24-39.

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:

- właściwie zdefiniować podstawowe pojęcia związane z poprawną komunikacją językową,

- wyjaśniać zależności między sytuacją komunikacyjną a poziomami normy, stosowanymi kryteriami oceny innowacji językowych,

- rozpoznawać i rozróżniać widoczne w tekstach tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny,

- rozstrzygać problemy poprawnościowe, z którymi styka się w różnych typach tekstów,

- dobierać środki językowe optymalnie dostosowane do sytuacji komunikacyjnej,

- rozpoznawać innowacje i zmiany językowe występujące w tekstach mówionych i pisanych, także elektronicznych,

- wybierać właściwe narzędzia do oceny innowacji językowych, w tym błędów,

- korzystać z dostępnych źródeł ortoepicznych,

- podjąć dyskusję nad statusem poprawnościowym form językowych w różnych sytuacjach komunikacyjnych,

- przekonująco uzasadnić prezentowaną przez siebie postawę wobec języka.

Metody i kryteria oceniania:

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomita wiedza na temat struktury i zróżnicowania współczesnej normy językowej, typów innowacji językowych i kryteriów ich oceny, tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, zjawiska mody językowej, z zakresu podstaw wiedzy o komunikacji językowej, rozpoznawania w różnych typach tekstów elementów potocznych, regionalnych i internacjonalizmów oraz właściwego ich oceniania, korzystania z najnowszych źródeł wiedzy odnoszących się do komunikacji językowej (słowniki, korpusy); znakomite umiejętności rozpoznawania innowacji i zmian językowych występujących w tekstach mówionych i pisanych, także elektronicznych, a także wyboru właściwych narzędzi do oceny innowacji, doboru środków językowych optymalnie dostosowanych do sytuacji komunikacyjnej, rozpoznawania i rozróżniania widocznych w tekstach tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny, korzystania z dostępnych źródeł ortoepicznych; znakomite kompetencje personalne i społeczne przejawiające się w podejmowaniu dyskusji nad statusem poprawnościowym form językowych w różnych sytuacjach komunikacyjnych, przekonującym uzasadnianiu prezentowanej przez siebie postawy wobec języka.

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza z wyżej wymienionego zakresu; nieco mniejsze wymienione powyżej umiejętności; nieco mniejsze kompetencje personalne i społeczne.

dobry (db; 4,0): dobra wiedza wiedza z wyżej wymienionego zakresu; nieco mniejsze wymienione powyżej umiejętności; możliwe niedociągnięcia w zakresie umiejętności analizowania tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; słabsze kompetencje personalne i społeczne.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza z wyżej wymienionego zakresu; znacznie mniejsze umiejętności analizowania tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; słabe kompetencje personalne i społeczne.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza z wyżej wymienionego zakresu; niewielkie umiejętności analizowania, z licznymi błędami, tekstów pod kątem poprawności językowej i widocznych w nich tendencji rozwojowych; brak kompetencji personalnych i społecznych.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza z zakresu określonego powyżej oraz będące tego następstwem dalsze braki w zakresie.

Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych efektów uczenia się:

- ćwiczenia,

- praca indywidualna i zespołowa (w trakcie zajęć i poza godzinami kontaktowymi),

- lektura indywidualna,

- dyskusja w grupie.

Metody oceniania stopnia osiągnięcia założonego efektu uczenia się:

- ocena aktywności w trakcie zajęć,

- ocena pracy pisemnej,

- kolokwium pisemne.

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 18 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Michał Szczyszek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Michał Szczyszek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Michał Szczyszek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/2024" (w trakcie)

Okres: 2023-10-01 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Michał Szczyszek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań
tel: +48 61 829 4000
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)