Wstęp do nauki o literaturze i języku
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 03-NLJ-11PKKDM |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wstęp do nauki o literaturze i języku |
Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe dla I roku polonistyki w kontekstach kultury (studia magisterskie) |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | język polski |
Rodzaj przedmiotu: | nieobowiązkowe |
Kierunek studiów: | Polonistyka w kontekstach kultury |
Poziom przedmiotu: | II stopień |
Cele kształcenia: | - zaznajomienie studentów z postawami wiedzy o języku jako systemie znaków, z uwzględnieniem podsystemów języka (fonologicznego, morfologicznego i syntaktycznego), a także jego semantyki, zwłaszcza semantyki leksykalnej; - ukazanie języka w jego relacjach z kulturą jako tworzywa kultury i jako elementu kultury społeczności nim się posługującej z uwzględnieniem takich problemów jak relatywizm i uniwersalizm językowy; - przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu literaturoznawstwa; - wprowadzenie podstawowej terminologii z zakresu poetyki i teorii literatury oraz kształtowanie umiejętności posługiwania się nią; - kształtowanie umiejętności czytania tekstów teoretycznych; |
Skrócony opis: |
Przedmiot ma charakter wprowadzający - zaznajamia studentów stykających się z polonistyką po raz pierwszy z podstawami nauk o języku i literaturze. |
Pełny opis: |
Przedmiot obejmuje następujące treści kształcenia: - język jako system znaków, kod foniczny o charakterze społecznym realizowany w jednostkowych aktach mowy; - ogólna charakterystyka podsystemów języka naturalnego – fonologicznego, morfologicznego i syntaktycznego; - ogólna charakterystyka problematyki z zakresu semantyki lingwistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem semantyki leksykalnej; - relatywizm a uniwersalizm językowy; - oddziaływanie skryptu kulturowego na strategie realizacji pragmatycznych aktów mowy w różnych kulturach; - nauka o literaturze – podstawowe pojęcia, lektury, czasopisma; prawda i fikcja w dziele literackim; - od autora do czytelnika; - wybrany chwyt stylistyczny – ironia; - intertekstualność, intersemiotyczność; - tekst; - dyskurs; - interpretacja i nadinterpretacja. |
Literatura: |
R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa. PWN, 2007. E. Łuczyński, J. Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1999. K. D. Büntig, Wstęp do lingwistyki. PWN, 1989. T. Lisowski, Konfucjanizm a językowa kategoryzacja rzeczywistości. Wybrane przykłady z języka koreańskiego. W: Język doświadczenia religijnego. Red. E. Skorupska-Raczyńska, G. Cyran. Szczecin 2011, s. 375-383. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. E. Polański. Zakład Narodowy Ossolińskich, 2003. B. Cząstka-Szymon, H. Synowiec, K. Urban, Mały słownik terminów gramatycznych. Kraków-Warszawa 1996. T. Eagleton, Jak czytać literaturę, przeł. A Kunicka, Warszawa 2014. J. Ziomek, Fikcyjne pole odniesienia a problem quasi-sądów, w: Prace ostatnie, Warszawa 1994. R. Barthes, Śmierć autora, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2. W. Iser, Apelatywna struktura tekstów, przeł. M. Kłańska, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006. Ironia, red. M. Głowiński, Gdańsk 2002 (wybrane artykuły). W. Szturc, Ironia romantyczna, Warszawa 1992 (wybrane rozdziały). R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy, w: Tekstowy świat, Warszawa 1995 oraz Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy, w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006, 2010. Intersemiotyczność: literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie), red. S. Balbus, A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Kraków 2004 (wybrane artykuły). R. Barthes, Fragmenty dyskursu miłosnego, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa 2011. M. Foucault, Archeologia wiedzy, przeł. A. Siemek, Warszawa 1977. S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst? , w: tegoż, Interpretacja, retoryka, polityka, Kraków 2002. J.Culler, Zmienne koleje tekstu, w: tegoż, Literatura w teorii, przeł. M. Maryl, Kraków 2013 R. Nycz, W stronę humanistyki innowacyjnej: tekst jako laboratorium. Tradycje, hipotezy, propozycje, w: „Teksty Drugie” 1-2 2013. U. Eco, Interpretacja i nadinterpretacja, przeł. T. Bieroń, Kraków 1997. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi: - posługując się terminologia językoznawczą, opisać język naturalny jako społecznie akceptowany system znaków, będący narzędziem porozumiewania się w jednostkowych aktach mowy, z uwzględnieniem jego podsystemów: fonologicznego, morfologicznego i syntaktycznego, oraz z jego semantyki; - wskazać na relacje współzależności języka i kultury na przykładzie różnic w kategoryzacji rzeczywistości pozajęzykowej w różnych kulturach oraz różnic w strategiach realizacji aktów mowy, które wynikają z odmiennych skryptów kulturowych; - rozpoznać i opisać podstawowe dziedziny literaturoznawstwa - rozpoznać, rozróżnić i scharakteryzować podstawowe terminy współczesnego literaturoznawstwa; - czytać ze zrozumieniem prace naukowe z zakresu literaturoznawstwa. |
Metody i kryteria oceniania: |
Przedmiot kończy się zaliczeniem ustnym. |
Praktyki zawodowe: |
Nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.